04

Dit artikel hoort bij: Defensiekrant 04

Vijand nummer 1: wintertenen

Tekst Ingmar Kooman
Foto Sergeant Jan Dijkstra, Cees Baardman. Video: sergeant-majoor Peter van Bastelaar

Wintertraining Korps Mariniers

Overleven, verplaatsen en vechten onder arctische omstandigheden. Daarom komt het Korps Mariniers jaarlijks naar Noord-Noorwegen. In 1972 zochten de mariniers voor het eerst de bittere kou binnen de Poolcirkel op. En 45 jaar later benut het Korps de onvergeeflijke omstandigheden nog steeds om de zeesoldaten vlijmscherp te smeden.

De Noordflank

In de kilste jaren van de Koude Oorlog kregen vloot en mariniers de taak om samen met de Britten de noordelijke flank van het NAVO-bondgenootschap te beschermen. Het was en is nog altijd een strategisch belangrijk gebied. Ondanks, of juist dankzij de soms ijzige omstandigheden.

In de afgelopen decennia is de Nederlandse krijgsmacht meerdere keren ingezet in gebieden met winterse omstandigheden, zoals de Balkan en de berggebieden in Uruzgan. Dat maakt het noodzakelijk om jaarlijks te trainen in militaire operaties onder arctische omstandigheden.

Meters sneeuw, temperaturen beneden -30°C. ‘Das war einmal’, klinkt het bijna nostalgisch uit de mond van ervaren mariniers. De omstandigheden in Noord-Noorwegen wisselen deze wintertraining sterk. Nachten van -15°C, maar ook dagtemperaturen van 6°C met regen.

Die combinatie van vorst, dooi en neerslag stelt de novices (de nieuwelingen) op een heel andere manier op de proef, legt sergeant van de mariniers Koen uit. “Als kleding nat wordt is de kans op koudweerblessures vrij hoog. Juist dat doordringt de jongens ervan dat het megabelangrijk is om je hier aan je skills en drills te houden.”

x

Overleven

Regel 1 bij het overleven onder extreme omstandigheden: ga uit de elementen. In het geval van de wintertraining betekent dit dat de mariniers er soms juist dieper in gaan. Een onderkomen in de sneeuw biedt beschutting tegen de ergste kou. Maar het vergt eerst nog wel wat inspanning om een sneeuwverblijf te bouwen.

Marinier 1 Sander Bes kijkt tevreden naar de snow trench die zijn buddies en hij hebben gegraven. Comfort zit ‘m in de kleine dingen: beschutting, een vuurtje en eten en drinken. “Je bent de hele week in het veld. Je ligt in een sneeuwhol of bent aan het survivallen in het bos. Dat maakt het wel even anders dan de bergtraining waar je ’s avonds gewoon lekker in je bed kunt liggen. Toch heeft het wel wat.”

Verplaatsen

De mariniers zijn aangewezen op hun ski’s en sneeuwschoenen om van A naar B te komen. Dooi in combinatie met opvriezing maakt verplaatsen soms moeilijk, voor zowel mens als machine. Zelfs de terreinvaardige Band Vagns zijn af en toe machteloos tegenover ijzige heuvels. De mariniers moeten desondanks door, mét hun ruim 30 kilo aan bepakking.

Ter voorbereiding op de soms urenlange tochten krijgen alle novices les van militaire ski-instructeurs. Zoals marinier 1 Milan, wiens skiklas maar één ervaren skiër telde. “Maar aan het eind van de week gingen ze alle 9 als een stel razenden de berg af.” Aan het einde van de novice-fase beginnen de fysieke ongemakken zich op te stapelen, weet hij uit ervaring. “Knellende voeten, blaren, schaafwonden en wintertenen, daar vallen de meesten door uit.”

Vechten

In korte tijd worden de zeesoldaten één met hun ski’s. Tijd voor de laatste fase van hun wintertraining: vechten. In de sneeuw, op het ijs. Dat betekent al skiënd schieten, ondersteund met je skistokken stabiel vuren en dekking zoeken achter sneeuwhindernissen of ijsmassa’s. Uiteindelijk ontvingen 128 mariniers hun felbegeerde koudweerspeld. 8 mariniers vielen voortijdig uit, veelal door blessures.