Plechtige standaarduitreiking voor de ‘koning van het slagveld’
De koning had afgelopen woensdag geen betere dag kunnen uitkiezen voor het uitreiken van de standaard aan het Regiment Huzaren Prinses Catharina-Amalia. Het was heerlijk onbewolkt zomerweer. De ceremonie verliep vlekkeloos. En de aanwezigheid van de koning en zijn dochter prinses Amalia zorgden er mede voor dat de Nederlandse cavaleriegemeenschap een fraaie bladzijde aan haar roemrijke geschiedenis kon toevoegen.
Tekst: Andre Twigt | Foto’s: sergeant-majoor Aaron Zwaal
Een eerste bladzijde van een heel nieuw hoofdstuk, welteverstaan. Want met de uitreiking van de standaard aan het Regiment Huzaren Prinses Catharina-Amalia (RHPCA) beschikt de cavalerie niet alleen officieel over een nieuw regiment. De ceremonie in Amersfoort markeerde tevens de terugkeer van de gevechtstank in de bewapening van de landmacht. In zijn toespraak ging koning Willem-Alexander hier kort op in, toen hij zei dat de cavalerie haar ‘ijzeren vuist’ terugkrijgt. Deze woorden staan de honderden leden van de cavaleriegemeenschap op de tribune vast en zeker in het geheugen gegrift. Net als de herinneringen aan die zwarte 18de mei in 2011. Toen werd op Baan 6 van oefenterrein Bergen-Höhne symbolisch het laatste schot met de Leopard 2A6 afgevuurd.
Geen toeval
De cavalerie heeft een rijk verleden. Dat de uitreiking van de standaard op 18 juni plaatsvond, is dan ook geen toeval. Op dezelfde datum in het jaar 1815 vond de Slag bij Waterloo plaats. Die markeerde de definitieve ondergang van de Franse keizer Napoleon. Hoewel de overwinning werd toegeschreven aan de Britten, was maar liefst een derde van de geallieerde troepen Nederlands. De Nederlandse cavalerie nam actief deel aan de strijd, schouder aan schouder met de infanterie en ook de artillerie.
Rode Huzaren
Regimentsadjudant RHPCA Jack van Nieuwkasteel had als hoogste onderofficier de eer om de standaard samen met de Standaardwacht langs de aangetreden troepen over de paradeplaats te defileren. Na de ceremonie waren de koning en prinses Amalia aanwezig bij het Cavaleriemuseum, waar beiden samen met leden van het nieuwe regiment op de foto werden vereeuwigd.
Cavalerist in hart en nieren Van Nieuwkasteel hield tijdens de ceremonie zijn gezicht in de plooi. Maar had moeite een glimlach van trots te onderdrukken. Trots op het feit dat de landmacht weer tanks krijgt. Maar ook op het regiment, dat tevens dienst doet als hofregiment. Daarmee neemt het RHPCA de traditie over van de Huzaren Prins Alexander, ook wel de Rode Huzaren genoemd. “Zij vormden in de 19e eeuw de lijfwacht van de koning”, verduidelijkt Van Nieuwkasteel. Tijdens de ceremonie in Amersfoort werden naast de standaard van de Huzaren Prins Alexander ook die van de Huzaren van Oranje en Sytzama ingeleverd. “De tradities, maar ook de zorg voor de veteranen en oudgedienden van deze stamregimenten zijn nu officieel door het nieuwe regiment overgenomen”, aldus regimentscommandant kolonel Jeroen Teunissen.
Handzamere standaard
De cavalerie en artillerie zijn van oudsher eenheden te paard. Om praktische redenen voeren zij daardoor geen vaandel, maar een kleinere, handzamere standaard. Deze diende op het slagveld als herkenningsteken en als verzamelpunt. Standaarden en vaandels worden altijd uitgereikt door het staatshoofd. Militairen worden erop beëdigd en ze worden onder meer meegevoerd in de stoet op Prinsjesdag. Laatste keer dat de cavalerie een standaard kreeg toegekend, was aan het Regiment Huzaren van Oranje in de jaren ‘80.
Geen loze symboliek
Volgens Teunissen is de uitreiking van een standaard allesbehalve loze symboliek. Het is een bewijs van de verbondenheid met het Koninklijk Huis en vormt tevens een tastbare link tussen heden en verleden. De standaard dient daarom met de hoogste eerbied te worden behandeld. Dat het regiment met een nieuwe naam de toekomst ingaat, ligt in lijn met de andere twee prinsessen, die eerder een korps naar zich vernoemd hebben gekregen. Het Korps Inlichtingen en Veiligheid draagt de naam van Prinses van Oranje Alexia en het Korps Communicatie en Engagement die van Prinses van Oranje Ariane.
Eveneens een goede reden om met een nieuwe naam aan het regiment toe te kennen, is volgens kolonel Teunissen dat de oude stamregimenten geen aanwas meer hadden en zij daardoor op termijn gedoemd waren uit te sterven. “In de huidige opzet zie je straks bij de regimentsdiners weer een gezonde mix van jonge en oude leden zitten.”
Eenheden RHPCA
Het regiment RHPCA bestaat momenteel uit drie unieke eenheden. Dat zijn het Nederlandse tankeskadron bij het Duits-Nederlandse 414 Panzerbataillon, het Cavalerie Ere-Escorte - bekend van Prinsjesdag - en de Fanfare Bereden Wapens, een van de vier muziekkorpsen van de landmacht. Het nog op te richten Nederlandse tankbataljon wordt in de toekomst eveneens ingedeeld. Deze eenheid wordt vanaf 2027 in het Duitse Bergen-Höhne gelegerd. Welk stamnummer zij krijgt, is nog onbekend.
Oude garde
Volgens adjudant Van Nieuwkasteel werd er binnen de cavalerie al langer uitgekeken naar de nieuwe standaard. Mannen en vrouwen bij het Duits-Nederlandse 414 Panzerbataillon bijvoorbeeld gaven maanden geleden al te kennen dat ze graag op het nieuwe doek beëdigd wilden worden. “Onder hen ook collega’s van slechts 18, 19 jaar. Wij van de oude garde kunnen het ons niet altijd voorstellen, maar dat historisch besef zit bij sommigen dieper dan we denken.”
