Klassiekers in het klein

Unieke schaalmodellen blijken populair

Niet van echt te onderscheiden schaalmodellen van klassieke landmachtvoertuigen. Robert van Raamsdonk wilde ze dolgraag hebben, maar te koop waren ze niet. Dus nam hij het heft in eigen hand en laat sindsdien realistische modellen van onder meer de welbekende 4-tonner en de klassieke DAF 2600 trekker-opleggercombinatie (tropco) zelf produceren.  

Van grill tot laadbak: deze 4-tonner klopt. Je zou er zo in wegrijden. Al wordt dat lastig in een exemplaar in schaal 1:35. "Ik groeide op in de omgeving van Eindhoven en wandelde vaak over de Oirschotse Heide. YPR’s, 10-tonners: alles scheurde er voorbij. Hier ontstond mijn liefde voor voertuigen. Sinds mijn zesde bouw ik schaalmodellen van voertuigen die vanaf mijn geboortejaar 1984 in gebruik zijn bij de krijgsmacht."

Nichemarkt

Thuis in Heemstede zijn de kasten inmiddels tot de nok gevuld met minivoertuigen. “3 jaar geleden had ik mijn collectie compleet. Maar toch ontbrak het aan echt Nederlandse voertuigen die onze militairen sinds de jaren 80 gebruiken. Waar ik ook zocht, nergens vond ik kwalitatief goede modellen.” Daar is een verklaring voor. Een schaalmodel maken is namelijk kostbaar, vertelt Robert. “Grote merken durven het niet aan. Alleen het ontwerp en het gieten loopt al snel richting de 40.000 euro. Daarvoor is de Nederlandse afzetmarkt te klein.” 

Vorsen naar voertuigfanaten

Van Raamsdonk liet het er niet bij zitten. Hij wilde de Hollandse klassiekers hebben, te beginnen met de welbekende 4-tonner. Een ware veteraan onder de voertuigen: de 4442-versie is sinds de jaren 80 in gebruik bij de krijgsmacht en tevens het model dat na decennia trouwe dienst vervangen gaat worden door Scania’s. De piloot nam contact op met het bedrijf Scalemasters en deze schaalmodelmakers waren meteen enthousiast. Sterker: zij waren in bezit van de licenties en daarmee de bouwtekeningen van militaire voertuigenproducent DAF. 

Er was echter een maar. ‘Even’ een 4-tonner produceren kost geld en de oplage lag op minimaal 150 modellen. “Ik moest dus 149 andere idioten vinden die deze voertuigen wilden hebben”, lacht hij. 

Tegen de verwachting in en na een lange snuistertocht langs sociale media en online fora, lukte het om kopers te vinden. “Toen het eerste prototype in China was gemaakt, deelde ik de beelden van het voertuig met de gegadigden. Ik wilde graag dat ze hun eerlijke mening zouden geven. Alleen zo krijg je een correct model.”

Artefacten

Vergis je niet: de voertuigen zijn geen speelgoed. De schaalmodellen zijn historische artefacten. Alle details moeten kloppen, benadrukt Van Raamsdonk. “Samen met de andere kopers spoorden we 90 fouten op. Het productieproces duurde een jaar, maar dan heb je ook wat”, glimlacht hij, terwijl ‘ie een trotse blik werpt op het eindresultaat. 

Schaalmodel in San Diego

De mini-YAP’s werden bij Van Raamsdonk thuis afgeleverd, maar pakketverzending naar de kopers bleek lastig vanwege de kans op beschadigingen. "Dus sprak ik met de kopers af op verschillende plekken in het land. Ik heb 2 dagen rondgereden. Als jonge honden stonden mensen bij mijn kofferbak. Die blijdschap toen ze eenmaal het voertuig in handen hadden: onbetaalbaar."

Van Raamsdonk vliegt als piloot de hele wereld over. Toen er bestellingen uit San Diego en Singapore kwamen, leverde hij die hoogstpersoonlijk af. "Dat leidde tot wat verbaasde gezichten, maar alles beter dan een kapot model."

Honderden modellen verder…

Het is klein geluk voor een divers publiek. Modelbouwers kochten het voertuig, maar ook liefhebbers van militaire voertuigen. Actief dienende militairen, veteranen, hobbyisten en dienstplichtigen. Uiteindelijk zijn  er 250 exemplaren gemaakt. Maar waarom heeft niemand eerder deze modellen op schaal geproduceerd? Er is duidelijk vraag naar. “Blijkbaar waren ik en Scalemasters de enigen die het aandurfden.”

Het project verspreidt zich inmiddels als een olievlek. "Daarom gaan we door met de productie. Tot eind 2021 komen er nog zeker 8 modellen bij. De takeldoos is inmiddels in productie, daarna volgen onder meer de 10-tonner en de tropco." 

Vitrine vullen

Het project levert inmiddels genoeg werk op om een fulltime werkweek mee te vullen. Noem het een uit de hand gelopen hobby. Noem het een poging om historische voertuigen van de Nederlandse krijgsmacht te vereeuwigen. “Weet je, ik wilde vooral die types voertuigen als model uitbrengen die er nog nooit waren geweest. Voertuigen die tot op de millimeter kloppen. Het mooiste vind ik dat niet alleen ík mijn vitrine vul, maar dat er met mij velen zijn die meedenken en de voertuigen en het enthousiasme delen.”