Tekst Vanessa Strijbosch
Foto John van Helvert, archief

Personeelsrapportage lovend over toename reserve (onder)officieren

Het aantal reservisten bij Defensie groeit. Medio 2019 nam het bestand ten opzichte van vorig jaar met 6% toe. Ook het aantal uren dat reservisten ingezet worden steeg met 14%. Dat blijkt uit een personeelsrapportage die onlangs aan de Tweede Kamer is gepresenteerd. 

'Defensie en het bedrijfsleven moeten elkaar niet beconcurreren'

In 2019 stroomden 564 nieuwe reservisten in, waardoor het totaal aantal reservisten vorig jaar steeg tot 5.786. Maar niet alleen de aantallen stijgen, ook het aantal uren dat deze militairen worden ingezet groeit significant. 

Mede door de inzet van reservisten wil de krijgsmacht 'robuuster’ en ‘wendbaarder’ worden, maar ook ‘maatschappelijk verankeren’. Iets wat ook wel de ‘adaptieve krijgsmacht’ wordt genoemd. De achterliggende gedachte is dat Defensie en het bedrijfsleven elkaar, in tijden van krapte op de arbeidsmarkt, niet moeten beconcurreren maar juist de samenwerking moeten zoeken om personeel te delen.

Onderwijskundige Kim de Vries proefde als reservist aan de krijgsmacht en wil nu beroepsmilitair worden.

Verwarrend

Kim de Vries (38) is een van de duizenden reservisten bij Defensie. Haar status is bijzonder: ze combineert haar huidige burgerbaan bij Defensie met mogelijke inzet als reserveofficier bij de Koninklijke Marine. 

‘Uniform aan en uit. Het is soms best verwarrend’

De Vries werkte als docent Engels bij het Talencentrum van de Nederlandse Defensie Academie in Breda. Ze bereidde militairen voor op missies en nam soms deel aan internationale oefeningen. “Het was praktisch om mij de status van reservist te geven, omdat ik zo makkelijker mee op oefening kon.” En zo geschiedde. Als reservist verruilt ze nu af en toe haar burgerkleding voor het militaire uniform. 

Daarin is ze niet alleen: in totaal staan 379 burgermedewerkers van de krijgsmacht ook op de rol als reservist. "Uniform aan en uit. Het is soms verwarrend, maar dan vooral voor anderen. Je bent toch snel of burgermedewerker of militair. Ik moet het vaak uitleggen. Het is af en toe schakelen. Soms heb ik geen tijd om me om te kleden en dan sta ik maar gewoon in uniform voor de klas."

Gegoten

Inmiddels combineert ze haar burgerbaan als onderwijskundige bij Opleidingen Koninklijke Marine met haar werk als reservist (talenkundige). Dat bevalt haar uitstekend. Zelfs zo goed dat ze het uniform liever permanent aanhoudt. “Ik wil iets doen wat betekenis heeft. Ik geloof in de missie en visie en kan uitstekend overweg met de mensen. Ik zie voor mezelf een toekomst als beroepsmilitair.”

‘Ik zie voor mezelf een toekomst als beroepsmilitair‘

Ook tijdens missies kunnen reservisten ingezet worden. In Jordanië werkten reservisten zij aan zij met actief dienende militairen. Foto: sergeant-majoor Hille Hillinga.

Lastig combineren

Het proces om beroeps te worden is inmiddels in gang gezet. "Het systeem is alleen nog niet zo ingericht dat dit makkelijk kan. Reservisten met een fulltime baan vinden het soms lastig om beiden taken te combineren en lopen zo een mooie uitzending of missie mis. Ze kunnen het niet praktisch regelen met hun werkgever. En als ze het niet kunnen regelen, kan Defensie ook geen gebruikmaken van hun expertise.”

De Vries ziet en weet ook dat het anders kan. Het draait volgens haar om goede afspraken. Voor haar lonkt het marineblauwe uniform. “Een stressmomentje minder. Dan hoef ik tenminste niet meer na te denken over wat ik moet aantrekken naar mijn werk."

De reservist bij Defensie

Reservisten zijn de flexibele schil bij de krijgsmacht en worden ingezet als er meer personeel en/of expertise nodig is. Of om actuele tekorten bij defensieonderdelen deels op te vangen. Reservisten hebben vaak ook een civiele baan of volgen een studie. Er zijn 3 soort reservisten: 

  • Reservist Militaire Taken
    Voert enkel militaire taken uit
  • Reservist Specifieke Deskundigheid
    Levert een specialiteit die bij Defensie ontbreekt of in onvoldoende mate beschikbaar is
  • Reservist Operationele Capaciteit
    Beroepsmilitairen die na hun vertrek verbonden blijven aan hun eenheid