05

Dit artikel hoort bij: KMarMagazine 08

De onzichtbare machine achter Prinsjesdag

Stallen mesten, hoefjes vetten en ‘heel, heel veel vegen’

Paarden en ruiters van de Bereden Brigade gaven ook dit jaar weer acte de présence tijdens Prinsjesdag. Via onder andere de social mediakanalen van de Koninklijke Marechaussee hebben we al volop mee kunnen genieten van dit prachtige ceremoniële vertoon. Minder in het oog springend was de taak die Hoofd Stallen adjudant Ida en haar collega’s vervulden. Achter de coulissen op Renbaan Duindigt zorgden zij ervoor dat het mens en dier in aanloop naar dé dag aan niks ontbrak. “Er zit zo’n enorme machine achter die mooie plaatjes.”

Portret van Hoofd Stallen Ida met een paard.
16 jaar lang sprong ze zelf op Prinsjesdag in vol ornaat in het zadel. In 2021 deed ze met veel plezier een stap opzij voor, zoals ze zelf zegt, ‘de jongere garde’. Sindsdien werkt ex-ruiter Ida op de derde dinsdag in september achter de schermen als Hoofd Stallen. Een reservistenfunctie die ze eens per jaar vervult, naast haar werkzaamheden als burger bij de Brigade Recherche. Een hele eer, beaamt de adjudant. “Je bent nog steeds onderdeel van het geheel. Dat ik verstand heb van paarden helpt wel natuurlijk. Ik weet wat de dieren nodig hebben en wat ik kan doen om de ruiters te ondersteunen. Dat doe ik dan ook met liefde.”
Marechaussee bij zadel met logo van de KMar erop.
De voorbereidingen op Prinsjesdag begonnen voor Ida al een week eerder. Samen met 2 collega’s, een dierenarts en verzorger, reisde ze op 9 september af naar Frankrijk om 36 (!) paarden op te halen. De dieren werden voor de gelegenheid uitgeleend door de Franse Gendarmerie. Dit gebeurde in 2022 en 2024 ook al. De samenwerking verliep zo goed dat deze recent is geformaliseerd in een zogeheten Declaration of Intent.
Marechaussees mesten de stallen van paarden uit op Renbaan Duindigt.
In Frankrijk werden de paarden na een uitgebreide check overgedragen aan de marechaussees. Woensdagmiddag arriveerde de stoet met trailers op Renbaan Duindigt in Wassenaar, waar de dieren met open armen werden ontvangen door collega’s van de Bereden Brigade. Ida: “Alles stond al klaar. Er lag lekker vers stro in de stallen en de naambordjes en dieetlijsten hingen op de deur. Dat is zeker belangrijk. Ieder dier heeft zijn eigen behoefte. De Fransen kennen de paarden natuurlijk het beste. Zij sturen daarom naast een aantal instructeurs, ook een hoefsmid en dierenarts mee die ons begeleiden in de verzorging.”
Marechaussee houdt grote hooibaal vast.
De dagen erna verlopen redelijk volgens hetzelfde stramien. Ida en haar collega’s (2 vaste assistenten en 6 stagiaires) nemen ’s morgens de nachtdienst over en doen hun ronde langs de stallen om te kijken hoe de paarden erbij staan. Daarna is het tijd voor hooi en brokken. “Dat voedermoment gaat in alle rust. Ik wil dat de paarden eerst even op hun gemak kunnen eten voordat de ruiters binnenkomen”, aldus Ida.
Marechaussees vetten de hoeven van paarden op Renbaan Duindigt.
Op de donderdag en vrijdag werd er 2 keer per dag getraind op Duindigt. Het Hoofd Stallen is er op zulke momenten medeverantwoordelijk voor dat de ruiters en paarden vlot en probleemloos op pad kunnen. Ida: “We helpen met zadelen, controleren de uniformen en vetten de hoefjes. Dit doen we enerzijds omdat het er mooier uit ziet, anderzijds zodat er minder rommel in terecht komt.”
Marechaussees vegen de rommel op die de paarden achterlaten.
Zodra de laatste glimmende hoeven zijn gelicht, is het alle hens aan dek. “In die tijd zorgen we ervoor dat de stallen worden uitgemest. De drollen en natte plekken eruit, lekker droog stro en hooi erin. Of nat hooi, voor de paarden met een stofallergie. Ja, ook daar moeten we aan denken. Daarnaast is het een kwestie van vegen, heel veel vegen.”
Marechaussee Ida zadelt paard af in de stal.
Na afloop van de training vindt het riedeltje omgekeerd plaats. Helpen met afzadelen, de voeten van de paarden spoelen, checken op wondjes en hup, weer de stal in. Want hoewel je best een potje bij d’r kunt breken, is Ida in 1 ding strikt: “Het welzijn van de paarden staat altijd voorop. Eerst de dieren, dan de rest. Als de ruiters weg zijn, ga ik voeren en zorg ik dat de rust wederkeert. Dan wil ik ook niemand meer in de stallen hebben.”
Training van de Bereden Brigade op Renbaan Duindigt
Dat die rust geen overbodige luxe is, blijkt uit de bomvolle agenda van de Franse viervoeters. Trainingen op donderdag en vrijdag, een oefening op de Lange Voorhout op zaterdag, zondag een generale repetitie in de stad, maandag de grote strandoefening in Scheveningen en dinsdag op Prinsjesdag alles nog een keer voor het ‘echie’. Hoewel de paarden echt wel wat gewend zijn, is dat fysiek toch best een dingetje, erkent Ida. “En niet alleen voor de paarden hoor”, voegt ze lachend toe. “Daarom slapen ze dinsdag nog lekker even bij ons, voordat ze woensdag weer op transport teruggaan naar Frankrijk.”
Hoofd Stallen marechaussee Ida met paarden op de voorgrond.
Al met al kijkt Ida terug op een meer dan geslaagde week. “De sfeer was heel fijn, onderling ook. Het is altijd leuk om zo’n groot team, uit alle gelederen van de Marechaussee, samen te zien. Natuurlijk ben ik onwijs trots als alles dan weer soepel verloopt. We hebben het gewoon weer gedaan met z’n allen. Niemand kan het alleen. Zonder ruiters ben ik niks, maar andersom ook niet. Het is echt een grote eer om dit te mogen doen. Ik ben nu alleen wel heel even uitgeveegd… Tot volgend jaar natuurlijk!”

Tekst: kapitein Charlotte Verolme | Foto’s: Louis Meulstee