Tekst Coen Heil
Foto Defensie e.a.
Harold Liebregs aan het roer bij Koninklijke Marine in grimmige tijden
Viceadmiraal Harold Liebregs is sinds gisteren Commandant Zeestrijdkrachten en Admiraal Benelux. Op de marinebasis in Den Helder nam hij het bevel over de Koninklijke Marine over van ranggenoot René Tas. Op de valreep van zijn vertrek deed Tas nog pittige uitspraken.
Hij waarschuwde voor machthebbers als Putin en Xi, die niet op ons wachten. De verhoging van de NAVO-norm naar vijf procent van het bruto binnenlands product komt wat hem betreft geen moment te vroeg. “Het is nu zaak niet opnieuw in een winterslaap te vallen en de dreiging serieus te nemen.” Wat de marineman betreft vraagt dit iets van iedereen, niet alleen van Defensie.
Defensie moet rekening houden met permanente onrust, schetste Tas. Met een voortdurende hybride dreiging en een permanente dreiging in de global commons: cyber, space en op zee en in de lucht buiten de territoriale grenzen.
Ook Liebregs noemde een oorlog niet langer ondenkbaar en dat de marine vandaag al klaar moet zijn om geloofwaardig af te schrikken. “Maar ook om op te treden als de afschrikking faalt. Dan rest ons geen andere optie dan het conflict in ons voordeel te slechten. Kortom: we moeten denken vanuit de dreiging. Hoe gaan we die aanpakken? Dat gaan we uitvoeren en beoefenen. Altijd gereed. Nederland kan op ons rekenen.”
Bron: Defensie
VK roept Russische ambassadeur op het matje vanwege schendingen NAVO-luchtruim
Groot-Brittannië heeft de Russische ambassadeur ontboden na de schending van het NAVO-luchtruim door Rusland vorige week, zo meldde het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken maandag.
Poolse en Nederlandse gevechtsvliegtuigen schoten vorige week woensdag Russische drones neer, de eerste bekende actie van deze aard door het westerse militaire bondgenootschap tijdens de oorlog van Rusland in Oekraïne. Enkele dagen later stuurde Roemenië straaljagers de lucht in toen een Russische drone zijn luchtruim schond.
De inbreuken op het NAVO-luchtruim waren 'volstrekt onaanvaardbaar', aldus een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken in een verklaring, waarin hij toevoegde dat het Verenigd Koninkrijk samen met zijn NAVO-bondgenoten deze 'roekeloze acties' veroordeelt.
De Russische ambassade in Londen zei dinsdag dat ambassadeur Andrei Kelin een 'formeel protest' had ontvangen. "De Britse kant werd eraan herinnerd dat er geen plannen waren om faciliteiten op Pools grondgebied aan te vallen tijdens de recente luchtaanvallen op de installaties van het Oekraïense militair-industriële complex", aldus de ambassade in een verklaring op haar Telegram-kanaal. “We herhalen dat Rusland geen belang heeft bij het verhogen van de spanningen met Polen of de NAVO.”
Bron: Reuters
Prinsjesdag: defensiebudget stijgt door slechtere veiligheidssituatie
Het kabinet verhoogt het defensiebudget volgend jaar met € 3,4 miljard. Het totale budget stijgt daarmee tot € 26,8 miljard. De militaire organisatie krijgt het extra geld vanwege de verslechterde veiligheidssituatie in de wereld. De krijgsmacht moet in staat zijn het Nederlandse grondgebied en dat van bondgenoten te verdedigen, samen met NAVO-bondgenoten. Nederland blijft Oekraïne onverminderd steunen.
Volgens het Overzicht uitgaven 2026 is ruim € 13 miljard voor ‘Instandhouding en verwerving van defensiematerieel’. Ongeveer een kwart gaat naar infrastructuur, vastgoed en digitalisering. Het gros van die € 13 miljard is bestemd voor materieel. Denk aan voertuigen, schepen, vliegtuigen, bewapening, kleding en uitrusting. Verder steekt Defensie geld in lucht- en raketverdediging en in munitievoorraden.
Met het oog op een direct inzetbare krijgsmacht in tijden van oplopende spanningen bouwt Defensie tevens aan een schaalbare organisatie. Daarvoor wil de organisatie voor 2030 over honderdduizend werknemers beschikken. Dat zijn beroepsmilitairen, reservisten (in deeltijd) en burgermedewerkers. Dat staat in de Kamerbrief ‘Onze mensen onze toekomst; meer beter en sneller’. Nu telt de krijgsmacht zo’n 77.000 personen.
In de ‘Defensie Strategie voor Industrie en Innovatie (D-SII) 2025-2029’ staat hoe de €1,15 miljard de komende jaren wordt besteed, die is aangekondigd in de Defensienota van 2024. De strategie bevat concrete plannen voor opschaling van industrie en voor innovatie. Hierin is een aanjagende rol voor Defensie weggelegd.
Defensie heeft vastgoed en voldoende ruimte nodig om te oefenen, te varen en te vliegen. Alleen zo is de krijgsmacht in staat de grondwettelijke defensietaken uit te voeren. Defensie werkt aan een nieuw Strategisch Vastgoedplan dat strategische kaders biedt die richting geven aan de vastgoedketen. Naar verwachting wordt dit plan eind 2025 opgeleverd.
Bron: Defensie.nl
België koopt voor 280 miljoen euro raketten van VS
De Verenigde Staten hebben de verkoop van honderden raketten aan België goedgekeurd. Daarmee is een bedrag van € 280 miljoen gemoeid. De Belgische regering zou 567,8 miljoen dollar (ruim 480 miljoen euro) betalen voor honderden AIM-9X Sidewinders. Dat zijn lucht-luchtraketten, die worden afgeschoten door gevechtsvliegtuigen en andere vliegende objecten als doel hebben.
Raytheon produceert de AIM-9X Sidewinders. De aankoop maakt deel uit van een meerjarenplan. Defensie in België wil daarmee een historische achterstand inhalen en een einde maken aan de structurele tekorten in de Belgische munitievoorraden. Het plan werd in juli door de ministerraad goedgekeurd.
Het werkelijke bedrag dat België zal uitgeven, ligt lager dan de aangekondigde € 480 miljoen. Het gaat om 280 miljoen euro, verduidelijkt de woordvoerder van minister van Defensie Theo Francken (N-VA). “De Amerikaanse regering moet goedkeuring aan het Congres vragen om voor maximaal x dollar van bepaalde wapensystemen en aanverwante apparatuur te mogen verkopen aan een bevriend land.”
Wanneer het Congres instemt, kan de regering de offerte overmaken aan het land in kwestie. Dat kan eventueel aanpassingen vragen. Om te voorkomen dat de regering steeds opnieuw toestemming moet vragen voor aanpassingen, trekt het bewust de 'dollar value' op met dertig tot vijftig procent. Daarom ligt de contractuele waarde lager, klinkt het.
Wanneer de AIM-9X Sidewinders worden geleverd, is nog niet duidelijk. Door de huidige conflicten en oorlogen wereldwijd zijn de wacht- en levertijden opgelopen.
Bron: De Tijd
Berging Duits jachtvliegtuig uit de Tweede Wereldoorlog gestart
Defensie is deze week begonnen met de berging van een Messerschmitt BF 109 uit de Tweede Wereldoorlog. Ook stoffelijke resten van de vlieger zitten mogelijk nog in de grond. Het toestel ligt in de Gelderse gemeente Heerde vlakbij het dorp Veessen.
Bergers hebben eerst een stalen bak rondom de crashplek aan de oever van de IJssel in Veessen gemaakt. Vervolgens hebben ze het grondwater weggepompt. Inmiddels is de berging gestart, waarbij de plek laagje voor laagje wordt afgegraven.
Op 30 januari 1944 is daar een éénpersoons jachtvliegtuig Messerschmitt BF 109 neergestort. Een deel van het vliegtuig werd al in 1951 geruimd. Vertegenwoordigers van de landelijke Studiegroep Luchtoorlog hadden het vermoeden dat het motorblok met toebehoren nog op de locatie lagen. Dit beeld is bevestigd door een dieptedetectie die in 2024 is uitgevoerd.
De Bergingsdienst van de Koninklijke Luchtmacht haalt de vliegtuigresten weg. De Bergings- en Identificatiedienst van de Koninklijke Landmacht (BID-KL) identificeert de eventueel gevonden stoffelijke resten. Mogelijke explosieven worden geruimd door de Explosieven Opruimingsdienst Defensie (EOD). De Stafofficier Vliegtuigbergingen van de Koninklijke Luchtmacht is verantwoordelijk voor de berging. Naar verwachting is de operatie begin oktober afgerond.
De berging maakt deel uit van het Nationaal Programma voor vliegtuigwrakken met nog vermiste vliegers. Tijdens de Tweede Wereldoorlog gingen meer dan 5.500 vliegtuigen in Nederland verloren. Van een groot deel liggen nog restanten op de bodem. Het nationaal programma ondersteunt gemeenten bij de kosten van een vliegtuigberging.
Bron: Defensie.nl
Miljoeneninvestering om VDL klaar te stomen voor droneproductie
Industrieconcern VDL en de provincie Limburg plannen een investering van € 25 miljoen in een productielocatie in Born. VDL bouwde daar eerder auto's voor BMW. Nu wil het bedrijf het terrein een 'brede invulling' geven, waaronder het maken van drones voor de defensie-industrie.
Naast droneproductie kijkt het industrieconcern ook naar het ontwikkelen van duurzaam vervoer, batterij- en energiesystemen en de maakindustrie. Voor die ontwikkelingen wordt het fabrieksterrein omgebouwd. Het bedrijf en de provincie hebben in een intentieovereenkomst afgesproken dat VDL € 10 miljoen investeert en Limburg € 15 miljoen.
Dat bedrag had de provincie al gereserveerd voor een oud programmabudget voor VDL Nedcar, dat in 2020 nog hoopte uit te breiden. Het advies is het geld nu voor het nieuwe plan te gebruiken. Van het bedrag kan € 5 miljoen gebruikt worden voor extra natuur en de leefbaarheid van de omgeving rondom het fabrieksterrein.
De Gedeputeerde Staten van Limburg moeten nog wel goedkeuring krijgen van de Provinciale Staten om het geld te reserveren voor de ontwikkeling van het fabrieksterrein.
Eerder ging VDL al een overeenkomst aan met het ministerie van Defensie om defensiebedrijven toe te laten in het pand. Die moeten in de toekomst militaire drones en voertuigen gaan bouwen. VDL blijft daarnaast ook voertuigen zoals elektrische bussen bouwen, net als onderdelen zoals accupakketten.
Bron: Nu.nl
Mijnenjagers Alkmaarklasse naar Bulgarije
Drie Nederlandse en vier Belgische mijnenbestrijdingsvaartuigen worden aan de Bulgaarse marine overgedragen. Dit is inclusief een simulator en reserveonderdelen. De Nederlandse marineschepen zijn van de Alkmaarklasse en gaan in 2027 en 2028 naar het land in Zuidoost-Europa. Dit liet staatssecretaris Gijs Tuinman de Kamer maandag weten.
De staatssecretaris noemt de levering 'een significante bijdrage aan de veiligheid in de Zwarte Zee'. Hij noemt het in het belang van zowel Bulgarije, als ook van Nederland en de bondgenoten dat de vaartuigen er dienst gaan doen. Dit vanwege de huidige zorgwekkende ontwikkelingen aan de oostflank van het NAVO-gebied.
De marine krijgt zes nieuwe mijnenbestrijdingsvaartuigen. Dat is de Vlissingenklasse. Het eerste schip wordt mogelijk nog dit jaar overgedragen aan de marine.
Bron: Defensie.nl
Eerste levering Amerikaanse wapens aan Oekraïne onder nieuw NAVO-aankoopprogramma
Met de levering van Patriots en artillerie komt een nieuw programma om Oekraïne te voorzien van Amerikaanse wapens op gang. Oekraïne krijgt op korte termijn de beschikking over een aantal extra Patriot-luchtverdedigingssystemen als onderdeel van een nieuw wapenaankoopprogramma van de Verenigde Staten en de Europese NAVO-partners. Dat heeft de Oekraïense president Volodymyr Zelensky woensdag gezegd tijdens een persconferentie in Kyiv.
Eerder deze week stemde Washington in met de wapenleveranties aan Oekraïne, via de Europese NAVO-landen. Nederland was het eerste land dat het initiatief steunde, met vijfhonderd miljoen dollar.
De eerste Amerikaanse leveringen onder het nieuwe programma bevatten volgens Zelensky ook Himars-raketten en lanceerinrichtingen, een wapensysteem dat Oekraïne gebruikt om aanvallen uit te voeren op Russische doelen tot zo’n zeventig kilometer achter de frontlijn.
De eerste vier wapenpakketten zijn al gefinancierd en de eerste zendingen zouden volgens een NAVO-vertegenwoordiger in Oekraïne al onderweg zijn naar het geplaagde land.
Bron: NRC|