Tekst kapitein Saminna van den Bulk
Foto sergeant Jasper Verolme
Mariniers trainen Oekraïners tijdens Operatie Interflex
Opperste concentratie, bergen motivatie. Van januari tot begin april traint het Korps Mariniers Oekraïense rekruten in het noorden van Groot-Brittannië. In twee rotaties van elk vijf weken worden de deelnemers klaargestoomd voor de strijd tegen Rusland. “Niet alle trainees zullen de oorlog overleven. Dat is een keiharde realiteit.”
Militaire ervaring had Vitaliy (37) niet. Hij zat in de auto-onderdelen. Van wielen tot versnellingsbakken: hij verkocht ze in zijn thuisland. Samen met zijn vrouw en dochter van twaalf woont hij in het zuidoosten van Oekraïne. “Toen de Russen ons land binnenvielen besloot ik te helpen met wat ik kon: mobiliteit creëren. Ik lapte voertuigen op en gaf ze weg. De strijd kwam steeds dichterbij. Toen de Russen Cherson innamen was mijn stad al snel een van de doelwitten. In een straal van tweehonderd meter rondom mijn werkplek zijn zeker zeven raketinslagen geweest.” Wonder boven wonder leeft hij nog.
Oproep
Afgelopen maand kreeg Vitaliy de oproep om zich bij de Oekraïense strijdkrachten te voegen. Zijn blauwe ogen tonen strijdlust. De glimlach verraadt optimisme. Tot hij over de impact begint. Hij wrijft in zijn handen, waar de glans van zijn trouwring door de camouflage heen prikt. “Natuurlijk was dit moeilijk voor mij en mijn gezin. Maar het is nu of nooit. Ik heb altijd op mijn manier m'n steun proberen te leveren. Nu wordt het tijd mijn land te verdedigen en te vechten voor onze vrijheid.”
‘Van individuen naar iedereen gelijk’
Slechts één
Vitaliy is één van de Oekraïners die wordt getraind door mariniers van 21 Raiding Squadron. Tijdens Operatie Interflex leren rekruten in vijf weken tijd alles op het gebied van bijvoorbeeld leven in het veld, schieten en tactisch optreden.
“Als we ook maar één iemand kunnen helpen overleven, dan is onze taak al volbracht”, vertelt marinier der eerste klasse Ata (21), terwijl hij in het oefengebied bij de loopgraven loopt. “De mensen die je hier ziet zijn gewone burgers, ‘spijkerbroeken’. Aan ons om ze militair te maken. Ze komen aan op sportschoenen, een dag later staan ze in uniform. Dan zie je al iets veranderen. De trainees gaan van allemaal individuen met hun eigen achtergrond naar ‘iedereen gelijk’.”
Elke seconde meepakken
Het Korps Mariniers draait Operatie Interflex met 65 militairen, onder wie vijftig instructeurs. Iedere rotatie leiden zij tweehonderd trainees op. Deze rekruten zijn gemiddeld 33 jaar; de oudste binnen de huidige rotatie is 51. Uiteraard zijn er deelnemers bij die minder fit zijn of kampen met blessures. In de ziekenboeg zijn ze echter amper te vinden, vertelt eerste luitenant der mariniers Pieter (34). “Ze lijken elke seconde van de training mee te willen pakken.”
Nederland is overigens niet het enige land dat instructeurs levert voor de operatie. Ook landen als Finland en Noorwegen dragen bij. De bedoeling is dat alle landen samen tienduizend Oekraïners trainen in een half jaar tijd.
‘We beginnen echt met de basics’
Naar de basics
Sommigen hebben al gevochten aan het oostelijke front of zelfs op de Krim, ver voor de invasie. Het merendeel heeft echter nog nooit een wapen vastgehad. “Daarom beginnen we echt met de basics”, vertelt de marinier.
“Hoe je voor jezelf moet zorgen staat op één. Hygiëne, kleden, jezelf warmhouden, voeding en voor elkaar zorgen. Anders blijf je niet inzetbaar.” Vandaag draait het om wapenleer, omgaan met explosieven en aanvallende tactieken. “Dat vraagt om herhaling, herhaling en herhaling. Niet iedereen komt even snel mee. Daar houden we in de opleiding geen rekening mee.” Daar is namelijk geen tijd voor. “Straks staat wel iedereen aan dezelfde eindstreep.”
Wat opvalt is hoe eager de Oekraïense militairen zijn, zegt Ata. “Zo ontzettend gemotiveerd, ze willen zo graag leren. Ze geloven ook echt in de strijd voor hun land. Daardoor zie je ze enorm snel groeien. Als individu, als militair en als groep.”
Race tegen de klok
Overleven in het veld, de vijand aangrijpen als dat nodig is... Het zijn vaardigheden waar je normaliter maanden over doet om ze onder de knie te krijgen. Voor het beeld: een elementaire opleiding tot marinier duurt máánden. Tijdens Interflex is er slechts vijf weken de tijd.
De mariniers werken met man en macht om de Oekraïners zo goed mogelijk voor te bereiden op wat hen te wachten staat. “Hierna is het aan hen”, zegt luitenant Pieter. “Je wilt ze alles wel bijbrengen, maar de oorlog in hun land gaat ondertussen gewoon door.”
‘Met sommige mensen heb je gewoon gelijk een klik’
Veerkracht
De trainingen vinden plaats in de bosschages, in de loopgraven en in een oefendorp waar de Oekraïners leren optreden in verstedelijkt gebied. De leercurve is steil, glimlacht Vitaliy. “Een hele ervaring. Fysiek, omdat je veel op de been bent. Daarnaast is de training goed voor mijn mentale veerkracht. Opeens slaap je buiten, treed je als militair op in wind, regen, kou en modder.”
Hij snapt heel goed waarom de instructeurs dit doen. “Deze skills gaan mij en mijn brothers in arms helpen om ons territorium te verdedigen in echte gevechten. Het voelt ook zeker niet als spel, voor geen van ons. Ik voel me steeds meer militair.”
Wat hem het meest is bijgebleven tot nu toe? De lijst is lang. “Het medische onderdeel vond ik vooral erg interessant. Hopelijk helpt het mij om mijn leven en dat van mijn vrienden te redden.”
Een band
Het sterke gevoel van Vitaliy en zijn kompanen komt binnen, ook bij de mariniers. “Met sommige mensen heb je gewoon gelijk een klik”, zegt instructeur Ata daarover. “Je weet dat niet alle trainees de oorlog zullen overleven. Dat is heel apart, maar wel een keiharde realiteit.”
‘Udachi’
Dat ziet ook Pieter. “Je ontkomt er niet aan dat je een band met elkaar creëert. We werken dag en nacht met deze mensen.” Het uitwisselen van contactgegevens tijdens of na de cursus is uitgesloten. “Enerzijds vanwege veiligheidsredenen, anderzijds om een harde scheiding te maken waar onze training en deze operatie stopt”, vertelt hij.
Verschil tussen leven en dood
“De focus en motivatie van zowel de deelnemers als de trainers is indrukwekkend. Wat ze hier leren, kan het verschil maken tussen leven en dood”, aldus Commandant der Strijdkrachten generaal Onno Eichelsheim. Hij bracht afgelopen week een bezoek aan de operatie in Groot-Brittannië en sprak daarbij zowel met instructeurs als deelnemers.
Geluk
Nog slechts drie weken te gaan. Dan gaan de Oekraïners terug naar hun land. Tot die tijd is het trainen, trainen, trainen. Als Vitaliy op het kamp is belt hij regelmatig naar huis. “Ik kan niet zeggen waar ik zit of wat ik precies doe. Ik laat merken dat het goed met me gaat. Ik vertel mijn gezin dat ik hier keihard train om zoveel mogelijk te leren voor ik terugkom. Mijn optimisme stelt hen gerust. En uiteindelijk doe ik dit voor hen.”
Dan duikt hij weer het oefenterrein in. Maar niet voor hij een hand geeft. “Udachi”, klinkt het: "May the luck be with you."
Training verzorgen
Het Korps Mariniers traint de Oekraïense collega’s van januari tot begin april. Hiervoor lag de taak bij militairen van 13 Lichte Brigade van de landmacht; zij zullen het stokje dit voorjaar ook weer overnemen van de mariniers.
