ATAK is een succes in het veld én in de lucht
Een scherm waarop in één oogopslag is te zien waar de helikopters vliegen en de manschappen in het veld zijn. Daarnaast toont het de geplande vliegroute en -richting. Een soort militaire Google Maps, dat is de Android Tactical Assault Kit (ATAK). Het Korps Mariniers en 860 Squadron gebruikten deze nieuwe tool eerder deze maand tijdens de oefening Grey Wyvern voor het eerst. “Het is bijna onmisbaar.”
Tekst: kapitein Kirsten de Vries | Foto’s: sergeant-majoor Maartje Roos
Hoe de ATAK precies werkt, vraagt enige uitleg. NH90-vlieger luitenant ter zee der 2e klasse Niels was voor 860 Squadron in Engeland betrokken bij de integratie. “Het systeem werkt via een tablet. Iedereen kan zien waar de ander is. Vervolgens kun je met elkaar communiceren via foto’s, chats of bijvoorbeeld graphics.”
‘Je kunt het zo gek niet bedenken wat je ermee kunt’
Efficiënt
Via de ATAK is niet alleen duidelijk waar iedereen zich begeeft, maar ook last minute wijzigingen zijn meteen zichtbaar. Daarnaast verloopt de communicatie veel efficiënter, weet eerste luitenant der mariniers Teun. “Voorheen gaven we via de radio door waar je zit ten opzichte van een ander. Via de ATAK gaat het veel sneller. Een radiobericht sturen kan tien minuten duren, nu krijg je in één klik een bericht binnen. Je kunt het zo gek niet bedenken wat je ermee kunt”, aldus een enthousiaste Teun. “Als grondcommandant was het heel handig dat ik precies zag wat de vliegroutes van de heli’s waren. Dan kon ik ervoor zorgen dat ik gereed was om opgepikt te worden. Maar ik zette er ook in waar ik een strike wilde uitvoeren of andere dingen die ik ging doen in het veld.”
Doorontwikkeling
Met al deze voordelen is het de vraag waarom het systeem niet eerder is geïntroduceerd. Echter, zoals voor veel dingen geldt, haastige spoed is zelden goed. Ja, de eerste testen zijn positief, maar het product staat nog in de kinderschoenen. “Bij de volgende oefening in Noorwegen, hebben we de ATAK zeker weer bij ons”, vertelt Niels. “Dan trainen we er verder mee. Het systeem moet echt nog worden doorontwikkeld. We trainen met iets waarmee we in de toekomst gaan werken, maar nog niet morgen. Het is momenteel niet ons primaire middel, we kunnen het als secundaire tool gebruiken.”
‘Bij de volgende oefening nemen we de ATAK zeker weer mee’
Telefoon in plaats van tablet
Zowel Teun als Niels ontdekten tijdens Grey Wyvern al snel enkele punten die nog handigheid en training vergen. Teun: “Het nadeel is dat ik de tablet in mijn rugzak moest doen. Zo’n ding is toch wel groot. Als ik hem snel wilde pakken, moest ik steeds mijn rugzak afdoen. De tablet is niet super handzaam. Ik weet dat er telefoonvarianten zijn voor op je vest. Dat is voor mariniers idealer. En als het rotweer is, en we zitten meerdere dagen of weken in het veld, dan vraag ik me af in hoeverre de tablet heel blijft.”
Niels: “Sommige mensen zijn sceptisch, want ‘nóg een tablet in de cockpit’. Je merkt nu al dat de gezagvoerder die de ATAK vastheeft, veel op het scherm zit. Hij kan natuurlijk de hele tijd zien wat er gebeurt. Maar dat moet je proberen te vermijden. We hebben nu alleen nog maar de basisversie gebruikt, er is een oneindige hoeveelheid mogelijkheden om informatie met elkaar te delen. Tijdens de oefening zagen we dat er wat kleine foutjes inslopen. Mensen denken dat ze in de feed zitten, maar praten alsnog één op één of ze zetten verkeerde waypoints neer. Dat soort dingen.”
‘Je weet waar iedereen is’
‘Bijna onmisbaar’
Toch zijn de eerste reacties overwegend positief, merken de twee. Zelf zien ze ook zeker heil in de ATAK. “Het vergroot je situational awareness enorm”, vindt Teun. “Ik heb een veel beter beeld van wat er op de grond en in de lucht gaande is.” Niels is het daarmee eens: “Het is bijna onmisbaar, denk ik, want je weet waar iedereen is. Zeker als er meer eenheden zijn, kan dat veel uitmaken. Ik hoorde al van collega’s die hem tijdens een andere oefening gebruikten dat ze dachten: ‘hoe hebben we ooit zonder gekund?’. Dat is heel mooi om te merken.”
