05

Dit artikel hoort bij: Defensiekrant 16

Komt dat stof…

Tekst Jan Malschaert
Foto sergeant Hille Hillinga

Oefening Hot Blade voor helicrews generale repetitie Mali

“Dit gaan we in Mali ook zien: overal zand en stof tussen de knopjes.” Sergeant Rudolf Overdiep, specialist vliegtuigtechniek, maakt deel uit van de ploeg die de 4 Chinook-transporthelikopters onderhoudt tijdens Hot Blade. De internationale oefening vindt plaats in de tweede helft van juli vanaf de Portugese vliegbasis Ovar. De hete en stoffige omstandigheden brengen voor ieder onderdeel van het helikopterdetachement flinke uitdagingen met zich mee.

Een confrontatie met vijandige strijders? Die kans zit erin. Maar 1 tegenstander ligt in Mali altijd op de loer: dichte stofwolken. Chinook-vlieger en wapeninstructeur kapitein Coen leert zijn vliegers om in dergelijke zware klimaatomstandigheden te opereren. Het landen in een hete, zanderige en stoffige omgeving, is daarbij het moeilijkst. De rotorbladen werpen bij de landing namelijk een enorme stofwolk op. 

x

“Dat noemen we een brown out”, vertelt Coen. “Een paar seconden voor je wielen de grond raken, verdwijnen al je referentiepunten. Het wordt donker in de cockpit.” De samenwerking tussen vlieger en loadmaster is daarbij cruciaal. De loadmaster achterin de cockpit fungeert namelijk als extra paar ogen. Sergeant Levi: “Ik steek mijn hoofd naar buiten en geef de vlieger aanwijzingen over de positie van de wolk. Ik ben 4 keer op uitzending geweest naar Afghanistan en Irak als boordschutter en ken het fenomeen dus maar al te goed.” 

Net voordat de stofwolk de afremmende helikopter inhaalt, richt de vlieger zich op een bepaald landingspunt. Als de stofwolk de kist ‘grijpt’, moet de vlieger de brown out-procedure blind vliegen. Coen: “Je neerwaartse beweging en snelheid moeten altijd hetzelfde blijven. Dit leer je alleen door het heel veel te doen. Je begint op een grasveld in Nederland. Uiteindelijk kan je het ook tijdens een missie, met druk radioverkeer en vijandelijk vuur.”

x
x

Nederlandse inbreng

Aan Hot Blade 2014 doen 3.000 militairen en bijna 30 helikopters mee uit België, Duitsland, Groot-Brittannië, Nederland, Oostenrijk en gastland Portugal. Nederland nam deel met meer dan 100 luchtmachters en bijna 200 leden van 11 Luchtmobiele Brigade. Overigens zijn de Nederlandse luchtmobiele militairen halverwege de oefening terug naar Nederland gehaald. Dat was in verband met de ontwikkelingen rond het onderzoek naar rampvlucht MH17 in Oekraïne. 

x
x
Volgens loadmaster Levi is brown out training absoluut geen fluitje van een cent. “Dat is een brown out nooit.”

Net voordat de stofwolk de afremmende helikopter inhaalt, richt de vlieger zich op een bepaald landingspunt. Als de stofwolk de kist ‘grijpt’, moet de vlieger de brown out-procedure blind vliegen. Coen: “Je neerwaartse beweging en snelheid moeten altijd hetzelfde blijven. Dit leer je alleen door het heel veel te doen. Je begint op een grasveld in Nederland. Uiteindelijk kan je het ook tijdens een missie, met druk radioverkeer en vijandelijk vuur.”

x

Realistisch trainen voor Mali’

Kapitein Sander is een van de vliegers die tijdens Hot Blade onder meer brown outs oefent. “Omdat ik op uitzending naar Mali ga, heb ik om een zo realistisch mogelijke training gevraagd, zoals vliegen met een zware heli. Dat vraagt meer vermogen, zeker in combinatie met hitte. Dat zorgt weer voor een grotere down wash (de neerwaartse luchtstroom van de wieken – red.) en een snellere en intensere wolk.”

Zodoende vliegt Sander ook een keer met een ploeg volledig bepakte Duitse infanteristen. “In combinatie met de extra brandstoftank met pantserplaten kwamen we op een gewicht van 22 ton. Leeg weegt de Chinook zo’n 14 ton. Zo maximaliseer je de vliegtechnische trainingswaarde.”

x

Missiekwalificaties

Vanaf 1 oktober worden de Chinooks transporthelikopters ingezet voor de VN-missie in Mali. Voordat ze op missie mogen, moeten de bemanningen specifieke missiekwalificatietrainingen goed doorlopen. Denk aan het vliegen in bergachtig terrein en onder extreem koude en warme omstandigheden. Hot Blade vormt voor een aantal vliegers hét moment om de zogenoemde hot-kwalificatie te halen. 

x