Totaalbeleving van marine centraal tijdens SAIL 2025

Wie vorige week als nietsvermoedende toerist ronddwaalde langs het Amsterdamse IJ, zal met verbazing hebben gekeken naar alle pracht en praal van SAIL 2025. Van sloepen tot de grotere, eeuwenoude ‘tall ships’ en van partyboten tot een kleine vloot marineschepen. Er was voor elk wat wils aan de kades en op het water. Met als blikvanger Zr.Ms. Karel Doorman. Het logistiek ondersteuningsschip, dat hoog uittorende boven de overige deelnemers van het nautisch evenement, fungeerde als platform voor wervingsdoeleinden.

Tekst: Coen Heil | Foto’s: korporaal Yoeri Bonarius, sergeant-majoor Mike de Graaf, adjudant Arnoud Schoor, Frank van Beek en Paul Tolenaar

Er staat een lange rij voor Karel Doorman. Vele honderden belangstellenden wachten op de Sumatrakade om aan boord te kunnen van het immense schip. Jong, oud, dagjesmensen, maar ook serieus geïnteresseerden in een baan bij de marine of een ander krijgsmachtsdeel van Defensie. Eenmaal aangekomen op het dek is bij velen de verbazing groot. “Ik had niet verwacht dat de schepen zo groot zouden zijn en dat er zoveel mensen op werken”, merkt Daniël op. De VWO-scholier neemt deel aan een van de vele activiteiten op de Karel Doorman en overweegt zich aan te melden voor een mogelijke opleiding, maar dan wel bij de luchtmacht.

Overzicht van allerlei verschillende schepen op het water tijdens Sail, recht: Een menigte wacht om aan boord te kunnen van de Karel Doorman.
Volgens de organisatie trok SAIL 2025 ongeveer 2,5 miljoen bezoekers. Meer dan ooit. Zr.Ms. Karel Doorman alleen al trok vele duizenden bezoekers.
Een menigte wacht om aan boord te kunnen van de Karel Doorman.

Werken op schommelend plateau

Nieuwsgierige bezoekers melden zich onder meer op een flink schommelend plateau voor de ‘Test je zeebenen experience’. Deze activiteit omvat werkzaamheden voor het Korps Mariniers en de onderdelen operationeel, techniek en logistiek. De oefeningen bestaan uit virtueel schieten, werken met trossen, het vullen van een dienblad en het sleutelen aan onderdelen. Dit alles leidt tot kolderieke situaties, maar wel degelijk met een serieuze missie.

Aanwezige schepen en eenheden CZSK

United by waves; een spreuk die de relatie van de Koninklijke Marine met SAIL uitstekend verwoordt. Eeuwenoude tall ships sierden samen met Nederlandse marineschepen het Amsterdamse IJ tijdens dit grootse, nautische evenement. Op de immens grote Zr.Ms. Karel Doorman – 205 meter lang - waren tal van activiteiten. Daarnaast waren er nog meer mogelijkheden om de marine echt te beleven. Naast de Karel Doorman waren de volgende schepen en eenheden van het Commando Zeestrijdkrachten aanwezig:

  • Luchtverdedigings- en Commandofregat Zr.Ms. Evertsen;
  • Onderzeeboot Zr.Ms. Zeeleeuw;
  • Zeilschip Zr.Ms. Urania;
  • Diverse ondersteuningsvaartuigen;
  • Defensie Duikgroep;
  • Korps Mariniers;
  • Marinierskapel der Koninklijke Marine;
  • Marine Roadshow.
Een bezoeker van Sail schiet vanaf een plateau met naast zich 2 militairen.
De ‘Test je zeebenen experience’ vindt gretig aftrek onder geïnteresseerden in een baan bij de marine.
Een marineman poseert met handen over elkaar voor een promotiedoek van de marine.
LTZ 2OC (LD) Sjoerd Wempe: "Wij willen hier een totaalbeleving bieden van de marine.”

Samenwerking CZSK Recruitment en DCPL

Luitenant ter zee 2OC (LD) Sjoerd Wempe volgt alles met een tevreden blik. Hoewel het initiatief van de zeebenen-beleving afkomstig is van het recruitmentteam van CZSK, is Wempe verantwoordelijk voor de aansturing van de recruiters van Dienstencentrum Personeelslogistiek (DCPL). Nooit eerder was de samenwerking tussen recruiters van CZSK, DCPL en de Taskforces van de verschillende dienstvakken zo intensief. “Wij willen hier een totaalbeleving bieden van de marine”, spreekt hij heldere taal.

Gemêleerd gezelschap op Karel Doorman

De enorme toeloop naar de Karel Doorman leidt dagelijks tot ongeveer 420 deelnemers aan de ‘Test je zeebenen experience’. Van hen heeft meer dan de helft daadwerkelijk interesse in een eventuele baan of opleiding bij Defensie. Dus laten zij hun gegevens achter voor mogelijke vervolgstappen in die richting. Onder hen bevinden zich veel jonge kinderen en oudere volwassenen. Zoals Daan, die nu nog op de MAVO zit. Hij wilde eerst bij de Politie, maar vindt nu Defensie ook interessant. “Ik zou graag bij de landmacht willen werken; bij de Dienst Speciale Interventies (DSI)”, zegt hij. “Daarvoor ga ik mij ook aanmelden. En als dat niet lukt, wil ik bij een arrestatieteam van de Politie. Dat is altijd mijn droom geweest.”

Behalve de interesse van jong en oud valt ook de flinke aanwas van vrouwen op. “Die verdeling is ongeveer fifty-fifty”, merkt Wempe op. “Alleen onze doelgroep van sollicitanten tussen de 16 tot en met 35 jaar blijft iets achter. Die bevinden zich nu waarschijnlijk op het water.”

Luchtfoto met allemaal schepen op het water en gebouwen.
Tijdens SAIL liggen meer 800 (inter)nationale genodigde schepen in de IJhaven. Daarnaast is er ook ruimte voor pleziervaartuigen met een vignet.
Een marineman poseert voor een hek met op de achtergrond een zeilschip en gebouwen.
Mede vanwege alle dreiging op de Noordflank en bij de oostgrens van het NAVO-grondgebied, hecht commandant Karel Doorman KTZ Rob van den Heuvel veel waarde aan de werving van goed marinepersoneel.

‘SAIL een feestje’

Commandant kapitein ter zee (KTZ) Rob van den Heuvel van Zr.Ms. Karel Doorman geniet met volle teugen van het nautische evenement. “Het is bijzonder dat we erbij zijn en deel uitmaken van de Nederlandse maritieme historie. SAIL is eigenlijk gewoon een feestje”, vertelt hij enthousiast. Tegelijkertijd looft hij het aanwezige personeel. “I love it when a plan comes together, refereert de officier aan de favoriete uitspraak van zijn grote voorbeeld Hannibal Smith. Dit sigaarrokende personage was de briljante strateeg uit de vermaarde Amerikaanse tv-serie The A-Team, die in de jaren 80 ook in Nederland mateloos populair was. “Ook tijdens SAIL geldt Mission Command”, licht Van den Heuvel toe. “Zet een stip op de horizon, vertel iedereen waar je naartoe wil en laat mensen zelf dingen doen.”

De opdracht voor de commandant was helder. Zichtbaarheid in de samenleving creëren, bijvoorbeeld. Daarnaast zijn de samenwerking met de maritieme sector en de werving van personeel belangrijke speerpunten. Met de Karel Doorman als wervingsplatform. “Dat werkt natuurlijk tien keer beter dan een tent op de kade”, spreekt de officier duidelijke taal. “Tegelijkertijd zie je wel nog gewoon dat het een militair object is. Dat vertelt het verhaal van de marine.”

Staatssecretaris Gijs Tuinman zet in op 100.000 extra mensen voor Defensie. Veelzeggend dat de marine anderhalf jaar geleden de keuze maakte een aantal schepen aan de kant te leggen vanwege bemanningstekorten. “Daarop heb ik gevraagd om de schepen te gebruiken voor het oefenen aan de wal”, vertelt Van den Heuvel. “Dit om de doorgangsbreedte van opleidingen te vergroten, evenementen te organiseren en aan werving te doen. De primaire focus van de Karel Doorman is nu werving, opleiding en training.”

Resumerend, de zoektocht naar personeel is vrij urgent. “Met name om het verschil te kunnen maken en effect teweeg te brengen”, verduidelijkt de commandant. “Ook in de huidige technologische wereld, want voor schipvaren heb je handjes nodig. Zo heb ik Artificial Intelligence (AI) nog geen tros zien leggen.”

Begeleiding tot en met sollicitatieproces

Bezoekers die hun gegevens achterlaten bij de recruiters op het marineschip worden nagebeld. “Dan gaan we ook dieper in op de vraag wat iemand nu eigenlijk wil”, vertelt Wempe. “Vervolgens verwijzen we ze door naar events waar ze nog meer informatie kunnen opdoen. Hopelijk kunnen ze hierna een volwassen keuze maken of ze wel of niet bij de krijgsmacht willen. Bezoekers die helemaal overtuigd zijn, kunnen we vanaf hier tot en met het sollicitatieproces al begeleiden.”

Marinemensen lopen met borden met daarop de namen van alle marine schepen die aanwezig zijn bij Sail.
Aan wal in de hoofdstad werd het marinepersoneel met enthousiasme ontvangen.

Defensie leeft weer binnen samenleving

Vijf dagen SAIL maakte in elk geval duidelijk dat Defensie weer leeft binnen de samenleving. “Met name de vele perikelen in de wereld zorgen voor een bredere maatschappelijke aandacht en meer interesse voor Defensie”, aldus de officier. Desondanks wijst hij ook op de gevaren die werken bij Defensie met zich meebrengt. “Vroeger ging het werven onder het mom Join the Navy See the World. Maar dat beeld duidt op een beroepssituatie die niet helemaal klopt”, licht hij toe. “Nu vertellen we veel meer het eerlijke verhaal. Dat je veel van huis bent, dat er minder leuke dingen bij komen kijken en dat het eventueel ook best gevaarlijk kan zijn.”

Een versierd marineschip aan de kade met aan de rechterkant overige versierde schepen.
Vijf dagen SAIL maakte duidelijk dat Defensie weer leeft binnen de samenleving.

Veel mogelijkheden binnen Defensie

Ten slotte vindt Wempe het jammer dat veel mensen zichzelf bij voorbaat al diskwalificeren. Mensen die zeggen zich niet fit te voelen of menen discipline te ontberen. “Daarom wil ik hen vooral meegeven te kijken naar wat ze wel bij ons kunnen doen. Je hoeft echt niet overal een gevechtsmachine voor te zijn. Ik werf nu voor 350 verschillende militaire functies. Terwijl we ook nog bijna 350 tot 400 burgerfuncties open hebben staan.”

een onderzeeboot veroorzaakt golven aan een havenkade.
Zr.Ms. Zeeleeuw lag eveneens te pronken aan een van de kades in de hoofdstad, waar de onderzeeboot veel bekijks trok.

Wereldhavendagen 2025

Op 5, 6 en 7 september 2025 vindt in Rotterdam de 48e editie plaats van de Wereldhavendagen. Bij het jaarlijkse evenement zijn opnieuw bijzondere schepen te zien. Met daarnaast spannende excursies, spektakel op het water en nog veel meer!