Tekst Tekst: KAP Jaap Wolting
Foto Foto: Daniela Skrzypczak, Paul Tolenaar, privéarchief Gerard Verhaar
EOV-er wil weg onder de radar
Als specialist Elektronische Oorlogsvoering (EOV) was korporaal der eerste klasse Gerard Verhaar lange tijd onzichtbaar – zowel tijdens als ná zijn actieve dienst. Mentaal gehavend zat hij jarenlang in de hoek waar de klappen vielen. Door deze maand deel te nemen aan de Invictus Games in Düsseldorf treedt hij definitief uit het duister.
- Korporaal der eerste klasse b.d. Gerard Verhaar
- Tweemaal uitgezonden naar Bosnië
- In 1995 met 101 Mortieropsporingsradarbatterij om granaatvuur op te sporen
- Twee jaar later op de peil-Fuchs van 102 EOV-compagnie
- Schietsportinstructeur, motorrijder, veegwagenchauffeur, duiker
- Woonachtig in Enschede
- Getrouwd met Ada, twee zoons Coen en Thijs
Vind je het spannend straks in de spotlights te staan?
"Fucking spannend zelfs. Alhoewel het geen zaak van leven of dood is, en ik wel eerder letterlijk vol in beeld geweest ben. Tijdens de Nationale Dodenherdenking van 2022 heb ik samen met mijn zoon Coen een krans gelegd op de Dam. Daarnaast – en misschien wel de grootste motivatie om mee te doen – wil ik niet meer onder de radar blijven. Neem van mij aan dat dat voor iemand uit het EOV-wereldje heel tegennatuurlijk is. Ik heb voor mezelf bepaald dat ik letterlijk zichtbaar mag worden, dat ‘stiekem’ niet meer hoeft."
Wanneer zijn de Games voor jou geslaagd?
"Als wij na afloop de terugkomdag hebben, het hele team het heeft overleefd en we elkaar lachend vertellen hoe mooi we het in Düsseldorf hadden. Mijn tweede uitzending naar Bosnië heb ik nooit kunnen afsluiten. Mijn eerste missie daar was al zwaar en de tweede zat vol ontberingen. Naar het einde van die tour of duty toe knapte er mentaal iets. Ik vloog eerder dan de rest naar huis, kreeg geen medaille opgespeld. Voelde als falen. Verschrikkelijk. Een generaal vertelde in Nederland doodleuk dat iedereen weer gezond en wel thuis was. Bullshit, want ik hoorde er niet meer bij. Collega’s sloten de deur als ik op de gang liep. Door van start tot einde deel te nemen aan de Invictus Games probeer ik de cirkel rond te krijgen."
De kracht van sport
De zesde editie van de Invictus Games wordt dit jaar van 9 tot en met 16 september gehouden in Düsseldorf. Het is een internationaal sportevenement voor fysiek en mentaal gewonde militairen. De Invictus Games gebruikt de kracht van sport om herstel te stimuleren, revalidatie te ondersteunen en breder begrip en respect te genereren voor hen die hun land dienen of gediend hebben. In de plannen staat de veiligheid en het welzijn van deelnemers en hun vrienden en familie altijd voorop. Sinds de inaugurele Invictus Games in 2014 in Londen, zijn de volgende spelen gehouden in Orlando (2016), Toronto (2017), Sydney (2018) en Den Haag (2022). Prins Harry, hertog van Sussex, is beschermheer en initiatiefnemer van de Invictus Games en de Invictus Games Foundation.
Wat triggerde jou om je te kwalificeren?
"Mijn aanwezigheid tijdens de Games in Den Haag, vorig jaar. Ik werkte er als vrijwilliger en wat ik daar zag en hoorde was intens. Janken, lachen, een week barstensvol emotie. Toen oud-collega’s ook nog eens ‘lichtelijk gingen pushen’ om te gaan sporten, ging ik toch maar eens kijken bij een open training in Doorn. Mijn eerste dag daar voelde meteen als thuiskomen. Ik hoefde geen clownsneus op te zetten of gemaakt vrolijk te doen. Ik kon er mezelf zijn. Iedereen monitort elkaar in Doorn, en daarom mag het ook best even niet goed gaan."
Aan welke onderdelen doe je mee?
"Als individu met boogschieten, en rolstoelbasketbal omdat ik ook in een team wilde sporten. Ik zie de complete selectie als een compagnie, en de basketballers als mijn peloton. Moeilijk hoor trouwens, dat basketballen. In een rolstoel ben ik echt een stijve hark. Maar… ik ben allang blij dat ik de bal inmiddels dribbelend mee kan nemen. Wat overigens extra leuk is, is dat we samen met Duitsland 1 team vormen."
"Het boogschieten is een verlengstuk van de schietsport die ik sowieso al beoefen; karabijn-schieten. Daarmee word ik heel erg met mezelf geconfronteerd. Als ik geen treffers boek, kan ik alleen mezelf op m’n sodemieter geven. Het moeilijkste is concentreren. Ik heb een hoop pingpongballetjes in mijn hoofd en dat helpt nou niet echt bij het uitvoeren van alle handelingen in de juiste volgorde. En aangezien voor mij een tien niet goed genoeg is, kost boogschieten me dus erg veel energie."
Blij met je plekkie in de selectie?
"Ik kreeg in Doorn al rap een verbale tik op mijn vingers. Ik heb mentale problemen, maar dat stond toch niet in verhouding met iemand die een ledemaat mist? Vroeger vond ik altijd dat iemand anders er slechter aan toe was dan ik. Men maakte me echter al snel duidelijk dat iedere veteraan zijn eigen rugzak heeft. Als ik eenmaal op stoom ben gekomen, word ik streberig. Ook tijdens de trainingen werd ik dus steeds fanatieker. Ik wilde in die selectie. Tegelijkertijd zat ik in een spagaat; iedereen had er immers meer recht op dan ik? Toen ik het prachtige bericht kreeg dat ik door was, heb ik lang rondgelopen met ongeloof."
Ga je voor goud?
"Eremetaal zou de kers op de taart zijn, maar ik weet niet of dat reëel is. Als ik zie hoe vaak de Amerikanen schieten… Eerlijk gezegd heb ik al een medaille gewonnen. Na al die jaren therapie waarin ik niet verder kwam, heb ik de afgelopen maanden door te sporten met lotgenoten enorme stappen gezet. Ik ben minder snel geïrriteerd, thuis zijn we toleranter naar elkaar, ik heb minder stress en het contact met de kids is beter. Dus al is het knetterhard werken om goedgetraind naar Düsseldorf te gaan, ik krijg er enorm veel voor terug."
