Tekst ritmeester Saminna van den Bulk
Foto Jetske van der Hem

Militair chirurg werkt als apothekersassistente

Chirurg kapitein-luitenant ter zee Jetske van der Hem op haar nieuwe werkplek: “Medicatie optrekken uit ampullen, concentraties berekenen… Je moet echt je kop erbij houden.”

'Normaal’ werkt kapitein-luitenant ter zee Jetske van der Hem (52) als algemeen chirurg. Maar vanwege de coronacrisis is ze nu tijdelijk apothekersassistente. “De echte defensiementaliteit; schouders eronder.” 

Mensen spreken, of juist onderzoeken voorafgaand aan een behandeling. Een dagdeel op de operatiekamer. Visites lopen. Langsgaan bij patiënten na een operatie… Dat is hoe een dag van een algemeen chirurg eruit kan zien.

Hulproep

Tot de coronacrisis toesloeg. Zorg zonder spoed staat sindsdien op een lager pitje. Mensen met acute problemen worden uiteraard geholpen, maar verder droogt de patiëntenstroom op. “We zijn altijd oproepbaar en bereikbaar, maar als je niet in het ziekenhuis aanwezig hoeft te zijn, moet je wegblijven. Voor hetzelfde geld kom je een besmetting brengen of halen.”

‘Corona is een ziekte die ook naar leeftijd kijkt…’

Tot er een roep om hulp kwam uit het Calamiteitenhospitaal. Defensie en het UMC Utrecht richtten daar begin april 19 Intensive Care-plekken in, speciaal voor coronapatiënten. Niet alleen ‘hulp aan bed’ was welkom. Ook in de ziekenhuisapotheek (een dependance van de grote apotheek van het UMC Utrecht) was nood aan de man. 

Kortom: apothekersassistenten gezocht. “Een plek waar je je evengoed nuttig maakt voor het Calamiteitenhospitaal, maar niet direct in de vuurlinie staat. Daar had ik oren naar. Wat meespeelde in die keuze is dat ik 52 jaar ben. Corona is een ziekte die ook naar leeftijd kijkt…”

Het Calamiteitenhospitaal biedt 19 extra Intensive Care-plekken voor corona patiënten. Een samenwerking van het UMC Utrecht en Defensie. De krijgsmacht levert 56 verpleegkundigen, 10 artsen, 26 personen ondersteunend personeel en intensive care-materiaal. Foto: Simon van Rooijen, UMC Utrecht.

Kop erbij

Daarom werkt ze nu 1 à 2 dagen in de week als chirurg, de rest van de tijd verruilt ze het scalpel voor ampullen. In de apotheek maakt ze medicatie gereed voor toediening. Een klus die in duo’s wordt uitgevoerd. De een maakt, de ander controleert de middelen. 

“Medicatie optrekken uit ampullen, concentraties berekenen. Je moet echt je kop erbij houden.” Daarbij gelden strenge maatregelen in het ziekenhuis. “In de apotheek dragen we normale kleding, op de gangen hullen we ons in beschermende kledij om besmetting te voorkomen. We komen het hok bijna niet uit. ‘Even’ eten betekent meermaals verkleden.” 

‘Door het werk in de apotheek heb ik het gevoel dat ik me echt nuttig kan maken’

‘We gaan niet thuiszitten en wachten. Als we nodig zijn, dan doen we het samen. Dat vind ik heel bijzonder.’ Foto: Simon van Rooijen/UMC Utrecht

Flexibel

Toch voert haar enthousiasme de boventoon. “Door het werk in de apotheek heb ik het gevoel dat ik me echt nuttig kan maken. En: het is leuk werk.” 

Daarnaast ziet de chirurg wat op andere dagen buiten haar gezichtsveld gebeurt. “Normaal stuur ik een recept naar de apotheek en vraag ik de patiënt de geneesmiddelen daar op te halen. Nu sta ik daar zelf. Mij valt op dat het proces heel gestroomlijnd loopt, maar vooral hoe flexibel onze mensen zijn in deze tijden van nood en crisis om zich op een ander vlak nuttig te maken”, merkt Van der Hem op. “Het is de echte defensiementaliteit. We zetten onze schouders eronder. We gaan niet thuiszitten en wachten. Als we nodig zijn, dan doen we het samen. Dat vind ik heel bijzonder.” 

Drukte

De chirurg verwacht drukke tijden na de coronacrisis. “Spoed- en semispoedproblematiek als fracturen en verwondingen gaat nu gewoon door. Electieve zorg, denk aan liesbreuken of galstenen, die patiënten komen na de crisis in groten getale naar het ziekenhuis. Daar ben ik van overtuigd. Ook dan zetten we de schouders er weer onder.” 

Hoe interessant het werk in de apotheek ook is, Van der Hem kijkt ook uit naar het moment na de crisis. “Het werk in de apotheek is enorm nuttig, maar ik weet ook weer waarom ik voor mijn eigen vak, de chirurgie, heb gekozen.”

Centraal Militair Hospitaal

Ook voordat de coronacrisis zich aandiende, werkten het Centraal Militair Hospitaal en UMC Utrecht al nauw samen. De 2 zorginstellingen zitten zelfs fysiek aan elkaar vast. Vanwege de pandemie werd een afdeling in het militaire ziekenhuis vrijgemaakt, om het UMCU meer capaciteit te bieden. Ook werden 50 militair medisch specialisten 'uitgeleend'. Een bijzondere samenwerking die met de opening van het Calamiteitenhospitaal vorige week weer een stapje verder gaat. Hier worden coronapatiënten behandeld op de intensive care.