Tekst Coen Heil
Foto Artist Impressions door Cepezed
Werkplek met uitzicht op Waddenzee
Kustwacht Nederland verhuist, naar het zich nu laat aanzien, eind 2026 naar een nieuwe locatie in Den Helder. De Koninklijke Marine daarentegen blijft in gebouw ‘De Brug’, wat nu nog het gezamenlijke onderkomen is. Ondanks de toekomstige infrastructurele scheiding blijven beide partijen nauw verbonden met elkaar.


Van 4 naar 2 gebouwen
Om alle taken te kunnen uitvoeren heeft de Kustwacht meer ruimte nodig, net als een vernieuwd ICT-systeem en verbeterde faciliteiten. Momenteel huist de Kustwacht in 4 gebouwen, wat de efficiëntie van de bedrijfsvoering niet altijd ten goede komt. “In het oog, in het hart is toch het beste”, merkt Vader op. Opdrachtnemer Rijksvastgoedbedrijf (RVB) begrijpt de boodschap en daarom bestaat het nieuwe onderkomen straks uit slechts 2 gebouwen.
Om te beginnen komt er het MOC Kustwacht, met een hypermoderne meldkamer. Daarnaast verschijnt de Uitwijk, Training- en Testlocatie (UTT), waarin onder meer een kopie komt van de daadwerkelijke meldkamer. “De architect noemt de 2 meldkamers de 2 ‘ogen’ van beide gebouwen; het zijn de plekken waarin de kerntaken van de Kustwacht tot leven komen”, aldus projectmanager Wendy Kuiper van het RVB.

Klimatologisch verantwoord
Het creëren van een goed klimaat in de meldkamer is een van de klimatologische speerpunten van het nieuwbouwproject. Daarnaast nam architect cepezed het maatschappelijke belang van een transparante organisatie mee in het definitieve concept. “Met veel licht van buiten naar binnen”, vertelt Kuiper.
In de UTT zitten straks 3 functionaliteiten van de Kustwacht bij elkaar. “Enerzijds de Uitwijk, voor nood, storingen en onderhoud”, licht Martine toe. “En anderzijds het trainingsgebouw voor opleidingen en de testlocatie voor ICT-middelen.” Dat betekent dat JIVC – het IT-bedrijf van Defensie – straks eveneens onder 1 dak alle applicaties en systemen kan testen en doorontwikkelen.
Modern gebouw dat inspeelt op werkzaamheden die 24/7 plaatsvinden
Ruim baan voor innovatie
In het nieuwe dubbele onderkomen is, behalve voor duurzaamheid, ook ruim aandacht voor innovatieve snufjes. “Het worden moderne gebouwen die inspelen op de werkzaamheden die daar 24/7 plaatsvinden”, zegt Kuiper. Het luchtbehandelingssysteem word bijvoorbeeld per zone ingeregeld. “Daarnaast zijn de gebouwen bestand tegen geluidsoverlast op de werkvloer, zoals druk telefoonverkeer”, voegt Vader toe. “We hebben bovendien biodynamische verlichting – die onder meer het dag- en nachtritme verbetert – wat het uithoudingsvermogen van de werknemers ten goede komt.”
Logica in beveiliging
Er is ook een projectbeveiligingsplan opgesteld voor het project. Waar wil je je bezoekersstromen naartoe leiden op het moment dat ze binnenkomen? Waar wil je ze vooral niet hebben? “Er zit een logica in de beveiligde afdelingen”, benadrukt Vader. “De Maritieme Politie, waarmee we nauw samenwerken, komt bijvoorbeeld op de begane grond met een ‘hogere’ beveiliging. Dat is vanwege de werkzaamheden met strafrechtelijke onderzoeken en gerubriceerde informatie.” Naast ruimte voor de Maritieme Politie zijn er straks ook werkplekken ingericht voor partners van Rijkswaterstaat.

Mooi uitzicht
Bij het ontwerp is uiteraard rekening gehouden met het welzijn van werknemers en bezoekers. “Zij gaan op een mooie locatie werken naast de Vice-Admiraal Moormanbrug, met aan de ene kant uitzicht over de Waddenzee en aan de andere kant uitzicht over de civiele haven”, licht Kuiper toe.

De 2 nieuwe gebouwen die dit project oplevert zijn ontwikkeld met het oog op de toekomstvisie en de lange termijnplanning van de Kustwacht. “We zitten in een reorganisatie en krijgen er tientallen medewerkers bij”, ligt Vader een tipje van de sluier. “Ook met het oog op nieuwe taken.” In het ontwerp is uiteraard rekening gehouden met die uitbreiding.
Eerste paal
Op 13 november 2024 sloeg de voorzitter van de Raad voor de Kustwacht Jan Hendrik Dronkers ceremonieel een heipaal de grond in voor het MOC Kustwacht, dat eind 2026 gereed moet zijn.
Scheiding zonder gevolgen
Hoewel de Kustwacht en de marine straks uit elkaars gezichtsveld verdwijnen, heeft dat weinig gevolgen. “We blijven onlosmakelijk met elkaar verbonden”, laat Vader niets aan duidelijkheid te wensen over. ”We werken nauw samen met CZSK en opereren beiden op de Noordzee. Bovendien blijven we op de marinebasis in Den Helder en blijven we gebruikmaken van de faciliteiten van CZSK. Zo is CZSK beheerder van de gebouwen.”
Nog belangrijker: de digitale informatiedeling tussen beide partijen verloopt steeds beter, hetgeen de fysieke afstand ondervangt. “JIVC is de technische supplier van alle operationele systemen binnen het defensiedomein”, licht Vader toe. “Wij maken dus gebruik van dezelfde ICT-infrastructuur als de marine.

Nieuwe werkomgeving zorgt voor meer efficiëntie werknemers
Betere bestrijding misstanden
Ten slotte maakt de Kustwacht in de nieuwe gebouwen een flinke doorontwikkeling op het gebied van ICT-systemen. Dat een dergelijke verbetering leidt tot een betere en efficiëntere bestrijding van misstanden, bijvoorbeeld op de Noordzee, laat zich raden. “Ik durf te zeggen dat 2 moderne gebouwen, met uitstekende faciliteiten – waar iedereen met plezier naartoe gaat – ontzettend gaan helpen deze uitdaging het hoofd te bieden.”
Kuiper deelt die mening. “De aantrekkingskracht gaat in eerste instantie uit naar de werkgever zelf. De huidige jongere generatie is echter eveneens gevoelig voor een frisse, nieuwe werkomgeving. Bovendien bindt een gezellige werkruimte mensen sneller.”