Bevrijding op de vierkante centimeter

Postzegels zijn geschiedenis

Postzegels verzamelen: wie doet dat nog? De oudste zus van defensieredacteur Evert Brouwer denkt dat haar zoveel jongere broertje van 61 jaar er nooit mee is opgehouden. Toch levert het af en toe bijzondere zegels op.

Rond de jaarwisseling ontvang ik ieder jaar wel een enveloppe met kerstzegels van mijn 80-jarige zus, woonachtig in Engeland. Recent kreeg ik nog 2 gelikte series, over het einde van de Tweede Wereldoorlog. Nu 75 jaar geleden. "Dat is toch een beetje je werk, jongen”, zei ze.

Toch maar weer eens gaan zoeken op internet en in de albums gedoken, want het belang van een historisch moment wordt eigenlijk nergens zo goed weergegeven als op een postzegel. Ook 75 jaar bevrijding is wereldwijd ‘gevierd’ op die vierkante centimeter. Een overzicht, overigens zonder hier volledig te willen zijn.

Vorig jaar herdachten Frankrijk, België en Luxemburg al 75 jaar vrijheid, met speciale emissies over onder andere D-Day, de bevrijding van Parijs en het Ardennenoffensief (Battle of the Bulge, zie links).

En de afgelopen weken bracht Engeland zoals gezegd 2 fraaie series uit, waarvan 1 met ingekleurde foto’s uit 1945 (zie boven). Leuk weetje: op de zegel ‘Jubilant Public’ herkende de inmiddels 90-jarige Bette Williamson zichzelf rechts op de zegel, wat weer mooie reportages in kranten en op tv opleverde:
https://www.bbc.com/news/uk-england-beds-bucks-herts-52498320.

Goud

Deze maanden is Nederland eindelijk aan de beurt. Door de coronacrisis zijn er dan geen grootscheepse herdenkingen, feesten of partijen, maar post.nl en het commerciëlere Edelcollecties.nl pakken hier en daar wel degelijk flink uit.

Topper is zonder meer een zeer beperkt verkrijgbare serie van 4 ‘postzegels’, te koop voor het lieve sommetje van €200. Daarvoor heb je dan wel zegels van 24-karaat goud, met als historische ‘momenten’ de bevrijding van Nederlands-Indië, het dagboek van Anne Frank, Operatie Market Garden en Vrede en Vrijheid. Die zijn waarschijnlijk over enkele jaren gestempeld meer waard, want wie gaat ze nou daadwerkelijk op een brief plakken?

KNBF

Reinder Luinge van de Koninklijke Nederlandse Bond van Filatelisten-Verenigingen (KNBF) wil wat graag helpen met een zoektocht over de wereld. Hij komt meteen met een mooie serie uit Canada, waarmee 2 voor ons onbekende oorlogshelden worden herdacht.

De KNBF heeft voor zover hij weet geen speciale verenigingen onder haar vleugels die oorlogs- of bevrijdingszegels sparen. “Maar ze zijn er vast. Het dichtstbij komen clubs van luchtpostfilatelisten”, denkt hij (zoals de Nederlandse Vereniging van Aero-Philatelisten De Vliegende Hollander).

De joviale Brabander slaat meteen zijn eigen verzameling open en stuurt afbeeldingen van eerdere bevrijdingszegels. Die waren dan weer redelijk ingetogen. In 1945 verscheen de eerste postzegel na de bevrijding, van 7½ cent, met als opschrift ‘Herrijzend Nederland’ (zie rechts).

Afweken

Het is er voor de postzegelverzamelaar de laatste jaren ook niet gemakkelijker op geworden. Afweken kan soms niet meer omdat post.nl veelal zelfklevende zegels uitbrengt. Het bedrijf heeft bovendien al lang niet meer het alleenrecht voor het uitgeven van postzegels. Je kunt je eigen opdruk laten maken en een bedrijf als Edelcollecties lokt verzamelaars met bijzondere uitgiftes. Dit grafisch bedrijf heeft onder meer een bijzondere enveloppe met speciale zegel uitgebracht om 75 jaar vrijheid luister bij te zetten.

Post.nl heeft behalve de gouden zegels een postzegelvel over 75 jaar vrijheid met 6 postzegels in 2 ontwerpen. Het 1e ontwerp is een portret van Jan van der Linden, geboren op 5 mei 1945. In het 2e staat, in dezelfde stijl, een portret van de zwangere Yvette Hartman-Mercier. De geboorte van haar zoon was uitgerekend op 5 mei 2020.

Veteraan

Veteraan Martin Faas kan bijna niet wachten tot de mapjes met die nieuwe Nederlandse zegels weer in de bus vallen. De sergeant-majoor buiten dienst, van het Garderegiment Fuseliers Prinses Irene, begon in 1982 met verzamelen en heeft inmiddels zo’n 600 mapjes bij elkaar.

“Soms pak ik gewoon een jaargang en dan verbaas ik me over hoe mooi zegels kunnen zijn. Ik heb er ook een paar die me zeer dierbaar zijn, zoals die van de Veldpostdag in 2009 en van Veteranendag. Het blijft een leuke hobby, waarmee je enorm veel kennis kunt opdoen. Het is toch bijzonder hoeveel je kunt leren van zoiets kleins. Zeker in deze tijd.”