F-35 on the move

Voorbereiding Frisian Lightning II in volle gang

4 vliegtuigen van A naar B verplaatsen lijkt an sich niet zo spannend. Maar tel daar tientallen containers vol gevoelige apparatuur en ruim 200 man personeel bij op en je hebt een serieuze logistieke uitdaging. Tijdens Frisian Lightning II oefent de Koninklijke Luchtmacht het verplaatsen van F-35-jachtvliegtuigen inclusief mens en materieel. 

Wat voor oefening?

Het is het 2e deel van een serie luchtmachtoefeningen, met als doel het gereedstellen en inzetten van de nieuwe F-35-jachtvliegtuigen. Frisian Lightning I was gericht op het inpakken en verzend gereed maken van alle materialen die benodigd zijn bij een verplaatsing van een F-35 eenheid. 

Tijdens deze 2e oefening vindt de fysieke verplaatsing plaats van Vliegbasis Leeuwarden naar Vliegbasis Volkel. Volgend jaar volgt een 3e oefening; de verplaatsing naar een buitenlandse vliegbasis en vanaf daar opereren met de F-35.   

Wat is er lastig aan zo’n verplaatsing?

Het klinkt simpel… Je slingert de vliegtuigen aan, stopt alle randzaken die je nodig hebt in een vrachtwagen, klopt nog een keer op de zijkant en zet koers van Leeuwarden naar Volkel. Zo’n ruim 200 kilometer. Wat kan er misgaan? Nou, meer dan je denkt. De F-35 is een prachtig, maar ook complex vliegtuig. Het draait op een ander computersysteem dan zijn voorganger, de F-16. Ga je je verplaatsen, dan moet dat hele systeem mee. Het moet beveiligd én opnieuw aangesloten worden. 

Tegelijkertijd moeten alle andere toebehoren als gereedschap en reserveonderdelen ingepakt en vervoerd worden. Ook dat is bij een nieuw toestel even zoeken. Passen de spullen überhaupt in een container, hoe zet je ze er handig in weg, welke spanbanden gebruik je, kunnen de bestaande hefmachines het gewicht van alle spullen aan? Al met al een ingewikkelde operatie. 

Waarom is deze oefening belangrijk? 

Sec gezien is het een kwestie van doelen afvinken en toewerken naar het ultieme eindresultaat: de F-35’s Fully Operational Capable maken. Ofwel: gereed voor missie. 

Want de aanschaf van nieuwe jachtvliegtuigen is 1, ze daadwerkelijk inzetgereed krijgen is een ander verhaal. 

De reeks Frisian Lightning-oefeningen maken deel uit van de Road to Initial Operational Capability (IOC) die eind 2021 voltooid moet zijn. Hiermee wil de luchtmacht bewijzen dat het met 4 F-35’s voor een korte periode op uitzending kan gaan. Alles omtrent de Road to IOC is erop gericht om dat mogelijk te maken. Denk aan het opleiden van voldoende piloten, onderhoudsmensen en de opbouw van een compleet logistiek reservepakket. En ook, zoals bij deze oefening, het verplaatsen van een complete F-35 eenheid. 

Wanneer gaat Frisian Lightning II van start?

Deze week staat in het teken van het logistieke transport. Met 29 vrachtwagens zijn tonnen aan materieel van Leeuwarden naar Volkel vervoerd. Hier worden alle spullen uitgepakt, opgebouwd en aangesloten. Volgende week komen de reserveonderdelen en gronduitrusting binnen. Dit alles onder toeziend oog van militairen van de Object Grondverdediging (OGRV), die de geïmproviseerde basis dag en nacht beveiligen. Van maandag 9 tot en met vrijdag 20 november voeren de F-35’s tijdens het jaarlijkse avondvliegprogramma verschillende trainingsvluchten uit. 

Wat betekent dat avondvliegen voor omwonenden?

Tijdens het avondvliegprogramma wordt tot uiterlijk 22.30 uur gevlogen. Op vrijdag vinden de vluchten alleen overdag plaats. Het gebeurt veelal boven zee, maar het is ook noodzakelijk om tijdens duisternis boven land te vliegen. De reden hiervoor is simpel: de daadwerkelijke inzet van de vliegtuigen tijdens missies vindt ook voornamelijk plaats bij duisternis. Het trainen van alle bijbehorende procedures is daarom pas zinvol als het volledig donker is. Hiervoor wordt tijdens Frisian Lightning II gebruik gemaakt van de militaire vlieggebieden boven Friesland, Drenthe, Overijssel en Brabant. Ga voor meer informatie naar www.luchtmacht.nl/vliegbewegingen. 

‘Het is net als het pakken van je koffer’