Dit artikel hoort bij: Defensiekrant 37
Terugkijker
Het is weer tijd voor een blik op de kalender. In de rubriek 'Terugkijker' richten we het vizier om de week op een gebeurtenis uit het verleden. Van militair-historische aard en gebeurtenissen waarbij Defensie betrokken was, maar ook situaties die invloed hebben gehad op de hele wereld.
Tekst: Evert Brouwer | Foto's: Diversen
Om hiermee het ‘o ja’-gevoel op te roepen, maar ook omdat we in deze jachtige tijd gebeurtenissen vaak zo snel vergeten of ons deze niet meer exact herinneren. Vandaag is het 4 oktober, Wereld Dierendag en daarom zetten we een aantal beroemde en bijzondere ‘defensiedieren’ in het zonnetje. Overal in de wereld staan gedenktekens voor dieren die zich hebben opgeofferd voor militairen. Het Animals War Memorial bij Marble Arch in Londen is de bekendste.
Zijn moed tijdens de oorlog redde het leven van talloze militairen
1. Chips
Deze held van de 3rd Infantry Division van het US Marine Corps is de meest gedecoreerde Amerikaanse hond uit de Tweede Wereldoorlog. Tijdens Operatie Husky, daadwerkelijk de naam van de invasie op Sicilië, viel deze mix van een Duitse herder, collie én husky een mitrailleursnest van de Italianen aan. Hij was losgebroken van zijn begeleider en bereikte ondanks het spervuur de positie van de vijand. Met een sprong wist de hond de mitrailleur om te gooien en de schutter bij de keel te grijpen. Zijn moed tijdens de oorlog redde het leven van talloze militairen van 3rd ID.
Hij ontving onder meer het Distinguished Service Cross, een Purple Heart, nadat hij gewond raakte bij de aanval, en de Silver Star voor zijn dapperheid. Chips had tijdens zijn diensttijd ontmoetingen met onder anderen president Franklin D. Roosevelt, de Britse premier Winston Churchill en opperbevelhebber General Dwight D. Eisenhower, die hij zou hebben gebeten.
In december 1945 ging Chips met pensioen en overleed een jaar later.
'Het paard dat de Duitsers niet konden doden'
2. Warrior
Warrior is het legendarische paard van generaal en oud-minister van Defensie van Engeland Jack Seely, beter bekend als 'het paard dat de Duitsers niet konden doden'. De film ‘War Horse’ van Steven Spielberg (2011) is gebaseerd op het leven van dit ‘magische’ paard.
Seely en Warrior reisden samen in 1914 met de British Expeditionary Force naar Frankrijk en overleefden een aantal van de hevigste gevechten van de oorlog. Seely was ervan overtuigd dat hij en het paard onkwetsbaar waren. Ze leidden de Canadese Cavaleriebrigade, ook in de laatste grote cavalerieaanval van de oorlog: de Slag bij het bos van Moreuil in maart 1918. Het aantal slachtoffers was groot: een kwart van de mannen en de helft van de paarden werden gedood. Maar Warrior en Seely hadden geen schrammetje. Het edele dier overleed in 1941 op 33-jarige leeftijd.
In 2014, honderd jaar na het uitbreken van de oorlog, werd Warrior postuum een ere-Dickin-medaille toegekend, namens alle dieren die in de Eerste Wereldoorlog hadden gediend. De Dickin-medaille, ook wel het Victoria Cross voor dieren genoemd, is in 1943 ingesteld om bijzondere verrichtingen van dieren tijdens oorlogs- of conflictperioden te erkennen.
De enige duif met een prothese
3. Cher Ami
Het zijn zeker niet alleen honden en paarden die zijn ingezet in oorlogssituaties. Wat te denken van Cher Ami (Waarde Vriend), een postduif die honderden militairen het leven redde en waarschijnlijk ook de enige duif met een prothese. Tijdens de Eerste Wereldoorlog zat een groep van meer dan 550 mannen bij Argonne vast aan de zijkant van een heuvel, achter de vijandelijke linies. En dat zonder eten of water. Ze werden omsingeld door Duitse troepen en lagen ook nog eens onder vuur van eigen artillerie. Twee duiven die met berichten waren gestuurd, werden snel neergeschoten. Cher Ami wist zijn bericht wel succesvol te bezorgen, waarna het bombardement stopte en de overlevenden konden ontsnappen. Op de terugweg naar zijn eenheid raakte Cher Ami door Duits vuur gewond. Amerikaanse artsen maten hem een prothese aan, maar hij overleed in 1919 alsnog aan zijn verwondingen. De postduif ontving postuum diverse onderscheidingen, zoals het Croix de Guerre. In zowel België (Brussel) als Frankrijk (Lille) is een monument opgericht ter nagedachtenis aan de ruim tienduizend postduiven die tijdens de Eerste Wereldoorlog zijn neergeschoten.
De beer rookte soms een sigaretje
4. Soldaat Wojtek
Soldaat Wojtek, ofwel ‘Kleintje’, was de mascotte van de 22e Transport Artillerie Bevoorradingscompagnie van de Poolse landmacht tijdens de Tweede Wereldoorlog. De Syrische bruine beer werd als welp geadopteerd door Poolse troepen toen die door Iran trokken. Hij voelde zich op zijn gemak in menselijk gezelschap. Hij worstelde graag met de militairen en rookte zelfs af en toe een sigaretje.
In 1943 ging zijn eenheid naar Italië. Tijdens de hevige gevechten om Monte Cassino hielp Wojtek met de cruciale bevoorrading door zware granaten en dozen munitie te dragen. Na de oorlog reisde Wojtek met de eenheid naar Schotland, waar hij uiteindelijk een onderkomen vond in de dierentuin van Edinburgh. In 1963 overleed de beer. (Foto: Wikipedia)
Het eerste paard dat deelnam aan een amfibische landing
5. Reckless
Een paard in de rang van sergeant-majoor en gedecoreerd met liefst twee Purple Hearts? Dat is Reckless een paard van het US Marine Corps dat tijdens de Koreaanse Oorlog buitengewone prestaties leverde. Ze vervoerde voorraden en munitie voor de mariniers van 5/1 Recoilless Rifle Platoon. Tijdens één gevecht maakte ze 51 solo (onbegeleide) trips om de linies te bevoorraden en gewonden in veiligheid te brengen. Ze was het eerste paard waarvan bekend was dat ze deelnam aan een amfibische landing. Na de oorlog werd Reckless teruggebracht naar Amerika en bevorderd tot staff sergeant. Reckless is vereeuwigd met een standbeeld op Marine Corps Base Camp Pendleton in Californië.
6. Sergeant Stubby
De beroemdste Britse hond van de Eerste Wereldoorlog is zonder meer sergeant Stubby. Deze zwerfhond is door 102nd Infantery Regiment, 26th (Yankee) Division, als mascotte naar Frankrijk gesmokkeld. Hij nam deel aan zeventien veldslagen, waaronder die van Ieper. Het beest gebruikte zijn scherpe zintuigen om de eenheid te waarschuwen voor gifgasaanvallen, inkomend artillerievuur en om gewonde soldaten op het slagveld te lokaliseren. Hij werd bevorderd tot sergeant en kreeg onder meer tweemaal de Purple Heart en de wound stripe, een Britse onderscheiding. De resten van Stubby, overleden in 1926, verblijven inclusief zijn decoraties in het Smithsonian Institute in Washington DC.
Cairo was uitgerust met een Kevlar-vest
7. Cairo
Van recenter datum zijn de verrichtingen van Cairo. Deze hond was een belangrijke pion tijdens de inval van Navy SEAL’s in het complex van Osama bin Laden bij Abbottabad, Pakistan. De Mechelse herder doorliep met begeleider Will Chesney het hondenequivalent van de SEAL-training.
Tijdens Operatie Neptune Spear, in mei 2011, kreeg Cairo de taak om het complex te beveiligen. Daarbij gebruikte hij zijn sterke reukvermogen om explosieven te detecteren en strijders aan te vallen als het erop aankwam.
Cairo was uitgerust met een Kevlar-vest, met harnassen voor abseilen en parachutespringen, en zelfs een nachtzichtcamera met een gezichtsveld van 180 graden. De hond raakte ernstig gewond bij de actie, maar overleefde.
De Mechelaar is na zijn pensioen bij hoge uitzondering geadopteerd door Chesney, die later een boek schreef over zijn bijzondere relatie met Cairo: No Ordinary Dog (geen gewone hond).