Tekst Jopke Rozenberg-van Lisdonk
Foto Valerie Kuypers
Vastgoedbeheer geeft antennepark terug aan de natuur
Bijna geruisloos sloopt de ingehuurde aannemer de zestig meter hoge ‘Eiffeltoren’ op de kust bij Scheveningen. De zendmast die tot 1999 bijna honderd jaar het radioverkeer tussen wal en schip verzorgde, stond symbool voor het voormalige Scheveningen Radio. Technisch projectleider Ron Markus van de Divisie Vastgoed & Beveiliging leidt de ontmanteling.
Met de afbraak van de ‘Eiffeltoren’ is een ‘monument’ uit de nationale radiogeschiedenis verdwenen
Een uniek stukje Nederland wordt op een grijze oktoberochtend binnen een paar uur met de grond gelijk gemaakt. De sloop verloopt stilletjes. “We mogen amper lawaai en stof produceren”, zegt Markus. “Het antennepark waarop de mast staat, is ondertussen beschermd natuurgebied. De wet Natura 2000 bepaalt hoe we alle antennes, mastfundaties en tui-ankers moeten verwijderen. Er kwam speciaal een ecoloog langs om de specifieke richtlijnen te bepalen.” Marcus wijst naar de rijplaten: “Die mochten we alleen dáár neerleggen. Daar was de ecoloog heel streng in.”
Naast de wet Natura 2000, heeft de herstructurering van het antennepark te maken met de invoering van satellietcommunicatie tussen wal en schip (1999). Een ingrijpende verandering die veel zenders en ontvangers overbodig maakt en het einde betekent voor Scheveningen Radio. Overigens verzorgde dit station ook berichten tussen scheepsbemanning en hun thuisfront. Ze waren op de radio te beluisteren.
Gezamenlijke klus
Terwijl een hijskraan de mast stukje bij beetje afbreekt, rijdt het bouwverkeer netjes over het paadje rijplaten heen en weer met de brokstukken. De aannemer laat het materiaal in een sloopdepot verschroten. Niet alles wat van het terrein afkomt, wordt vernietigd. Een deel verhuist naar antenneparken elders aan de kust. Deze behoren tot het Kustwachtcentrum dat ze gebruikt voor communicatie met schepen op zee.
Omdat het Kustwachtcentrum daar sinds 1995 onder valt, zorgt Defensie voor het onderhoud van de zend- en ontvangstapparatuur op de parken. Zo beheert en onderhoudt het Joint IV Commando (JIVC) van de Defensie Materieel Organisatie (DMO)de antenneapparatuur. Op haar beurt doet de Dienst Vastgoed Defensie (DVD), sinds 1 juli onderdeel van het Rijksvastgoedbedrijf, dat voor de mastconstructies waarop de antennes rusten. De ontmanteling van de Scheveningse ‘Eiffeltoren’ is dan ook een gezamenlijke klus.
“Er kwam speciaal een ecoloog langs om de specifieke richtlijnen te bepalen”
Verdwenen monument
“De apparatuur van de ‘Eiffeltoren’ hebben we afgelopen zomer al naar de Scheveningse vuurtoren verplaatst”, vertelt Albert Kromhout van het JIVC. Daarmee zat de klus er voor het JIVC op. Het verwijderen van de stalen constructie daarna komt voor rekening van het team van Markus. Met de afbraak van de ‘Eiffeltoren’ is een ‘monument’ uit de nationale radiogeschiedenis verdwenen. Over, uit en sluiten maar.
