Tekst Ritmeester Jessica Bode
Foto Mediacentrum Defensie
MARSOF en DSI trainen voor het eerst in Nederland met echte patronen in civiele omgeving
Special Forces van de marine (NLMARSOF) en de Dienst Speciale Interventies (DSI) hebben vorige week voor het eerst in Nederland met scherpe munitie geschoten tijdens een oefening in een civiele omgeving. Dus niet op een militair oefenterrein of schietbaan, maar op bedrijventerrein Dongecentrale in Geertruidenberg.
Woensdag 12 februari 2020. De meldkamer ontvangt een bericht over een gijzeling op bedrijventerrein Dongecentrale in Geertruidenberg. Het zogenoemde ‘Stelsel van Speciale Eenheden’ wordt gealarmeerd en een groep operators komt ter plaatse. Na een grondige voorbereiding wordt de inval ingezet en een einde gemaakt aan het drama.
Door dit scenario én het gebruik van scherpe munitie wordt de kloof tussen realiteit en oefening nagenoeg nihil. “Dat doet iets met de mindset van de operators. Alleen zo kunnen we de realiteit maximaal benaderen en de mentale trainingswaarde is groot”, benadrukt majoor der mariniers Martin, die met collega’s verantwoordelijk is voor de organisatie van deze oefening.
‘Dit is een toevoeging op de bestaande trainingsmogelijkheden’
Niet ontwijken
In het buitenland, zoals in Amerika, wordt regelmatig op deze manier geoefend, maar in ons land is dat niet eerder gebeurd. Martin zegt: “Wel in oefenhuizen of op schietbanen, maar niet in een civiele setting. Het is goed dat we nu meer de realiteit opzoeken in een training en risico’s niet ontwijken. Zo zijn de operators tijdens inzet optimaal voorbereid.”
Veilig oefenen betekent volgens hem dan ook niet per se dat risico’s vermeden moeten worden. “Het werk van de operators is nu eenmaal risicovol, dus is het goed om met een mate van gecontroleerde risico’s te oefenen. Alleen dan kunnen zij fysiek en mentaal presteren tijdens een echte inzet.”
Speciale eenheden
NLMARSOF en de DSI zijn onder meer belast met counter-terrorisme operaties in binnen- en buitenland en dienen voorbereid te zijn op grootschalige, complexe incidenten die vaak gepaard gaan met grof geweld. Om zich hier goed op voor te kunnen bereiden dient met regelmaat gezamenlijk te worden geoefend in een setting waarbij de realiteit zo dicht mogelijk wordt benaderd.
Van A tot Z
Wie denkt dat er lukraak wat geschoten is op een bedrijventerrein in Noord-Brabant heeft het mis. “Alles vindt uiterst gecontroleerd plaats en is van A tot Z voorbereid”, begint Martin. “Van de veiligheidsanalyse- en instructies en de afstemming met lokale veiligheidsinstanties (ook het bevoegd gezag moet toestemming verlenen) tot het plaatsen van de schietschijven en kogelvangers. Een oefening als deze gaat alleen door als de veiligheid zo maximaal mogelijk gegarandeerd kan worden.”
De operators hebben de oefening als zeer waardevol ervaren. “Je bent je zo heel bewust van het feit dat je met scherp schiet en niet met bijvoorbeeld verf. Daardoor kun je je veel meer verplaatsen in een scenario”, luidt een van de reacties. Het is overigens niet iets dat de huidige trainingen met verf of losse munitie overbodig maakt. Het is een toevoeging op de bestaande trainingsmogelijkheden. Een extra manier om de realiteit te benaderen.
Deze oefening doet iets met de mindset van de operators
Op de achtergrond
Tijdens een oefening als deze wordt de oefenlocatie, na toestemming van het bevoegd gezag, eerst beoordeeld door een inspectieteam van Defensie. Daar gaat toestemming voor het gebruik van de locatie aan vooraf, evenals contact met nevenliggende bedrijven.
Vervolgens wordt een analyse gemaakt van potentiële risico’s, inclusief benodigde maatregelen om de veiligheid te garanderen. Denk aan schietschijven en kogelvangers. Dit alles wordt vastgelegd in een veiligheidsplan.
Omdat er echte patronen worden gebruikt beoordeelt ook de Militaire Commissie Gevaarlijke Stoffen, de veiligheidsautoriteit op het gebied van schietbanen en schietfaciliteiten, de locatie en het opgestelde veiligheidsplan. Is dat in orde dan wordt toestemming verleend. Het Schiet Instructie en Controleteam Speciale Eenheden houdt bovendien fysiek toezicht tijdens de training.
