.

‘Ik wilde commando worden, de jongensdroom die tot de verbeelding spreekt’

Een eerbetoon aan hen die dienen of gediend hebben. Dat is de boodschap van Veteranendag, die dit jaar precies twintig jaar bestaat. 29 juni werden veteranen met verschillende initiatieven in het hele land bedankt voor hun inzet in dienst van de vrede, nu en in het verleden. In dat kader vertellen we vier weken lang indringende verhalen van hen die bereid zijn om het hoogste offer te brengen voor het Koninkrijk der Nederlanden. We sluiten deze miniserie af met actief-dienend veteraan sergeant-majoor Dennis Kroon. Tijdens een uitzending naar Irak kwamen zijn collega’s in een dodelijke hinderlaag terecht.

^{Tekst: kapitein Jessica Bode i.s.m. Nationaal Comité Veteranendag | Foto's: Nationaal Comité Veteranendag}

Kroon is zeventien jaar oud als hij in 1996 als jonge soldaat begint bij de Koninklijke Landmacht. “Ik wilde commando worden, de jongensdroom die tot de verbeelding spreekt.” Op dat moment is hij alleen nog te jong en gaat hij bij de Verbindingsdienst aan de slag. “Twee jaar later probeerde ik het opnieuw, maar toen raakte ik geblesseerd. Ik bleef bij de verbindingen en werd op m’n 21e voor het eerst uitgezonden. Naar Bosnië, voor SFOR.”

Solliciteren

Hier ontdekt Kroon wat collega’s van 11 Luchtmobiele Brigade voor werk doen en wordt enthousiast. “In de verlofperiode van Bosnië heb ik daar gelijk gesolliciteerd. Toen ik terugkwam van uitzending kon ik daar al beginnen.”

Via verschillende plaatsingen, een uitzending naar Afghanistan (2002) en de onderofficiersopleiding aan de Koninklijke Militaire School, wordt Kroon in 2004 met 12 Infanteriebataljon uitgezonden naar Irak. “Daar was ik aanvankelijk verbindelaar. Dat vond ik helemaal te gek, want ik kon telkens mee met verschillende eenheden. Maar toen een collega onverhoopt terug moest naar Nederland, werd ik de rest van de periode aangeklikt bij het Verkenningspeloton.”

Jeroen Severs

Daar waar zijn uitzendingen naar Bosnië en Afghanistan relatief rustig verlopen, zonder opvallende escalaties, heeft die naar Irak een heel ander karakter, met veel geweld en vijandelijkheid. “Er waren perioden dat het om de dag raak was. Toen werden haasten-naar-de-bunker en koppen-tellen een soort routine.” Hier maakten Kroon en z’n maten de betreffende nacht mee, waarbij collega’s in een hinderlaag terechtkwamen en wachtmeester 1 Jeroen Severs overleed.

Op die 14e augustus 2004 keert een Nederlandse patrouille terug van een onderzoek naar ongeregeldheden, vier dagen eerder, in de Iraakse stad Ar-Rumaythah, zo'n veertig kilometer ten noorden van het Nederlandse hoofdkamp in As-Samawah. Omstreeks 23.45 uur worden de drie voertuigen van de Koninklijke Marechaussee midden in de stad onder vuur genomen met kleinkaliber wapens. Severs komt daarbij om het leven.

Quick Reaction Force

“Via de satelliettelefoon kwam het nieuws bij ons binnen”, weet Kroon nog. “De normale verbindingsmiddelen werkten niet meer.” Vanuit de militaire basis, waar Kroon op dat moment zit, komt na twintig minuten een Quick Reaction Force (QRF) in actie. “Maar ook deze eenheid wordt onder vuur genomen en bestookt met antitankgranaten.” Na een uur rukt een tweede en grotere QRF uit. Ook deze eenheid raakt in gevecht met de opstandelingen waarbij Nederlandse gewonden vallen. Het zijn uiteindelijk Apache-gevechtshelikopters die de aanvallers verjagen. Anderen moesten zich afzijdig houden, zo ook Kroon. Frustrerend, vond hij: “We stonden in no-time, zonder twijfel, paraat om te helpen, maar we konden niets doen.”

De incidenten hakken er in bij de Nederlandse militairen in Irak. “Het was een relatief kleine club. We kenden elkaar allemaal. De collega’s waren meer familie dan vrienden. Dat begon al bij de opleiding, waar je elkaar echt goed leert kennen. En dan raken zoveel van die jongens zwaargewond. Dat voelt machteloos.”

Muziek

Na ‘Irak’ stopt Kroon bij Defensie. Niet omdat hij niet meer wil dienen, maar omdat hij wil weten wat er nog meer in de wereld te koop is. Het blijkt muziek te zijn. Hij begint met zingen en doet in 2014 mee aan de audities van muziekprogramma The Voice of Holland. Daar schopt hij het tot de derde liveshow. Van het publiek ontvangt hij twee keer een warm applaus: vanwege zijn stem én zijn werkzaamheden als militair. “Ik ben geen held, ik heb altijd gewoon mijn werk gedaan. Ik zag het applaus als waardering van de zaal voor iedereen die dit werk ook ooit heeft gedaan. Tuurlijk is het speciaal, maar ik voelde me ongemakkelijk.”

Ervaringen

Maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan en Kroon keert in 2018 toch weer terug bij de Luchtmobiele Brigade. Daar werkt de sergeant-majoor nog steeds, nu in de rol van wervingsvoorlichter en social media-specialist. Wat hij zo bijzonder vindt aan het werk bij de krijgsmacht, is dat de ervaringen van militairen tijdens uitzendingen in elke generatie hetzelfde zijn. “Of je nu twee generaties ouder bent of pas net bent begonnen: de gevoelens en emoties zijn dezelfde.”