Tekst Jopke Rozenberg-van Lisdonk
Foto IC3D Media

Virtueel culturele en sociale vaardigheden oefenen

Als militair op missie in het buitenland is het vaak wennen aan het andere klimaat, het landschap en de taal. Maar ook omgangsvormen en gebruiken zijn vaak helemaal nieuw. De voorlichting daarover kan beter vond Defensie. Daarom ontwikkelt een gespecialiseerd mediabedrijf, deels met geld van Defensie, een virtueel trainingsprogramma over wat wel en niet kan in andere culturen.

Met één druk op de knop stap je het woestijnlandschap binnen. Op de achtergrond klinkt oosterse muziek uit een stadje waar een moskee het middelpunt vormt. Op de voorgrond een Arabische man die je in gebrekkig Engels te woord staat. 

x
Het softwareprogramma brengt culturele expressies en lichaamstaal waarheidsgetrouw en haarfijn in beeld door technieken uit de game industrie en animatiefilms uit Hollywood samen te brengen.

“In het virtuele trainingsprogramma Cultura brengen we de technieken uit de game industrie en animatiefilms uit Hollywood samen”, begint Loren Roosendaal van IC3D Media. “De man op het scherm heeft niet alleen kenmerkende Arabische kleding aan”, vervolgt hij. “Ook zijn gezichtsuitdrukking, handgebaren, intonatie en woordkeuze zijn typische gedragskenmerken van zijn cultuur. Met behulp van het programma leer je deze juist te interpreteren. Je oefent culturele en sociale vaardigheden in scenario’s die specifiek zijn afgestemd op het missiegebied.”

x

Op maat

Door trainings-, inlichtingen- en wederopbouwmissies ver buiten onze landsgrenzen komen onze militairen tegenwoordig veelvuldig in aanraking met de plaatselijke bevolking. Kennis van de lokale omgangsvormen, normen en waarden is dan wel zo handig. “Militairen krijgen die nu wel in theorievorm aangeboden”, weet Lennart. “Ze blijven veel minder goed hangen dan het daadwerkelijk ervaren van culturele verschillen. Hoe meer ervaring, hoe beter je reflexen in bepaalde situaties. Dit wordt nu ook weleens in rollenspellen met acteurs beoefend. Behalve dat het erg duur is om dit op grote schaal te doen, kan de kwaliteit ervan enorm verschillen. Met de software, die we in samenwerking met cultuurexperts van Defensie en de Vrije Universiteit Amsterdam ontwikkelen, kan iedere militair zijn culturele vaardigheden individueel, op maat en in eigen tempo trainen.” 

x

Pilotversie

Internationaal zijn er enkele vergelijkbare ontwikkelingen, maar niet één brengt culturele expressies en lichaamstaal zo waarheidsgetrouw en haarfijn in beeld als Cultura. Deze maand start IC3D Media met de daadwerkelijke ontwikkeling van de software. Na circa 1 jaar is de eerste proefversie beschikbaar.

Dan krijgt een aantal Defensiemedewerkers een opleiding om zelf scenario’s te bouwen. Ook leren zij lessen tussentijds aan te passen bij nieuw verworven culturele inzichten of nieuw verwachten situaties. Academici van de Vrije Universiteit Amsterdam toetsen na de testperiode de effectiviteit van de training. Het project wordt gesteund door de Commissie Defensie Materieel Ontwikkeling, beter bekend als CODEMO. Dit fonds ondersteunt bedrijven om kansrijke en innovatieve militaire producten tot een succes te maken.