Tekst KAP Klaas Daane Bolier
Foto SM Sjoerd Hilckmann, Paris Hidden (video)
‘Know your enemy’ is altijd een belangrijke factor geweest in de oorlogsvoering. De huidige vijand bestaat steeds vaker uit irreguliere strijders die moeilijk te identificeren te zijn. Het nieuwe mobiele laboratorium voor technisch onderzoek gaat die identificatie weer een stapje dichterbij brengen. Het wie, wat, waar van JDEAL.
Wie?
Joint Deployable Exploitation and Analysis Laboratory.
Wat?
Tijdens een inzet biedt het lab, bestaande uit 12 containers, plaats aan 19 specialisten op het gebied van documentatie en media, elektronica, chemie en mechanica. Het lab is modulair opgebouwd en kan dus ook in delen gebruikt worden. Net waar behoefte aan is.
JDEAL is een Nederlands initiatief van het Defensie Expertise Centrum Counter-IED. Het is opgezet als een samenwerkingsproject vanuit de European Defence Agency (EDA). Deze organisatie ondersteunt initiatieven op het gebied van internationale militaire samenwerking. 12 landen leveren een bijdrage aan het lab. Deze bijdrage kan bestaan uit geld, kennis of personeel.
Waar?
Binnen een maand na aanvraag moet het JDEAL overal waar militairen uitgezonden zijn, operationeel kunnen zijn. De landen met de grootste inbreng in het project hebben de meeste zeggenschap over de inzet van het laboratorium.
Nederland is de voortrekker bij het realiseren van deze ‘niche-capaciteit’ binnen Europa en heeft een grote inbreng in het project. Het JDEAL valt onder het Opleidings- en Trainingscommando (OTCO) van het CLAS en heeft als thuisbasis de SM van Scheickkazerne in Soesterberg.
Waarom?
Het JDEAL borduurt voort op de successen van het Multinational Theatre Exploitation Laboratory (MNTEL) in Kabul. Technisch onderzoek bleek daar cruciaal bij het opsporen van bommenleggers en met name van het netwerk daarachter. Telefoontjes die gebruikt werden als ontsteker voor IED’s bevatten bijvoorbeeld vaak een schat aan informatie zoals meest gebelde nummers, foto’s, video’s etc. Alles stukjes informatie leiden uiteindelijk tot meer duidelijkheid over de vijand en zijn modus operandi. Ook vingerafdrukken, gevonden op (stukken van) bermbommen zijn natuurlijk van onschatbare waarde.
JDEAL concentreert zich niet alleen op IED’s maar kan ook ingezet worden bij het opsporen van criminele netwerken. Het lab is slechts een schakel in de hele inlichtingenketen maar kan door technisch onderzoek wel cruciale informatie leveren aan de inlichtingenorganen.
Hoe?
Bekijk de video voor de werking van het JDEAL.
Wanneer?
Op dinsdag 4 november is de JDEAL-trainingsfaciliteit geopend. Dit lab is het oude laboratorium uit Kamp Holland en bevat de apparatuur van het MNTEL zoals dat in Kabul stond. Hierin zullen opleidingen worden gegeven om de specialisten vertrouwd te maken met het laboratorium. Inmiddels loopt er een aanbestedingsprocedure voor de verwerving van het ‘echte’ JDEAL. Dit zal naar verwachting in de tweede helft van volgend jaar opgeleverd worden.
Voor een overzicht van een deel van de apparatuur zie onderstaande foto.
