Expeditie op Denali als goede oefening

De vier klimmers op de besneeuwde berg met een prachtig blauwe achtergrond en een stralende zon.
Een van de vele spectaculaire uitzichten op de Denali.

In razend tempo hebben vier Mountain Leaders van het Korps Mariniers de koudste berg ter wereld beklommen. In slechts dagen tijd stonden ze op de top van de 6.194 meter hoge Denali; de hoogste berg van Noord-Amerika, waar de temperaturen daalden tot minus dertig graden Celsius. In twee dagen keerden ze vervolgens weer terug naar de Kahiltna-gletsjer, waar het op 11 juni begon.

Tekst: kapitein Jessica Bode | Foto's: uit privécollectie deelnemers

De witte reus die Dick, Joost, Johan en Luc beklommen kent zo’n groot verticaal verloop (hoogteverschil), dat komt vrijwel nergens anders in de wereld voor. “Als je bijvoorbeeld de Mount Everest beklimt, is het verschil in hoogte tussen het basiskamp en de top zo’n 3.300 meter. Op de Denali in de Amerikaanse staat Alaska is dat 4.000 meter.”

‘Het is juist die moeilijke opgave die ons aantrekt’

Daar komt nog eens bij dat het bergmassief waar de Denali deel van uitmaakt vlak onder de poolcirkel ligt. De luchtdruk ligt hier stukken lager dan rond de evenaar (1.015 hPa). “Daardoor heb je het idee dat je nog hoger zit en dus nog minder zuurstof tot je kunt nemen.” Je kunt dan sneller last krijgen van hoogteziekte, met verschijnselen als hoofdpijn, misselijkheid en kortademigheid, maar soms ook ernstigere symptomen, zoals vocht in de longen en de hersenen”, legt sergeant-majoor van de mariniers Dick uit. “Daarom is acclimatiseren zo belangrijk. Dan maak je meer rode bloedlichaampjes aan, waardoor je lichaam in staat is om meer zuurstof op te nemen.”

Selfie van Dick en z’n collega’s achter zich en een overzichtsfoto waarop je het landschap in de omgeving ziet.
Het is ijzig koud onderweg en dan is wat warmte van de zon heel welkom. Het levert een fraai beeld op.

Natuurlijke buffer

Alsof dat nog niet genoeg is, torent de Denali hoog boven het centrale plateau van Alaska uit. Het natuurverschijnsel vormt een buffer voor stormen, die vanaf de Golf van Alaska en de Beringzee landinwaarts trekken. Maar dat zorgt wel voor een enorme uitdaging voor hen die ‘m willen beklimmen. Sneeuw, ijs, wind, zon, whiteouts – waarbij je praktisch niets meer ziet – en extreme kou zijn aan de orde van de dag.

Laagste temperatuur ooit gemeten: -73,8

De laagste temperatuur ooit gemeten is zelfs -73,8 graden Celsius. ‘Gelukkig’ voor de vier mariniers daalde het kwik tijdens hun reis niet beneden de -26. “Al liet de wind het nog dertien graden kouder aanvoelen. Het weer hier geldt als het grilligste en boosaardigste ter wereld. Dit seizoen (van medio mei tot juli, red.) zijn er al drie klimmers overleden en een hoop mensen zijn met bevriezingsverschijnselen of hersen- of longoedeem van de berg gekomen.”

Een van de klimmers op de bergtop met een blauwe hemel en enkele hagelwitte wolkjes als achtergrond
Op de Denali kan het extreem spoken. De Nederlandse Mountain Leaders hadden tijdens hun beklimming echter tamelijk goed weer.
Vier klimmers op de besneeuwde berg met stralende zon.
De vier klimmers zijn Mountain Leader bij het Korps Mariniers. Dit zijn dé specialisten van de krijgsmacht op het gebied van militair optreden in de bergen en onder arctische omstandigheden.

Alpen en bergsport

En toch ging het viertal de uitdaging aan… “Het is juist die moeilijke opgave die ons aantrekt. We trainen regelmatig in de Alpen en privé doen we ook veel aan bergsport…, maar dít is echt van een ander kaliber. In 2012 en 2022 hebben we ook pogingen gedaan, maar toen konden we de expeditie vanwege extreme weersomstandigheden en lawinegevaar niet afmaken”, legt Dick uit.

Aan de andere kant: het zijn toch bij uitstek Mountain Leaders die weten hoe ze met dit soort situaties moeten omgaan. Dit zijn dé specialisten van de krijgsmacht op het gebied van militair optreden in de bergen en onder arctische omstandigheden. Dick vult aan: “Het Korps Mariniers werkt toe naar een nieuw concept: Force Design. Dit draait om kleine groepen die zich zelfstandig verplaatsen en volledig zelfvoorzienend zijn, ook als ze afgesloten zijn van andere troepen of de bewoonde wereld. Dit was natuurlijk een goede testcase.”

De witte toppen van de Denali met de tekst erop: Arctic Ascent.
De vier Mountain Leaders beklommen de Denali onder de noemer Arctic Ascent.

Op jezelf aangewezen

Wie de Denali wil beklimmen is op zichzelf aangewezen. Deelnemers moeten volledig zelfvoorzienend zijn. Alleen in levensbedreigende situaties, en alleen als het weer het toelaat, zijn er Rangers op de berg aanwezig die kunnen ondersteunen bij medische afvoer.

Propellervliegtuigje

Het viertal begon hun avontuur op 11 juni in het historische dorpje Talkeetna. Met een schitterende vlucht van 45 minuten in een klein propellervliegtuigje werd het gezelschap naar de Kahiltna-gletsjer in de middle of nowhere gebracht. Hiervandaan begonnen ze op ski’s en met een slede, met vijftig kilo bepakking en 21 dagen aan proviand, aan hun route. “Je weet maar nooit. De omstandigheden kunnen zomaar veranderen, waardoor je veel langer over de klim doet.”

Het kleine propellorvliegtuigje dat de vier mariniers van Talkeetna naar de Kahiltna gletsjer bracht.
Het kleine propellervliegtuigje dat de vier mariniers van Talkeetna naar de Kahiltna-gletsjer bracht.

Fysiek zware etappes

Via verschillende plekken, waar de vier telkens een kampementje inrichtten, bereikten ze al na zeven dagen een hoogte van 5.200 meter. Dat is behoorlijk snel. Zeker als je nagaat dat er in de regel slechts driehonderd hoogtemeters per dag afgelegd worden, om hoogteziekte te voorkomen, met om de drie dagen een rustdag. “Nadat we de tenten hadden opgezet voor de nacht, werd pas duidelijk hoe fysiek zwaar de etappe en hoogtemeters waren en ook die van de voorgaande dagen”, omschrijft de sergeant-majoor. “Verschijnselen van hoogteziekte speelden op, zoals hoofdpijn. Daarom besloot we een extra dag rust te nemen, voordat we de reis naar de top konden vervolgen.”

Extra rustdag vanwege verschijnselen van hoogteziekten

Ondertussen werd met behulp van satellietcommunicatie continu het weer gemonitord en het terrein geanalyseerd. “De voornaamste ongelukken en ander onheil in dit terrein zijn bevriezingsverschijnselen, hoogteziekte, uitputtingsverschijnselen en valpartijen. Om die te voorkomen moet je overal op voorbereid zijn, maar je je ook houden aan de skills & drills die je hebt geleerd.”

Het kampement dat de deelnemers telkens moesten opslaan voor de nacht.
Juichend viertal op de top van de berg met de handen in de lucht.
Na acht dagen bereiken de mariniers de top. “Al na een kwartier zijn we weer teruggegaan, omdat het weer omsloeg.”

Kwartiertje op de top

En toen, op 19 juni, bereikten de mariniers de top. “We hebben hier ongeveer een kwartiertje gestaan en wat foto’s gemaakt, maar omdat we het weer zagen omslaan zijn we snel weer omgekeerd.” En die afdaling was niet bepaald eenvoudig. Alertheid en een goede zekering zijn dan cruciaal. “Halverwege de route naar het basiskamp bonden we de ski’s weer onder en verplaatsten we ons over ijzige sneeuw.”

Na twee dagen kwamen ze weer veilig uit bij het basiskamp op de Kahiltna- gletsjer en werden ze opgepikt door hetzelfde kleine vliegtuigje. “Mission accomplished”, benadrukt Dick. “Niet gek voor een team van gemiddeld 45 jaar oud.” Het geheim van de chef? “Fysieke en mentale gehardheid, goed op elkaar zijn ingespeeld en corrigeren waar nodig, om zo efficiënt mogelijk je doel te bereiken.”