Tekst Evert Brouwer
Foto sergeant Gregory Fréni en sergeant-majoor Hille Hillinga

Krijgsmacht investeert in brugcapaciteit

De vredige en zonnige ochtend op oefenterrein Marnehuizen wordt ruw verstoord door het naderen van een aantal zware voertuigen. Achter een Boxer-genie laat onder meer de Combat Support Bridge ‘Leguaan’, de nieuwe brugleggende tank van de landmacht, zich voor het eerst zien.

De Leguaan is bijna vier jaar na de definitieve aanschaf en proefdraaien tijdens de pandemie operationeel. Groepscommandant op de Leguaan, sergeant-1 Richard, ziet dat het goed is. “Hij is écht hartstikke nieuw. Er staat 113 kilometer op de teller. We hebben er alleen 'droog' mee geoefend. Geen voertuigen die de oversteek hebben gemaakt. Het is dus ook voor ons een primeur.”

Voor het eerst gaat op Marnehuizen en Boxer over de brug van de Leguaan.

Voor zwaardere voertuigen

Sergeant Richard heeft dan geen ervaring met het vorige type, hij is er wel mee bekend. “Met de Leopard 1 kun je een overspanning van 20 meter maken, de Leguaan gaat tot 26 meter”, rekent hij voor. “Bovendien was de vorige brug niet berekend op de zwaarste types voertuigen die we nu hebben. In vaktermen de MLC50 (Military Load Capacity), een heel oude NAVO-norm, die met speciale aanvullingen tot 60 kan komen. De Leguaan heeft MLC80, waarmee ook de Kodiak, het genie-doorbraaksysteem van de landmacht, over deze brug kan rijden.”

De Leguaan is een computer op wielen. Vrijwel alle handelingen gaan automatisch.

Rijdende computer

En dan hebben we het nog niet over de modernisering aan de binnenzijde: de Leguaan is in feite een computer op wielen. Vrijwel alles gaat automatisch. De pantser-geniecompagnieën van 13 Lichte Brigade (411 en 412) en 43 Gemechaniseerde Brigade (111 en 112) beschikken straks ieder over twee Leguaans. “De inzet zal zeker niet alleen militair zijn”, verwacht Richard. “Het systeem kan ook uitstekend werk doen bij wateroverlast, zoals onlangs nog in Limburg.”

Voor het aanleggen van de brug is ongeveer tien minuten nodig.

De Leguaan

De Leguan Bridge Layer zoals de NAVO-naam luidt, is van het Duitse bedrijf Krauss-Maffei Wegmann (KMW). Het wordt door verschillende strijdkrachten over de hele wereld gebruikt. De Leguaan is speciaal ontworpen om snel bruggen te plaatsen en op te halen om rivieren, sloten en andere obstakels op het slagveld te overbruggen.

De Leguaan Leopard 2 in cijfers:

  • Afmeting: 15 x 4 x 4 meter
  • Gewicht: 54 ton (zonder brug), brug 10 ton
  • Maximum snelheid: 80 km/u
  • Brandstoftank: 1.130 liter
  • Actieradius terrein/weg: 250/400 km
December 2019 nam de toenmalige plaatsvervangend directeur van de Defensie Materieel Organisatie, generaal-majoor Ivo de Jong, de eerste Leguaan in ontvangst. Dat gebeurde bij KMW in München. (foto: Phil Nijhuis)

Snel naderen

Het overbruggen van hindernissen blijft een cruciaal aspect in de militaire operaties van vandaag. Kijk naar de oorlog in Oekraïne. Nu beschikt(e) het Commando Landstrijdkrachten wel over bruggen. De Genie oefent soms nog met het beproefde aloude Baileysysteem (uit 1943), de Medium Girder Bridge (1976) en legt jaarlijks bijvoorbeeld de pontonbrug bij Cuijck voor de Nijmeegse Vierdaagse. Dat kost allemaal veel menskracht en vooral kostbare tijd. Bovendien zijn deze bruggen extreem kwetsbaar, waardoor ze niet geschikt zijn voor snelle en tactische acties aan het front.

Brugleggende tanks, zoals de Leguaan, bieden een oplossing voor dit probleem. Ze kunnen snel naderen, hun brugsystemen binnen enkele minuten inzetten en een betrouwbare oversteek bieden. De Leguaan is uitgerust met geavanceerde automatiseringssystemen om het leggen van bruggen te stroomlijnen. Dit vermindert de tijd en moeite die nodig is voor de installatie en maakt een snelle overbrugging in het veld mogelijk.

De Leguaan is een imposant gevaarte.

Meer nieuws

Defensie investeert de komende jaren veel in brugcapaciteit, waaraan een groot tekort is binnen de NAVO. Namens Defensie heeft COMMIT drie Improved Ribbon Bridge (IRB) brugsystemen besteld bij General Dynamics European Land Systems (GDLS). Het contract is eind juni getekend en bekrachtigd bij een ceremonie tijdens de Vierdaagse vanuit Nijmegen.

Met de nieuwe systemen vervangt Defensie de verouderde uit 1985 daterende pontonbruggen. Het nieuwe materieel is geschikter bij hogere stroomsnelheid van het water. Ook is het maximale draagvermogen groter. Vermindering van (motor)geluid en uitstoot van schadelijke stoffen draagt daarnaast bij aan de veiligheid van personeel en omgeving. Het brugsysteem kan alle type voertuigen van de NAVO hebben. Dankzij uniforme verbindingstechniek zijn de pontons volledig interoperabel met die van andere landen.

De pontonbrug bij Cuijk, befaamd op de laatste dag van de Nijmeegse Vierdaagse. In 2025 krijgt 105 Geniecompagnie Waterbouw de nieuwe Improved Ribbon Bridge. (Archieffoto)

Mamba

Een ander nieuw brugsysteem is de Mamba (foto onder), niet te verwarren met het Zuid-Afrikaanse pantser-infanterievoertuig. Het is een lichtgewicht loopbrug voor infanterie. De Mamba is onder zowel de Chinook als de Cougar te vervoeren en daarom al in gebruik bij de Luchtmobiele Brigade. De bouw van een brug van maximaal dertig meter kan in ongeveer zes minuten operationeel zijn.