Chip nu getest in wapens, straks ook andere artikelen

In luttele secondes tientallen wapens scannen en inventariseren. Dat is nu mogelijk dankzij een chip in de handgreep van een wapen. Deze Radio Frequency IDentification (RFID) wordt defensiebreed uitgerold, maar beleefde z’n primeur bij de Wapen Referentiecollectie van de marechaussee op de Koning Willem III Kazerne in Apeldoorn. “Als deze techniek op wapens werkt, kan die straks ook op andere artikelen als portofoons, radio’s en peppersprays worden toegepast.”

Tekst: Michael Simon | Foto’s: sergeant -majoor Aaron Zwaal

‘De scanner leest door materialen heen, dus een wapenkast hoeft niet open’

Ultrakort samengevat komt RFID erop neer dat wapens een chip krijgen. Serienummers lezen en inventariseren kan hierdoor ruim twee keer zo snel. Bij de demonstratie van het systeem wordt een scanner langs een rek wapens en een gesloten metalen ladekast met geweren gehaald. De scanner ziet alles binnen een bepaalde radius, zo voorkom je dat je wapens overslaat. Bovendien leest de scanner ook door praktisch alle materialen heen, waardoor een ladekast niet open hoeft.

“Het tellen gaat sneller en preciezer", vertelt adjudant Jerry van Dam, senior medewerker logistieke diensten en hardware-verantwoordelijke van het project. “Je hebt een kast met honderd wapens, haalt de scanner er langs waarna die meteen aangeeft of er daadwerkelijk zoveel wapens in de kast staan en welke serienummers het zijn.”

Scannen van wapens met behulp van RFID.
De scanner inventariseert in luttele secondes alle wapens, ook als de kast niet open is.

Aanwezigen

Het waren niet de minste afgevaardigden die donderdag 4 april acte de présence gaven op de Koning Willem III Kazerne. Onder meer staatssecretaris van Defensie Christophe van der Maat, plaatsvervangend commandant van de Koninklijke Marechaussee generaal-majoor Roger Costongs en generaal-majoor Ernst Dobbenberg, directeur Directie Aansturen Operationele Gereedstelling (DAOG), waren aanwezig. “Het project omtrent Radio Frequency IDentification (RFID) op klein-kaliber wapens nadert z’n afronding. Om dat te vieren zijn zij vandaag hier gekomen”, vertelt Van Dam.

Staatssecretaris van Defensie Christophe van der Maat en adjudant Jerry van Dam.
Staatssecretaris van Defensie Christophe van der Maat wordt welkom geheten door adjudant Jerry van Dam.

Defensiebreed uitrollen

Het systeem moet uiteindelijk defensiebreed worden uitgerold, met eind 2025 als stip op de horizon. Het RFID-project zit momenteel in de laatste fase. De laatste stap is echter een ingewikkelde. Dermate complex dat adjudant Van Dam geen voorspelling durft te doen over wanneer het daadwerkelijk in gebruik genomen wordt. “Het wordt al gauw een té technisch verhaal. Maar heel simpel gezegd: je kunt niet zomaar een artikel met de scanner inlezen en in het computersysteem zetten. We zijn nu nog druk bezig om ervoor te zorgen dat de techniek op de juiste manier werkt met het systeem.”

Chip en ID

De Wapen Referentiecollectie in Apeldoorn is in ieder geval de eerste wapenkamer waarop het systeem is losgelaten. De scanners zijn gereed, de drieduizend wapens staan geregistreerd in het SAP-computersysteem en zijn voorzien van een RFID-chip en een Unique IDentifier (UID). Elk wapen z´n eigen ID dus. Van Dam: “Waarom een UID en een RFID-chip? De chip kan het om wat voor reden dan ook, een magnetisch veld bijvoorbeeld, niet meer doen. In dat geval is het wapen via het UID-nummer alsnog te beheren.”

‘Mocht de chip niet meer werken, dan heeft elk wapen ook nog een eigen UID-nummer’

Het werkt ook andersom, vertelt Van Dam. “Wanneer je een bepaald wapen nodig hebt, dat tussen enkele honderden in een kast staat. In dat geval voer je het serienummer in op de scanner en loop je langs de kast. Zodra je een piep hoort ben je bij het wapen dat je zoekt.

RFID-scanner en wapens liggen op een tafel om gedemonstreerd te worden.

Meer objecten met chips

Het uitrollen over de hele organisatie is volgens de adjudant een behoorlijke uitdaging. “Momenteel heeft elke OPCO z’n eigen werkwijze. Straks werken we met één systeem dat maar op één manier gebruikt kan worden. Het voordeel daarvan is dat iedereen op dezelfde manier werkt. Dus als je ooit overstapt naar een ander krijgsmachtdeel is dat in ieder geval geen verandering voor je. Nu merken we dat veel afdelingen er op hun eigen manier invulling aan geven. Dat moeten we  stroomlijnen.”

Staatsecretaris Christophe van der Maat wordt bijgepraat over RFID.
Staatssecretaris Van der Maat krijgt uitleg in de Wapen Referentiecollectie van de marechaussee.

Pallets nagaan

Het is bovendien de bedoeling dat naast klein kaliberwapens ook andere artikelen worden uitgerust met een chip. “Als het op deze wapens werkt, kan je het ook toepassen op andere producten. We hebben het Munitiebedrijf bijvoorbeeld ondersteund met RFID-testen en het blijkt dat dit product zich voor de meeste munitiesoorten ook goed leent. Stel dat een pallet met munitie bij een verkeerde bunker is afgeleverd, dan vind je die dankzij de chip veel sneller terug. In de oude situatie moest je alle bunkers afrijden en al die pallets nagaan. Dat is hopelijk straks verleden tijd. Maar sowieso: veel 'beheerplichtige' artikelen als portofoons, radio’s, pepperspray en kleding komen hiervoor in aanmerking.”