Tekst eerste luitenant Wouter Helders
Foto sergeant Sjoerd Hilckmann & Louis Meulstee
Oefening Lowlands Grenade vergt uiterste van deelnemers
De knal van een ontploffende granaat overstemt het luide geklingel van kerkklokken. Terwijl familieleden van de ene maffiaclan onverschrokken doorlopen en de kist van de overledene de kerk in dragen, wordt 2 straten verderop een bank overvallen door leden van de andere clan. Zie hier een chaotisch, maar typisch scenario uit de internationale marechausseeoefening Lowlands Grenade, vorige week in Noord-Nederland. "De politionele component in missies is steeds belangrijker".
De situatie loopt vlug uit de klauwen. De overvallers komen niet op tijd weg en nemen de bankmedewerkers en klanten in gijzeling. Terwijl achter hem een Litouws Crowd & Riot Control Team onderhandelt met de overvallers, legt leider der oefening luitenant-kolonel Frank Bal uit waarom de 400 Nederlandse en internationale deelnemers het tijdens marechausseeoefening Lowlands Grenade zo hard voor de kiezen krijgen. “Door op zo’n grote schaal met 27 landen samen een breed scala aan politietaken te oefenen, bereiden we ons voor op toekomstige politiemissies.”
Vuistdik script
Het met 250 bladzijden vuistdikke oefenscript voorziet dan ook in alle veel voorkomende werkzaamheden in missiegebieden. Alles, van Crowd & Riot Control, SWAT-teams, forensisch onderzoek en VIP-bescherming tot community policing, sociale patrouilles en de inzet van speurhonden, passeert de revue.
“De politionele component in missies is steeds belangrijker. Denk aan de grote rol van de marechaussee bij het trainen van Afghaanse agenten in Kunduz en het huidige werk in Mali. Deze taken voeren we nooit alleen uit, maar altijd in internationaal verband”, legt Bal het belang van internationale samenwerking uit. “Door nu in het Engels te communiceren en te leren van elkaars procedures en werkwijzen, hebben we straks een voorsprong, als we ooit samen echt gaan optreden.”
Speurhond
De onderhandelingen met de gijzelnemers zijn ondertussen op niets uitgelopen. Een SWAT-team (Special Weapons and Tactics) uit Estland begint zich op te stellen om de gijzelaars met ‘gepast’ geweld te bevrijden. Adjudant Jeroen Braam, teamleider speurhonden, kijkt toe en staat met zijn team klaar om eventueel in te grijpen. Braam: “Bij vermoeden dat er explosieven of drugs in het spel zijn, kunnen wij worden ingeschakeld.”
Dat blijkt niet nodig. De Esten vallen de bank binnen en overmeesteren de overvallers. De gijzelaars blijven ongedeerd. Braam geeft vlug zijn mening over de actie: “Het zag er goed gecoördineerd uit. En ze behaalden het optimale resultaat. Apart is wel dat ze de gijzelnemers samen in dezelfde arrestatiebus zetten, dat zouden wij Nederlanders nooit doen. Dan kunnen ze bijvoorbeeld overleggen en hun verhalen op elkaar afstemmen.”
Nuanceverschillen
Chief operations majoor Raymond Cox ziet meer van
dit soort kleine verschillen in aanpak. “Uniformen en uitrusting verschillen
onderling wat, maar ook ervaring en houding. Zo zie je dat onze mannen gewend
zijn op te treden tussen het publiek, terwijl andere landen daar nerveus van
worden.”
Poolse ME’ers die dreigend op hun schild slaan bij rellen, of marechaussees die
wat vlugger naar de wapenstok grijpen dan Nederlanders gewend zijn, het komt
allemaal voorbij. Cox: “Er zijn veel nuanceverschillen in optreden, maar nog
meer overeenkomsten. Door nu samen te oefenen, zijn we straks beter op onze
gezamenlijke taken voorbereid.”
Internationale allure
Aan de grootste internationale oefening in het 200-jarig bestaan van de Koninklijke Marechaussee deden zo’n 400 deelnemers uit 27 landen mee. De deelnemers, hoofdzakelijk uit de Europese Unie en Afrikaanse Unie waren afgereisd naar de Groningse polder om samen te oefenen voor huidige en toekomstige politiemissies. 2 van hen lichtten hun eerste indruk toe.
Nigeriaanse mensensmokkelbestrijder
Mensensmokkel. In zijn thuisland Nigeria is het een groot probleem en ook in het scenario van Lowlands Grenade komt het voor. Samen met 11 collega’s kan de Nigeriaanse politie officier Paul Msheliza dan ook zijn hart ophalen. De expert op het gebied van mensensmokkel werkt veel samen met de Nigeriaanse douane en na een kleine week ziet hij veel lessen voor thuis. Msheliza: “De discipline en moderne uitrusting maken het verschil. In het veld van mensensmokkel is snelheid alles. Als je kunt werken met de beste systemen en materialen kun je ook snel je onderzoek doen”, legt hij uit. Samenwerken en oefenen vindt hij meer dan nuttig: “Ik leer, doe en zie hier dingen die ik thuis ook zou willen. Het informatiegestuurde optreden bijvoorbeeld.
CSI op z’n Frans
De melding van een mogelijk familiedrama doet teamleider officier Frédérique Chefson van het Franse Forensische Onderzoeksdepartement besluiten met 2 teams een huis te onderzoeken. Binnen is het meteen raak. Beneden in de hal bungelt een man met zijn nek in een strop. Ook boven is het prijs. Een jonge vrouw ligt naakt op bed. Om haar heen liggen gebroken glazen, lege flessen, condooms een mes en een pistool. De onderzoekers gaan meteen aan het werk. Ze markeren alle belangrijke plaatsen met nummers. Chefson: “In Frankrijk verwijderen we altijd alle belangrijke objecten van de plaats delict en nemen ze mee voor analyse.” In Nederland voeren forensisch onderzoekers onderzoeken op de plaats delict uit. Dit heeft als risico dat spullen kwijtraken als je nog een keer terug moet gaan voor een reconstructie. “Voor beide methodes is wat te zeggen”, aldus Chefson.
Bekijk een sfeerimpressie van de oefening Lowlands Grenade in de video en de fotocarrousel hieronder.