‘Humor heelt’

‘Comedy warrior’ eregast bij eerste Veteranenfilmfestival

“Het kostte me vier uitzendingen om te ontdekken dat ‘drie mijn geluksnummer is.” Het is de zwarte humor van Staff Sergeant Bobby Henline die tijdens zijn vierde ‘tour’ in Irak werd opgeblazen met zijn Humvee. In aanwezigheid van Henline werd zondag 30 november de documentaire Comedy Warriors - Healing through Humour vertoond in Nederland. Dit gebeurde tijdens het eerste Nederlandse Veteranenfilmfestival in Dordrecht.  

Comedy Warriors gaat over 5 Amerikaanse veteranen die zwaargewond raakten in Irak of Afghanistan. De film volgt het vijftal terwijl beroemde Amerikaanse komieken als Bob Sagat (Full House) en Zach Galifianakis (The Hangover) ze klaarstomen voor stand-up-optredens in de bekendste comedyclubs van Los Angeles. 

Henline, een van de Comedy Warriors, raakte gewond op 7 april 2007. Wat volgde was een maandenlang gevecht voor zijn leven. Daarna moest hij nog jaren revalideren. Henline was voor 38 procent verbrand. Zijn hoofdhuid was tot op zijn schedel weggebrand. En binnen twee jaar moest zijn linkerhand alsnog worden geamputeerd. Inmiddels heeft hij meer dan 40 operaties ondergaan. Een groot aantal daarvan om zijn hoofdhuid te reconstrueren met gezonde huid van zijn andere lichaamsdelen.

Hoe is Comedy Warriors ontstaan?

“Regisseur John Wager en producent Ray Reo kwamen op het idee om veteranen en humor samen te brengen vanuit de overtuiging dat ‘humour heals’. Hoewel we allemaal blijvend vechten met onze lichamelijke en geestelijke verwondingen, laat Comedy Warriors overtuigend de helende kracht van humor zien.” 

Was humor altijd al belangrijk voor je?

Nog voordat Henline kan antwoorden, worden we onderbroken. Het is Benjamin David Rogers, een oude dienstmakker van Henline, die tegenwoordig in België werkt en hem speciaal is komen opzoeken . Rogers: “Bobby was altijd al de lolbroek van het stel. Hij haalde voortdurend grappen en gekke dingen uit.”

Henline lachend: “Je hoort het: ik had dus al wat met humor voordat ik gewond raakte. Ook in het ziekenhuis en tijdens mijn revalidatie haalde ik altijd geintjes uit met het personeel. En zij met mij trouwens …”

Hoe werd je een Comedy Warrior?

“In 2009 liet mijn therapeut me beloven om stand-up comedy te doen als ik in Los Angeles was voor doktersbezoek. Kort daarna heb ik tijdens een open mic night in de Comedy Store voor het eerst opgetreden als de ‘Well-Done Comedian’. Ik was dus al even bezig toen ik werd gevraagd of ik wat hulp kon gebruiken en mee wilde doen aan dit initiatief. En of ik wat hulp kon gebruiken! De belangrijkste les van mijn coach Lewis Black [winnaar van meerdere Grammys] was dat ik het langzamer aan moest doen. Je hoeft geen continue stroom moppen te produceren. Na de eerste goede grap vertrouwen mensen je en kan je iets opbouwen. Zie het als een soort gesprek met het publiek.”    

In de documentaire zie je dat de 5 Comedy Warriors uiteindelijk mogen optreden in de prestigieuze comedyclub Improv. Als Henline opkomt voel je hoe het publiek naar zijn zwaar verbrande gezicht staart. Als een ervaren stand upper gaat hij achter de microfoon staan en staart gedurende een aantal seconden terug de zaal rond. Om dan ineens te beginnen met: “Je zou die andere kerel moeten zien.” Deze zelfspot is typerend voor Henline. “Dat is ook juist waar je veel humor vindt: in die tegenstelling tussen pijn en lachen.” 

Wat wil je bereiken als stand up comedian?

“Ik geloof dat God mij met een doel in leven heeft gehouden. En natuurlijk voelde ik me schuldig dat ik die aanslag als enige had overleefd. Tegenover de 4 die dat niet hebben, heb ik altijd de verantwoordelijkheid gevoeld om niet bij de pakken neer te gaan zitten. Om iets van mijn leven te maken. Ik zie het ook als de beste wraak op de terrorist die ons opblies. Ik wil meer mensen helpen, dan hij kapot heeft gemaakt. Humor heeft mij persoonlijk geholpen om gebeurtenissen te verwerken en beter te worden. Ik heb mezelf leren kennen. Maar ik zie dat ook anderen, mensen met PTSS, brandwonden of andere trauma’s, kracht kunnen putten uit mijn verhaal.”

What’s next?

“Naast stand up shows geef ik motivatiespeeches. Morgen ga ik bijvoorbeeld naar een ziekenhuis in Duitsland. Ik gebruik mijn ervaringen om mensen een ander perspectief te geven en te inspireren. Het gaat dan meer over mijn verwondingen en volhouden, maar als het te serieus wordt, gooi ik er alsnog een grap in. Ik wil beide dingen blijven doen. Ik tour door heel Amerika als stand up comedian. De optredens hebben  mij weer een doel in mijn leven gegeven. En misschien zorgt de film ervoor dat ook in andere landen vergelijkbare initiatieven worden gestart. Ik denk dat dit overal kan werken. De humor verschilt misschien, maar militairen uit welk land dan ook gebruiken humor om om te gaan met de rotzooi die zij voor een kiezen krijgen.”

De veelbekroonde Roemeense komedie ‘Medalia de honoare’ was de openingsfilm van het Veteranenfilmfestival. De film toonde hoe een nietsvermoedende veteraan ineens wordt beloond voor een vermeende heldhaftige actie tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Bekijk onderstaande video voor een impressie van de opening van het festival en reacties op ‘Medalia de honoare’.