Cadetten krijgen weerbaarheidscursussen

Circa 25 procent van alle jongeren tussen de 18 en 25 jaar kampt met mentale problemen. Dat is niet anders op de Koninklijke Militaire Academie (KMA) in Breda, waar officieren in spé soms tegen lange wachttijden voor psychische hulp aanlopen. Om cadetten zoveel mogelijk te ondersteunen start het opleidingsinstituut komende schooljaar met een voorlichtingscampagne over mentale gezondheid en weerbaarheid. “We moeten ons er bewust van worden dat dit een serieus en groeiend probleem is.”

Tekst: kapitein Jessica Bode | Foto: Mediacentrum Defensie, stockbeeld

Uit onderzoeken wereldwijd blijkt dat de generatie ‘Z’, grofweg geboren tussen 1996 en 2012, psychisch kwetsbaarder is dan vorige generaties. Ook in ons land komen bijvoorbeeld stemmings- en angststoornissen vaker voor bij deze groep, zo concludeerde het Trimbos-instituut. Volgens het kabinet zijn psychische problemen zelfs volksvijand nummer één.

Alleen al bij Defensie is er bij de Militaire Geestelijke Gezondheidszorg een wachtlijst van zo'n drie tot zes maanden. In de burgermaatschappij is die tijd vaak nog veel langer. Defensiemedewerkers kunnen in de tussentijd ook geholpen worden door onder meer artsen, bedrijfsmaatschappelijk werkers en de geestelijke verzorging.

Mentale klachten zijn een groeiend probleem, waar steeds meer jongeren mee te maken krijgen.

“Maar ondertussen heerst er nog wel een taboe op het bespreekbaar maken van psychologische klachten, doordat ze vaak gebagatelliseerd worden”, stelt commandant KMA kolonel René Baksteen vast. “Net als fysieke klachten moet je mentale problemen erkennen en behandelen. Anders leidt het tot uitval en verminderde inzetbaarheid.”

'Gen Z' is de eerste generatie die zich geen leven zonder internet kan voorstellen.

Lockdown

Vierdejaars cadet-sergeant Merijn (22) zag van dichtbij hoe mentale problemen zijn collegacadetten troffen. “Ik begon in september 2020 aan de KMA, middenin de pandemie. Het overgrote deel van de eerste twee schooljaren volgde ik in lockdown. We mochten niet naar Breda, kregen online college en zagen elkaar amper. Ik zag van dichtbij wat dat met sommige collega’s deed.” Hij doelt op cadetten die gedurende de pandemie vereenzaamden en daardoor mentale klachten ontwikkelden zoals depressie, angst en slaapproblemen.

Tijdens de lockdown moesten cadetten vanuit huis studeren.

Roer om

Genoeg redenen waarom KMA het roer omgooit en de voortrekkersrol neemt. Over ruim een week start het nieuwe opleidingsjaar met een theatervoorstelling, waarin het thema op een ludieke manier aan de orde komt. Daarna krijgen de cadetten trainingen, dialoogsessies, een app en handboek vol tips en adviezen. “Laten we ernaar streven om hier normaal over te praten met elkaar”, benadrukt Baksteen.

KMA organiseert theatervoorstelling over mentale weerbaarheid

Overigens is de campagne niet alleen voor cadetten, maar ook voor de kaderleden die verantwoordelijk zijn voor de studenten. Baksteen: “Zij moeten net zo goed weten en herkennen dat studenten, maar ook collega's met bepaalde zaken kunnen worstelen.”

Of de campagne het ei van Columbus is moet blijken, maar volgens Baksteen "moeten we nu ergens beginnen."

Overdrijven

Of deze campagne het ei van Columbus is, moet blijken. Cadet Merijn ziet het in ieder geval wel zitten, al hoeft het van hem geen volwaardig vak te worden, zoals militair recht. “We moeten het ook niet overdrijven. Maar af en toe het gesprek aangaan en elkaar scherp houden is heel zinvol.” 

‘Af en toe het gesprek aan gaan en elkaar scherp houden is heel zinvol’

Baksteen voegt toe: “We moeten ergens beginnen. Tien jaar geleden vond men het raar dat Defensie meedeed aan de Pride Amsterdam. Natuurlijk zijn er nog steeds mensen die daar wat van vinden, maar het gros van de collega's kijkt er niet meer van op. En dat is wat wij ook willen bereiken."

Gen Z

Dit is de eerste generatie die zich geen leven zonder internet kan voorstellen. Niet voor niets wordt deze groep de ‘digitale inheemsen’ genoemd. Door de technologische vooruitgang hebben ze oneindig veel mogelijkheden, wat deze jongeren gedreven, ondernemend en onafhankelijk maakt. Maar dat heeft ook een keerzijde.

Er zijn verschillende factoren die bijdragen aan psychische problemen:

  • Stress en prestatiedruk door hoge verwachtingen
  • Overmatig gebruik technologie en sociale media
  • Veranderende sociale contacten en familiedynamiek
    Jongeren worden vaker blootgesteld aan zaken als echtscheidingen, alleenstaand ouderschap en verminderde gemeenschapsbanden.
  • Financiële onzekerheid
    Er kunnen zorgen ontstaan rond het vinden van een baan, het terugbetalen van studieschuld en financieel op eigen benen staan.
  • Informatie-overdaad
    Er is tegenwoordig een onuitputtelijke toegang tot informatie, die via internet altijd kan worden opgezocht.
  • Stigma rond psychische gezondheid