Esports biedt extra mogelijkheid om militairen te trainen

Terroristen plaatsen een bom. Aan de opponent de taak het explosief te ontmantelen en de agressoren uit te schakelen. Een scenario dat zich meermaals ontvouwde, afgelopen maandag op de Van Ghentkazerne in Rotterdam. Daar werd een hoogstaande gameroom geopend om militairen te trainen, maar ook om meer personeel naar de krijgsmacht te lokken.

Tekst: Kapitein Saminna van den Bulk | Foto: Cees Baardman

Gamen onder werktijd? Het zal menig wenkbrauw doen fronsen. Dat terwijl ‘esports’ juist kunnen helpen met het ontwikkelen van skills. Reden voor Defensie om de stoffige filmzaal op de Van Ghentkazerne om te toveren tot de hypermoderne gamezaal ‘ENGAGE’. Kiki Kraak weet er als innovatiemanager bij het Defensie Ondersteuningscommando alles van. “De krijgsmacht is al langere tijd bezig met verschillende initiatieven op het gebied van gaming en esports. Snel beslissingen nemen, multitasken, in een fractie van een seconde veel informatie verwerken: het gebeurt als je online speelt, maar ook tijdens een militaire operatie.” ENGAGE is een proeftuin voor de toekomst: “Hier gaan we experimenteren wat esports voor Defensie kunnen betekenen.”

Gameroom Van Ghentkazerne

ENGAGE staat voor Enhanced Networking Growth And Gaming Experience.

Het maakt dat er tien mariniers met gespannen gezichten gewapend door een online omgeving rennen. Welkom bij Counter-Strike 2, een first person shooter-game. “Is je communicatie niet kort, bondig of überhaupt helder? Dan is dit het resultaat.” Sergeant Bas Hoekstra kijkt toe als een van de spelers het (online) loodje legt. De verbindelaar en instructeur is groot voorvechter van het inzetten van online gaming. “Je kan wel wild schietend voorwaarts gaan. De kans dat je dat overleeft is echter niet groot. Dit spel test je besluitvaardigheid, assertiviteit, leiderschapskwaliteiten, snelheid en inzicht. Bovendien moet je samenwerken om je doel te bereiken.”

Een marinier speelt Counter-Strike 2, een first person shooter-game.

De mentale gereedschapskist

Het zijn vaardigheden die het verschil maken in het militaire domein. Esports zijn er niet ter vervanging van de tactische training in de ‘echte wereld’. Een marinier zal altijd een nat pak moeten halen, de infanterist banjert nog altijd door het bos. De gameroom biedt eerder een aanvulling op de gereedschapskist van Defensie. “Een extra mogelijkheid om mensen te trainen”, vindt sergeant-majoor van de mariniers Michael Hellendoorn, hoofd Learning and Innovation Studio op het Mariniers Opleidingscentrum.

‘Maak je een fout? Met een druk op de knop is een spel herstart.’

“Het lijkt een simpel schietspelletje, maar Counter-Strike vergt voorbereiding. Hoe gaan we de operatie aanpakken? Scherpte en stressbestendigheid in het spel zelf zijn onmisbaar. En als je meteen verliest, ga je automatisch nadien evalueren. Maak je een fout? Met een druk op de knop is een spel herstart. Er hoeft geen apparatuur schoongemaakt te worden voor we het scenario opnieuw starten.” Bovendien kost online schieten geen patronen.

Nog zo’n voorbeeld waar een game kan helpen: dronesimulatie. “Deze game hebben wij ook ‘off the shelf’ aangekocht. Vooral in de aanleerfase biedt dit uitkomsten. Het grote voordeel van de game is dat er geen drones neer kunnen storten bij een eerste vlucht. De simulatie ervaar je exact hetzelfde als het ‘echte vliegen’.”

Diverse gewapende mariniers staan opgesteld voor de deur van een ruimte in een centrale hal van de Van Ghentkazerne in Rotterdam. Ze staan op het punt de ruimte voor zich te betreden. Boven de deur prijkt de naam van de gameroom, ENGAGE.
Na de opening werd de ruimte tactisch gezuiverd door mariniers.

In ENGAGE worden verschillende off the shelf-games gespeeld. Dit zijn spellen die in de winkel te koop zijn. Dit is wat anders dan een ‘serious game’. Dit zijn games die volledig zijn gemaakt om militair optreden te simuleren. ENGAGE biedt nu Counter-Strike 2, EA FC 24 (een voetbalgame) en Call of Duty Black OPS 6 (ook een first person shooter). Het aanbod wordt in de toekomst uitgebreid met andere games.

Specialist gezocht

De gameroom is zeker niet de eerste stap van Defensie in de esportswereld. Want naast het aanscherpen van skills, trekken de digitale spellen potentiele collega’s naar de krijgsmacht. Luc Haen, hoofd Sectie Online Media bij Arbeidsmarktcommunicatie, legt het uit. “Nederland kent miljoenen gamers. Juist in deze doelgroep zitten specialisten met de kennis die wij zoeken. Denk aan ervaring op het gebied van IT of verbindingen. Daarom zijn wij vier jaar geleden begonnen met het Esports Defensie team, organiseren we toernooien en livestreamen we dat via onze eigen kanalen.”

Een marinier speelt een game op het computerscherm. Voor hem is de rest van de gameroom te zien, waar andere militairen aan het gamen zijn.
“Nederland kent miljoenen gamers. Juist in deze doelgroep zitten specialisten met de kennis die wij zoeken.”

Defensie was voor die tijd vrijwel onzichtbaar in de gaming wereld. Aanwezigheid op streamingswebsites als Twitch en real life toernooien veranderden dat. Majoor Luuk Vonk, stafofficier bij de landmacht en fanatiek esporter, ziet esports als middel om te communiceren met die nieuwe doelgroep. Het zijn mensen die misschien nooit aan een carrière bij de krijgsmacht hadden gedacht. “We koppelen de gameplay aan de diverse vakgebieden binnen Defensie. We vertellen wat we doen en brengen zo de boodschap van de krijgsmacht over.”

Samenbrengen

De gameroom is te gebruiken voor alle medewerkers van Defensie. Daarbij ziet Haen kansen om de ruimte te gebruiken voor esportstoernooien. De technologische ontwikkelingen staan echter niet stil. Het is dus de vraag welke mogelijkheden esports in de toekomst nog meer gaan bieden. “Dat onderzoeken we met ENGAGE”, vertelt innovatiemanager Kraak. “Het Transitieteam van de Commandant der Strijdkrachten heeft de eerste stap gezet. De Koninklijke Marine ondersteunt ons nu met deze ruimte. DOSCO gaat van 2025 tot en met 2027 beproeven welke kansen gaming en esports bieden. Wij kijken defensiebreed naar de doorontwikkeling op gebied van vulling, skills en behoud.”

Een marinier speelt een game op het computerscherm. Door de duisternis zijn enkel silhouetten te zien. Tussen de hoofden zie je het computerscherm, met bewegende spelers in de online game.
Met ENGAGE onderzoekt Defensie hoe games defensiebreed kunnen worden ingezet.

Ondertussen vliegen de virtuele patronen nog door het digitale strijdveld. Voor de schermen zijn er strakke, maar ook lachende gezichten. Online gamen is misschien ‘spelenderwijs leren’: het is ook een vorm van ontspanning. Sergeant-majoor van de mariniers Hellendoorn besluit: “Voor de kick-off was de ruimte al twee weken open. Mensen zitten ’s avonds niet meer op hun legeringskamer. Ze verzamelen zich hier, om samen een potje te gamen. ENGAGE is bedoeld om de kansen en mogelijkheden van esports te onderzoeken en te ondervinden: de gameroom komt de saamhorigheid nu al ten goede.”