“Veel van wat wij doen, ontgaat de mensen”

DBBO: veel méér dan alleen passencontrole

“Achteruit of ik gebruik geweld”, roept een medewerker van de Defensie Bewakings- en Beveiligingsorganisatie (DBBO) tegen een ‘indringer’, gespeeld door een met beschermkussen gewapende instructeur. De man weigert in te binden, waarna ze als een volleerd karateka tegen het kussen trapt. Volgens het scenario van de oefening deinst de indringer terug. Een bewaker of beveiliger van Defensie kan niet vaak genoeg trainen. Binnen de muren van de krijgsmacht kan zo maar wat gebeuren. Aan de DBBO, die een jaar bestaat, de taak om over de veiligheid van het personeel te waken.

Bewaking en beveiliging. Als één beroep met vooroordelen kampt, dan is het misschien dit wel. Bewakers, type bodybuilder, zouden onderuit gezakt vanuit een stoel in een wachthokje alleen maar toegangspasjes controleren. En zich bars en streng gedragen. Een opleiding? Iedereen kan dit werk toch? Fout, weet Danny Simon, wachtcommandant in het patrouillegebied Ermelo van de DBBO. Wie in de bewaking en beveiliging wil, moet over een gedegen opleiding beschikken en hart voor de zaak hebben, vertelt Simon, zelf in het bezit van een VWO-diploma. “Als je denkt dat je je werk vanuit een luie stoel kunt doen, is het snel ‘einde oefening’. Vergeet ook niet dat de dag- en nachtdiensten er inhakken.”

Mannenwereld

Beveiligingsbeambte Heidi Sprangers-Matthijsse wijst er op dat je conditie oké moet zijn, je niet bang mag zijn uitgevallen en er initiatief van je wordt verwacht. Als vrouw heeft zij er geen enkele moeite mee om zich in de mannenwereld die de DBBO toch is, staande te houden. Lacht: “Wij kunnen in sommige opzichten meer dan mannen.” 

Vult Sellina Noordermeer, commandant van een interventieteam in Breda, aan: “Als mannen een probleem hebben, flappen sommigen er van alles uit, soms op een niet zo nette manier. Vrouwen gedragen zich dan rustiger en beheerster.” 

De voormalig particulier beveiliger Sprangers-Matthijsse en de oud-marechaussee Noordermeer laten er geen twijfel over bestaan: de DBBO en zij horen bij elkaar. “De uniformen stralen gezag uit”, vindt de eerste. Noordermeer: “Een kantoorbaan van acht tot vijf is niets voor mij. Ik wil actie en afwisseling. Dat eerste is bij de DBBO niet altijd het geval, het tweede wel. Bovendien heb ik nu qua werk zekerheid.” 

Volop gelukt

Zo denkt Patrick Willemsen, commandant van een interventieteam in het patrouillegebied Oirschot, er ook over. Toen zijn contract als bewaker en beveiliger op de vliegbasis Volkel afliep, moest hij op zoek naar wat anders. Bij de DBBO verwachtte hij zich verder te ontwikkelen, wat volop lukte, vertelt Willemsen niet zonder trots. “Bovendien kan ik hier precies zoals ik wilde in een team werken. Dat is toch wat anders dan in de burgersector, waar je vaak ‘solo’ optreedt. Ik hoop bij de DBBO in de toekomst een beetje carrière te maken.” 

Het beroep van bewaker/beveiliger een soort roeping? Misschien, peinst Danny Simon, al twintig jaar in het vak. “In elk geval draag je je steentje bij aan de veiligheid van mensen en is het prettig om wat voor hen te doen. Net als een arts. Als er op veiligheidsgebied wat gebeurt, zijn wij er als eersten bij.”
De commandant van de Defensie Bewakings- en Beveiligingsorganisatie, kolonel Niels ten Anscher,  weet het zeker: “Voor sommigen is bewaken en beveiligen hun lust en hun leven. Vooral voor degenen die al dertig jaar bij Defensie werken.”

“We zijn aardig geaccepteerd”

De Defensie Bewakings- en Beveiligingsorganisatie vierde zijn eenjarig bestaan afgelopen maand met een relatiedag op de Generaal-majoor Kootkazerne in Stroe. Doel: laten zien wat het personeel kan. “Want”, zegt DBBO-commandant ten Anscher, “op onze toegangscontroles na ontgaat de mensen veel van wat wij doen. Dat komt doordat de meesten tussen acht uur ’s ochtend en vijf uur ’s middags werken, terwijl de DBBO daarna ook aanwezig is. Onbekend maakt onbemind. Maar we zijn op de goede weg. Aan kandidaten voor vacatures geen gebrek, de meeste van onze medewerkers bezitten intussen de juiste certificaten. Ook tijdens vergaderingen met de afnemers van onze diensten merk ik dat het vertrouwen in de DBBO is toegenomen, al zijn er best klachten. Ik denk dat we een jaar na onze oprichting geaccepteerd zijn.” Commandant CDC Leonard Kok sprak op de relatiedag lovend over de jarige. Dank zij de DBBO zijn er volgens hem binnen Defensie weinig veiligheidsincidenten. En ook belangrijk: bewaken en beveiligen is een vák, hielp Kok andersdenkenden uit de droom. “U moet constant scherp blijven en soms vanuit het niets versnellen. Uw visitekaartje ziet er goed uit.”

De Krachtmeting

Onder het motto ‘De Krachtmeting, Samenwerken als sterkste wapen’ testte de DBBO tijdens de relatiedag de vaardigheden van haar interventieteams. Dat gebeurde onder andere op een parcours waarop iedereen om de zoveel meter en onder tijdsdruk een ‘mini-examen’ aflegde. Schietvaardigheid, aanhoudings- en zelfverdedigingstechnieken, wetskennis, EHBO, geweldsbeheersing, visiteren, reanimeren, paspoortcontrole: het programma barstte uit zijn voegen. Als winnaar van de Krachtmeting kwam het team van het patrouillegebied Camp New Amsterdam uit de bus. 

Algemene veiligheidsmaatregelen

Door de recente ontwikkelingen op veiligheidsgebied in de wereld, zoals de IS-dreiging, is er in Nederland extra aandacht voor zogeheten ‘verdachte gedragingen’. “Daarbij vragen we niet alleen de medewerkers van de DBBO om alert te zijn, maar al het personeel van Defensie”, zegt DBBO-commandant Ten Anscher. “Defensie staat immers voor vrede en veiligheid. Bewaken is van ons allemaal.”

Met het oog op de veiligheid van de medewerkers van Defensie en de objecten, zijn er algemene veiligheidsmaatregelen getroffen. Zo mogen militairen niet in uniform reizen. Er gelden ook specifieke regelingen die tot het takenpakket van de DBBO behoren. Denk aan verscherpte toegangscontroles en aan observatie. “DBBO is één van de grote spelers als het om interne veiligheid gaat”, stelt Ten Anscher.