Tekst Evert Brouwer
Foto Paul Tolenaar

‘Kijkt lekker weg met cola en popcorn’

‘Een spektakel van on-Nederlandse proporties’. ‘Een op-het-puntje-van-je-stoel film’. ‘Eén en al actie’. Een greep uit de vele enthousiaste reacties op de nieuwe actiefilm ‘Invasie’, waarin een grote rol is weggelegd voor de Koninklijke Marine. Afgelopen maandag ging de film in liefst 3 zalen van Pathé Arena (Amsterdam) in première voor een enthousiast publiek.

‘Ik hoop dat we na al die herhalingen in de film zitten’

Voor de bioscoop zijn vóór aanvang van de eerste officiële vertoning 2 Anaconda’s de grote trekpleisters. De voertuigen rijden af en aan met het sterrenensemble van ‘Invasie’. Een kolfje naar de hand van de mariniers 1 algemeen Nino, Alex, Tigo en Damien. Van een afstand kijken ze later toe, want een plaatsje in een van de zalen zit er vandaag niet in. “We mogen met een hele club donderdag gaan kijken in Amersfoort, dus het komt helemaal goed”, zegt Nino, terwijl de ene na de andere (al dan niet) 'Bekende Nederlander' met hen op de foto gaat.

Een voertuig van het type Anaconda komt aanrijden, met actrice Ortal Vriend wuivend achter het raam.
Een bijna koninklijke aankomst van ‘de eerste vrouwelijke marinier’ Ortal Vriend, per Anaconda.

‘We hebben ons nadrukkelijk niet met de inhoud bemoeid’

Over de golven gejaagd

Op dat moment zitten sergeant ODND Floris en korporaal ODND Niels al met een zak popcorn en een drankje gespannen te wachten. De 2 hebben als bestuurder de acteurs met hun FRISC over de golven gejaagd, tijdens een gespeelde achtervolging in het Caribisch gebied. “Of dat leuk was? Ach, het is anders dan operationeel bezig zijn”, relativeert Niels. “Sommige gedeeltes moesten wel heel vaak over.” Floris vult aan: “Ik hoop dat we na al dat herhalen in ieder geval in de film zitten, want dat weet je maar nooit.”

2 mariniers staan voor de bioscoop op een FRISC motorboot en zijn in gesprek met Commandant Zeestrijdkrachten vice-admiraal René Tas.
Commandant Zeestrijdkrachten vice-admiraal René Tas in gesprek met de bemanning van de FRISC.

Adviseur

Ze hoeven niet lang te wachten, want tijdens de ronduit spectaculaire openingsscène zijn de beide marinemannen in beeld, wanneer hun FRISC vanuit Zr.Ms. Groningen wordt gelanceerd. En er volgt meer marinepersoneel tussen de acties, beschietingen en crashes door. Dat vindt projectofficier luitenant-kolonel der mariniers Eric Piwek niet vreemd. “Je kunt immers niet zomaar een acteur machtigen om zo’n snelle boot te besturen of een helikopter op een schip te laten landen”, verduidelijkt hij. Overste Piwek heeft zich vooral als adviseur opgesteld. “Als projectteam hebben we de cast en crew met raad en daad bijgestaan. We hebben advies gegeven om de werkelijkheid zo goed als mogelijk te benaderen. Maar vooraf was afgesproken dat de regisseur de redactionele vrijheid heeft. Waarschijnlijk zullen collega’s soms de wenkbrauwen fronzen als iets niet helemaal de werkelijkheid benadert, zoals een marinier in T-shirt in het gevecht. Maar dat is de dichterlijke vrijheid van de regisseur. En de doelgroep wil spierballen zien. Uiteindelijk is het een fantastische rollercoaster waarbij het publiek een mooie kijk in onze keuken krijgt.”

Op de rode loper naar de bioscoop poseren de acteurs van Invasie voor een poster van de film.
De vrijwel complete cast van de film ‘Invasie’ poseert.

Grenzen verlegd

Het is voor het eerst dat de Koninklijke Marine zo grootschalig heeft meegewerkt aan een Nederlandse speelfilm. De acteurs hebben trainingen gekregen in onder meer het omgaan met wapens, maar moesten ook wennen aan de defensietaal en het mariniersjargon. “Een aantal van ons heeft daadwerkelijk grenzen verlegd voor deze film”, bekent acteur Gijs Blom. “Maar als je jezelf nu op het doek terugziet, zittend op een onderzeeboot die Willemstad binnenvaart, dan is het die inspanningen allemaal waard geweest.”

“Dankzij de ondersteuning van de Koninklijke Marine heb ik een moderne oorlogsfilm kunnen maken; dit is helemaal mijn genre”, vertelt regisseur Bobby Boermans na de voorstelling. Hij en Errol Nayci zijn niet onbekend met Defensie: ze waren ook verantwoordelijk voor de televisieserie ‘Hoogvliegers’ (2020), waaraan de luchtmacht meewerkte. “Met dit fictieve verhaal hopen we een ander en jonger bioscooppubliek aan te spreken”, verklaart Nayci.

De mariniers bij de Anaconda’s en op de FRISC trokken veel aandacht van het passerende publiek.

‘Héél spannend’

Dat is dan weer helemaal in het straatje van de 16-jarige VMBO-scholier Chaira, die met haar oma naar de première is gekomen. “Ik weet al vanaf mijn tiende dat ik bij de marine wil. Het liefst bij de geneeskundige dienst. Binnenkort begin ik met de MBO-opleiding Veiligheid en Vakmanschap (VeVa) en wil me daarna richten op de marine.” En de film? “Ik vond ‘m mooi, héél spannend en goed.”

Daarmee deelt ze meteen een pluim uit aan sergeant-majoor BDAV Yoran Christianen, verantwoordelijk voor de fraaie onderwaterbeelden van ‘Invasie’. “Echt geweldig om te mogen doen; dit kan ik afvinken”, zegt hij als z’n naam op de titelrol voorbij trekt.

‘Ik heb dankzij de marine een jongensdroom waargemaakt’

Perfecte samenwerking

Zeker in het Caribisch gebied en door aanwezigheid van de onderzeeboot Zr.Ms. Dolfijn levert het werk van Christianen schitterende beelden op. De marine heeft de film dan wel niet financieel ondersteund, zonder rijdend materieel als de Anaconda en varende eenheden als het stationsschip Zr.Ms. Groningen en de Dolfijn, plus een helikopter van de Kustwacht Caribisch Gebied, was er geen ‘Invasie’ geweest. “De samenwerking was echt perfect en daarom heb ik een jongensdroom waar kunnen maken”, aldus Boermans.

De film is geschoten binnen de bestaande operationele verplichtingen en oefenschema’s. Tijdens het filmen van 1 van de scènes moest de helikopter weg vanwege een daadwerkelijke noodoproep.

Vrouwelijke marinier

Bijzonder is ook de rol van Ortal Vriend: haar karakter Noa is de eerste vrouw die een opleiding voor het Korps Mariniers afrondt. In werkelijkheid zijn er nog geen vrouwelijke mariniers, maar de mogelijkheid is er wel. “Ik hoop écht dat mijn rol eraan bijdraagt dat veel meiden zich melden en er daadwerkelijk iemand de opleiding haalt.” Iets dat de commandant Dienstencentrum Personeelslogistiek, kolonel der mariniers Stefan Nommensen, alleen maar kan beamen. “Deze film kan zeker meewerken bij de werving, zowel bij jongens als meisjes. Het is ook een van de belangrijke redenen voor de marine geweest om eraan mee te werken.”

‘Invasie’ in het kort

‘Invasie’ is een film die lekker wegkijkt ‘met een cola en een zak popcorn bij de hand’, zoals regisseur Boermans het zelf zegt. Doe dat dan wel in de bioscoop, want op het grote witte doek komen de beelden en zeker de geluidseffecten tot hun recht. Het verhaal: alles draait om de onverhoedse aanval op Curaçao en Aruba door een dictatoriaal buurland. Politiek Den Haag is volkomen verbijsterd en besluiteloos. Als het conflict in snel tempo escaleert, moeten 3 jonge mariniers het verschil zien te maken. Al snel ligt de kazerne op Aruba onder vuur en gaat het luchtruim op slot. Ondertussen moet de Nederlandse ambassadeur geëvacueerd worden uit vijandelijk gebied. De reddingsmissie van de kersverse mariniers wordt een race tegen de klok. De junglescènes in de film zijn gedraaid in het tropisch regenwoud op het eiland Saba. De hoofdrollen zijn weggelegd voor jonge acteurs als Tarikh Janssen, Gijs Blom en de eerder genoemde Ortal Vriend. Maar ook gevestigde namen als Gijs Scholten van Aschat, Fedja van Huêt en Raymond Thiry vervullen belangrijke rollen.

Warm maken voor de marine

De film draait vanaf donderdag 11 april in bioscopen in heel het land. Vanaf 18 april is ‘Invasie’ ook te zien in bioscopen in het Caribisch gebied. In Rotterdam, Alkmaar, Zwolle en Eindhoven zijn in combinatie met de film voorlichtingsbijeenkomsten, om jongeren warm te maken voor een baan bij de marine.

Een FRISC met aan boord 2 mariniers met daarvoor een banier van het Korps Mariniers en een afbeelding van de Steelband van het Korps Mariniers.
Links: Dat het Korps Mariniers aanwezig was bij de première van ‘Invasie’ was wel duidelijk. Rechts: De Steelband van het Korps Mariniers zorgde binnen voor passende Caribische klanken.