Grote NAVO-oefening Joint Viking onder bijzondere omstandigheden van start
Meer dan duizend Nederlandse militairen doen mee aan de grote NAVO-oefening Joint Viking. Die is begin deze week in Noorwegen van start gegaan. Naast de Nederlanders zijn ook eenheden uit Canada, België, Finland, Noorwegen, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten aanwezig. Nederland levert met maritieme eenheden en een staf een belangrijke bijdrage aan de oefening. De staf zit aan boord van Zr.Ms. Johan de Witt onder leiding van commandeur George Pastoor, commandant van de Nederlandse vloot. Hij beantwoordt zes vragen over Joint Viking.
Tekst: kapitein Kirsten de Vries | Foto’s: sergeant-majoors Cristian Schrik, Barend Westerveld en Mike de Graaff en sergeant Sjoerd Hilckmann
Wat oefenen jullie precies tijdens Joint Viking?
“In het scenario proberen we de oefenvijand die Noorwegen is binnengevallen te verdrijven. Als amfibische taakgroep hebben wij een belangrijke rol gekregen om de Noorse, Amerikaanse en Canadese landeenheden te ondersteunen. Dat doen we door een afleidingsmanoeuvre uit te voeren. We hebben inmiddels de opmars gemaakt naar ons operatiegebied waar we de amfibische landing zullen uitvoeren. Onze opdracht is het bevrijden van een dorpje in het noorden van Noorwegen. Hierbij zetten we 2 Marine Combat Group (2MCG) aan land. Dit gebeurt met landingsvaartuigen en met helikopters van het Defensie Helikopter Commando (DHC). We hebben voor de landing al veel geoefend met de landingsvaartuigen van het Surface Assault and Training Group (SATG) en de NH90-maritieme gevechtshelikopters die hier zijn. Vooralsnog verloopt het voorspoedig, we zijn goed van start gegaan.”
‘We trainen onder extreme weersomstandigheden’
Wat zijn de grootse uitdagingen tijdens de oefening?
“We trainen onder extreme weersomstandigheden, want we opereren boven de poolcirkel. Er ligt sneeuw en we hebben af en toe last van sneeuwstormen. Dat maakt het uitdagend voor de mensen in het veld, maar ook voor de vloot. Vijf weken voorafgaand aan Joint Viking hebben de mariniers een arctische training gekregen. Zij zijn dus allemaal getraind en gedrild in het gebruik van hun middelen, waaronder sneeuwscooters, maar ook het overleven in een sneeuwhol. Alhoewel de temperaturen iets hoger zijn dan normaal, is het echt wel een barre omgeving en vergt het wat van mensen.”
Joint Viking speelt zich af in het hoge noorden van Noorwegen, vlakbij de Russische grens. Wat merken jullie daarvan?
“Of we nou in de Oostzee zitten of hier, we zien zoals altijd tijdens een grote NAVO-oefening dat er aandacht is van de Russen. Dat weten we, dat zien we en we houden daar zeker rekening mee. We schermen onze geclassificeerde informatie af, zodat ze niets te weten komen. Maar tegelijkertijd is het ook goed dat ze er zijn, want in totaal doen er tienduizend mensen mee aan de oefening. Dat zegt wat over onze gereedheid als NAVO, dat zegt wat over onze kracht. En dus stralen we ook kracht uit naar de vijand en werken we als een afschrikking voor Rusland.”
‘We werken gewoon samen met de Amerikanen, daar is helemaal niets aan veranderd’
De afgelopen tijd is er veel gebeurd in de oorlog tussen Rusland en Oekraïne: de ruzie tussen Trump en Zelensky en de stopzetting van alle militaire hulp door de Verenigde Staten aan Oekraïne. Wat voor rol speelt dat tijdens de oefening?
“Natuurlijk wordt er heel veel over gesproken op de werkvloer. Dit nieuws heeft impact op onze gevestigde wereldorde. Mensen praten daarover, mensen zijn bezorgd. Maar op het niveau van de militairen werken we op een normale manier met elkaar. We werken gewoon samen met de Amerikanen. Daar is helemaal niets aan veranderd. Onze werkwijze, onze communicatie, onze vriendschappen zijn onveranderd. Zoals altijd vinden we elkaar, gelukkig maar. We zijn professionals die lang bestaande relaties niet zo 1-2-3 aan de kant zetten vanwege wat er nu gebeurt op het politieke niveau.”
Voelt Joint Viking nóg noodzakelijker nu er gesproken wordt over een mogelijk militaire inzet in Oekraïne?
“Als marine zijn we wereldwijd inzetbaar, daar hoort ook de noodzakelijke training in het arctische gebied ind e buurt van de noordgrens van de NAVO bij. Maar we trainen nu wel intensiever. We trainen ook de hogere echelons, de hogere hoofdkwartieren die met elkaar moeten kunnen communiceren. Dat werd minder vaak geoefend. Bij voorgaande edities trainden we voornamelijk op de werkvloer de skills en drills van de eenheden, zorgen dat een amfibische landing volledig kan worden uitgevoerd. Maar nu is er ook heel veel aandacht voor de communicatie tussen de hoofdkwartieren, tussen de maritieme, land- en luchtcomponenten, omdat dat in een toekomstig conflict erg belangrijk is. Daar trainen we veel meer op dan dat we voorheen deden. Maar de focus ligt natuurlijk voornamelijk op de militaire geoefendheid, absoluut.”
‘Joint Viking wordt volgend jaar nog wat groter’
Joint Viking is een jaarlijks terugkerende oefening. Hoe zou de oefening er wat u betreft volgend jaar, in deze sterk veranderende wereld, uit moeten zien?
“Ik zie liever wat meer eenheden hier verschijnen, dat gaat volgend jaar ook gebeuren. Joint Viking wordt dan nog wat groter en dat is goed. Ik denk niet zozeer dat we deze oefening vaker terug moeten laten keren. Als we hem doen, moeten we hem heel goed doen. Dat gebeurt op dit moment, weliswaar op kleinere schaal voor wat betreft het maritieme deel. De oefening gaat uitstekend, ik ben daar tot nu toe zeer tevreden over.”
