Tekst Jack Oosthoek
Foto SGTMARNALG Jeroen Mol

Fieldlab ruggensteunt recordteam speedmars op weg naar wereldprestatie

Het Korps Mariniers deed vorige maand zijn naam eer aan door in Den Helder het wereldrecord speedmars (WRS) op de marathon met bijna 18 minuten te verpletteren tot 3 uur, 58 minuten en 55 seconden. Het oude record uit 2017 stond op naam van de Britse Royal Marines. Die verbeterden toen het 19 jaar oude record na 5 jaar intensieve training. Het speedmars-team dankte het succes mede aan de bijdrage van het Fieldlab, dat de lopers op een wetenschappelijk verantwoorde manier ondersteunde bij hun gedenkwaardige prestatie.

KAPTMARNS (SD) André Bek, grondlegger van het Fieldlab dat is uitgegroeid tot een vaste waarde binnen het Korps Mariniers.

De recordpoging was er een van de buitencategorie

Het Fieldlab raakte in 2019 via eerste luitenant der mariniers Gerwin van Triest van het Mariniers Trainingscommando betrokken bij het project. Hij nam samen met sergeant-majoor van de mariniers Rogier Holtzer het initiatief tot het project. “De bedoeling was ook om van het evenement te leren”, vertelt kapitein der mariniers (SD) André Bek. Onder het motto ‘meten is weten’ richtte hij – toen nog als reservist – de onderzoekafdeling in 2014 op met als oogmerk: de inzetbaarheid van mariniers in opleiding met human performance-methodes verbeteren en het rendement van het Mariniers Opleidingscentrum (MOC) verhogen.

Intussen is het Fieldlab een volwaardige afdeling geworden en is Bek weer in vaste dienst. Van Triest vroeg Bek zitting te nemen in de WRS-staf en het team te ruggensteunen omdat de recordpoging er een van de buitencategorie was. Zo droegen de lopers de broek van het veldtenue en gevechtslaarzen en, alsof het allemaal niet lastig genoeg was, een rugzak van minimaal 18,2 kilogram. Om over het looptempo nog maar te zwijgen.

‘Voorkeur ging uit naar mariniers die in fysiek opzicht een buitenbeentje zijn’

Nauwkeurige selectie

Nadat de belangstellenden zich via onder andere een posteractie hadden opgeven, selecteerde de WRS-staf de 22 op het eerste oog meest geschikte kandidaten. “Onze voorkeur ging uit naar (oud-)mariniers die excelleren in duurprestaties; die in fysiek opzicht een soort buitenbeentje zijn”, legt Bek uit. Na verdere selectie bleven 19 man over, in leeftijd variërend van 22 tot 54 jaar. Zij trainden anderhalf jaar lang 6 tot 8 keer per week het vuur uit de laarzen, onder leiding van adjudant van de mariniers Maurits Heikoop.

Dat gebeurde onder allerlei omstandigheden, individueel en in teamverband. Gemiddeld 1 keer per maand werd ‘centraal’ getraind. Bek monitorde de lopers bij iedere centrale training live en organiseerde vanuit zijn Fieldlab-netwerk diverse ademgasanalysetesten, om in samenspraak met de trainer/coach Heikoop, Van Triest en Holtzer te komen tot de beste selectie.

De deelnemers aan de wereldrecordpoging bereidden zich onder soms miserabele omstandigheden voor.
Vanuit een commandovoertuig houdt Bek een oogje in het zeil. Het Fieldlab monitorde de trainende leden van het speedmars-team onophoudelijk.

‘Hij was het boegbeeld van het team’

Grote indruk

Een kleine maand voor de daadwerkelijke recordpoging werden de 12 fitste lopers op basis van data geselecteerd (8 rugzaklopers, 4 reserve lopers), de overige werden sherpa (helper) of pacer (tempomaker). Tot in de vezels voorbereid verschenen ze, na 3 keer uitstel vanwege corona, op 24 oktober aan de start van het officieel gecertificeerde parcours op Marinebasis Den Helder. Wat kon er nog misgaan? Intussen diende de recordpoging een nog hoger doel dan een record breken: geld inzamelen voor de stichting ‘Doe wel, zie niet om!’, onder meer voor kankeronderzoek. Aanjager was het overlijden, aan een zeldzame vorm van de ziekte, van korporaal van de mariniers Cas van Bakel van de Netherlands Maritime Special Operations Forces (NLMARSOF). Onder zijn levensmotto Never give up, liep hij relatief kort voor zijn overlijden nog 60 kilometer hard tijdens de Ronde van Texel. “Zijn dood maakte grote indruk; hij werd het boegbeeld van ons doel”, zegt Bek.

Het Fieldlab testte de lopers op allerlei manieren.

‘Marinierskreten als ‘rammen met je kadaver’ speelden een ondergeschikte rol’

Slim trainen

Tijdens de ‘wedstrijd’ zorgden de sherpa’s voor een individueel uitgekiend natje en droogje, terwijl de pacers de weg baanden, wind vingen en het juiste tempo aangaven. Een bijzonder succesvol team, aldus Bek, volgens wie het project mede door de wetenschappelijke benadering als een daverend succes de boeken is ingegaan. “Er is goed nagedacht over wat we wilden, alles was goed gedoseerd. We zijn met z’n allen intelligent en tactisch met de opdracht omgegaan. Marinierskreten als ‘rammen met je kadaver’ speelden een ondergeschikte rol. Dat kunnen ze toch wel. Nee, met slim trainen en uitvoeren, dáár kom je operationeel verder mee. Kijk, het Korps Mariniers zoekt in de werving geen Rambo’s, maar fitte veerkrachtige mensen die zich makkelijk aanpassen, graag samenwerken, een tegenslag kunnen incasseren en over wilskracht beschikken. Die eigenschappen zag je sterk terug in het speedmars-team. Je eigen prestaties ondergeschikt maken aan die van de groep. Iederéén is belangrijk. Samen kom je verder, verleg je grenzen en doorsta je ontberingen. Samen kom je over de finish.”

Gehaald!

Veel energie

Volgens Bek heeft het project nog meer opgeleverd. “Ga je slim met een uitdaging om, dan kun je in een missie verder komen en meer bereiken, ook qua materiaal. Wat is bijvoorbeeld de beste rugzak? De beste broek? Wat zijn de juiste schoenen? Zo liep het speedmars-team op gevechtslaarzen met een uitzonderlijk nauwkeurige pasvorm en met speciale inlegzolen en sokken, waardoor niemand last kreeg van blaren of gewrichten. En dan laat ik maatwerkschema’s, speciale voeding, dito drank, live monitoring en blauwlichttherapie nog buiten beschouwing. Alles bij elkaar was WRS een positieve ervaring, in een tijd die door corona negatief gedomineerd wordt. Het leverde veel energie op. Ga je met z’n allen op een goed doordachte en wetenschappelijk onderbouwde manier een uitdaging aan, dan kun je tot fantastische resultaten komen.”

De staf die het wereldrecord speedmars in goede banen leidde. Boven v.l.n.r.: trainer-coach AOOMARNALG Maurits Heikoop en KAPTMARNS (SD) André Bek. Onder v.l.n.r. ELNTMARNS Gerwin van Triest (teamcaptain) en SMJRMARNALG Rogier Holtzer. Foto: Jeroen Mol Fotografie

‘Het Fieldlab heeft de afgelopen 6 jaar grote stappen gemaakt’

Optimale fysieke prestatie

En zo is het Fieldlab weer een ervaring rijker. In de basis werkt het aan het optimaliseren van de human performance-factoren ten behoeve van de initiële mariniersopleiding, de praktische officiersopleiding en functieopleidingen als de recce-sniper en de pré-moutainleader opleidingen. Bek: “Het Fieldlab wil weten waar het Korps Mariniers op human performance-gebied kan verbeteren. Wat doen we eigenlijk? Doen we dat goed? Wat kan beter? We verrichten toegepast wetenschappelijk onderzoek en werken samen met kennisinstituten binnen en buiten Defensie en met universiteiten. Waarom vallen cursisten in een opleiding uit en hoe voorkomen we dat? Hoe kunnen we cursisten beter voorbereiden? Hoe komen we tot een optimale fysieke prestatie? Het Fieldlab heeft de afgelopen 6 jaar grote stappen gemaakt. Vanuit het operationele domein is er steeds meer vraag naar onze kennis, ervaring en diensten.”

De ploeg voor het wereldrecord speedmars.