Draagvlak vergroten voor de krijgsmacht

De Nationale Taptoe vormde opnieuw een imposant militair muziekspektakel. De ondertoon was ditmaal serieus met de ‘viering’ van 75 jaar NAVO. Zo’n twintigduizend liefhebbers waren, soms van heinde en verre, naar de Rotterdamse Ahoy gekomen om het mee te maken.

Tekst: Jopke Rozenberg - van Lisdonk | Foto's: Louis Meulstee

Geweren die met uiterste precisie door de lucht vliegen. Orkesten die niet in een rechte lijn marcheren, maar volgens een uitgekiende choreografie kriskras in allerlei patronen over de vloer bewegen. Nummers als Top Gun Anthem en Elton John’s I’m Still Standing. Stuk voor stuk maken ze de show tot een spectaculair schouwspel. Niet gek dat het evenement volle zalen trekt. De vijf shows, waarvan één speciaal voor veteranen, zijn op twee na helemaal uitverkocht.

De Regimentsfanfare Garde Grenadiers en Jagers betreedt de vloer alsof de muzikanten uit een hoverende Chinook stappen. De helikopter is met openstaande laadklep op het LED-scherm geprojecteerd.
Met de videowall wordt de beleving compleet: alsof de fanfare uit een Chinook stapt.

Draagvlak voor de krijgsmacht

Maar past een militair muziekevenement als dit wel in een tijd waarin de wereld in brand staat? Juíst wel, denkt medeorganisator luitenant-kolonel buiten dienst Felix Lemmens. Hij draait op twee jaar na al vijftig jaar mee in de organisatie van het festijn. “De Taptoe toont niet alleen de veelzijdigheid van de militaire muziek, maar is ook een middel om het draagvlak voor de krijgsmacht te vergroten onder een breed publiek”, vertelt hij.

Hits die herinneren aan kameraadschap

Twee jaar geleden bedacht het taptoeteam dat deze editie in het teken moest staan van het zeventig jarig bestaan van de Nationale Taptoe én 75 jaar NAVO. Top-40 hits uit vervlogen tijden die menig militair herinneren aan zijn diensttijd, met kameraadschap en missies naar verre oorden, vormen de kern van de show. Op de immens grote videowall schieten historische beelden van defensiematerieel, missies en de (oprichting van de) NAVO voorbij. Lemmens: “Aan de huidige veiligheidssituatie in de wereld besteden we geen specifieke aandacht. Maar we zijn ervan overtuigd dat het publiek zelf die link wel legt en daarmee ook het belang van de krijgsmacht ziet. We gaan in beeld of gesproken tekst ook niet in op het nut van de NAVO. De beelden en de muziek spreken voor zich.”

Over de hoofden van de bezoekers zicht op de vloer met daarop danseressen van The International Tattoo Highland Dance Team. Ze houden de 32 NAVO-vlaggen vast. Achter hen de Fanfare Bereden Wapens en de Regimentsfanfare Garde Grenadiers en Jagers. Op de achtergrond het NAVO-embleem op de videowall.
Alle 32 vlaggen van de NAVO-lidstaten in de muzikale arena.

Publieke waardering

Het publiek waardeert de militaire discipline tijdens de optredens en de verwijzing naar de NAVO. “Wij hebben de oorlog nog meegemaakt”, zeggen Mart (85) en Truus (82), die de Taptoe al ruim veertig jaar steevast bezoeken. “Goed dat de NAVO onder de aandacht wordt gebracht, zeker in deze tijd. We hebben geen militaire banden, maar vinden de muziek en de discipline mooi.”

Blazers hebben ook de specifieke aandacht van Pleun (11, trombonist) en Floor (9, klarinettist). Ze zijn er voor het eerst en vinden het schouwspel indrukwekkend. “We komen uit een blazersfamilie”, licht hun moeder toe, die de Taptoe al drie keer bezocht. “Mijn man en ik vonden het tijd ze hier eens mee naartoe te nemen.” Als het aan de meiden ligt, gaan ze volgend jaar weer.

Het Orkest Koninklijke Marechaussee staat in laaghangende mist. Op de videowall op de achtergrond een modern paleis met 2 marechaussee-motoren.
Strak en keurig in het gelid: het Orkest Koninklijke Marechaussee.

Adembenemend tafereel

Als elk jaar heeft de organisatie buitenlandse (militaire) musici uitgenodigd voor een optreden. Ter ere van 75 jaar NAVO is zodoende het wereldberoemde USAF Honor Guard Drill Team uit de Verenigde Staten te zien, als vertegenwoordiger van het grootste NAVO-lid. De geweerexercities vormen een adembenemend tafereel. Het recent tot het bondgenootschap toegetreden Finland is vertegenwoordig door The Guards Band of the Finnish Defence Forces.

Leden van het USAF Honor Guard Drill Team gooien beurtelings hun wapen in de lucht.
Volledige stilte. Het enige dat je hoort zijn de ritmische wapenwisselingen en de stappen van de militairen.

Dance, pipes and drums

Een andere bijzondere act is die van de Koninklijke Militaire Kapel Johan Willem Friso die samen optreedt met The International Tattoo Highland Dance Team en The International Tattoo Pipes and Drums. Met z’n drieën zetten ze een waar spektakel neer.

De Koninklijke Militaire Kapel Johan Willem Friso met op de voorgrond twee omhoog springende danseressen van The International Tattoo Highland Dance Team.
Synchroon en met militaire precisie stelen tientallen danseressen van The International Tattoo Highland Dance Team de show.

Experimenteel met traditionele en moderne elementen

Vrouwen bij Defensie

Dat doen ook de Fanfare Bereden Wapens en de Regimentsfanfare Garde Grenadiers en Jagers. Zij delen de vloer met zangeres Maria Franz (bekend van de Deense experimentele folk band Heilung), de Londense celliste Jo Quail (die tevens het stuk componeerde), het Rotterdamse koor MAZE Voices en een aantal extra slagwerkers. De experimentele show heeft een totaal andere sound dan de andere optredens. Het mengen van traditionele en moderne elementen staat centraal. Ook willen ze symbolisch de erkenning van vrouwen bij Defensie onderstrepen. Hetzelfde geldt voor de waarden respect, inclusiviteit, eenheid en vooruitgang.

De Fanfare Bereden Wapens, de Regimentsfanfare Garde Grenadiers en Jagers en het Rotterdamse koor MAZE Voices op de achtergrond, in het midden voor staan de Deense zangeres Maria Franz en de Londense celliste Jo Quail.
De Fanfare Bereden Wapens en de Regimentsfanfare Garde Grenadiers en Jagers brengt met bijzondere gastmusici een experimentele show.

Ode aan uitgefaseerd jachtvliegtuig

Het Orkest Koninklijke Luchtmacht brengt met haar optreden een ode aan de vorige week uitgefaseerde F-16. Vanaf een echt jachtvliegtuig opent de gitarist de show door de wereldberoemde theme song van Top Gun (geschreven door Harold Faltermeyer) in te zetten. Alle muzikanten zijn voor de gelegenheid in vliegeroverall gestoken en voeren spelend een hele choreografie uit rondom het toestel. Ze rijgen het ene legendarische nummer aan het andere, zoals Brothers in Arms (Dire Straits), Eye of the Tiger (Survivor) en Paint it Black (Rolling Stones).

Vanaf de romp van de F-16 spelen de gitarist en basgitarist. Ondertussen worden links en rechts de vleugels naar het toestel toegeschoven. De rest van het orkest loopt een choreografie op de voorgrond.
Op de muziek van Top Gun wordt de F-16 in elkaar geschoven.

Op de bonnefooi

Last-minute bezoekster Rita (64) uit Alphen aan den Rijn is blij dat ze het op de valreep allemaal mee mag maken. “Ik hoorde gisteren op de radio iemand enthousiast over de Taptoe vertellen. Daar wil ik ook heen, dacht ik, en belde of er nog kaarten waren voor de zaterdagmiddag. Uitverkocht, kreeg ik te horen. Toen ben ik op de bonnefooi naar Ahoy gereden, in de hoop om aan de kassa toch nog een kaartje te krijgen. En verhip, de kassamedewerker vond nog een plaatsje, op de hoofdtribune nog wel! Ik vond het prachtig; die militaire discipline…; zo divers en toch op elkaar afgestemd. De doedelzakken, die geweren van de Amerikanen en, oh ja, die echte F-16. Supermooi!”

Bijna zwarte foto, alleen de tribunetrap met bovenaan de trompettist is uitgelicht in blauw licht.
Voor het Wilhelmus aan het einde van de show wordt ingezet, klinkt het Signaal Taptoe.